H19 Sport
§19.1 Bouw van pezen en spieren
Aan elkaar verbonden
Pezen bestaan uit bindweefsel, een weefsel dat andere weefsels aan elkaar koppelt en organen
op hun plaats houdt. De tussencelstof, een gelachtig materiaal rond de cellen met veel eiwitten,
vormt de lijm waarmee het bindweefsel andere weefsels verbindt.
Bewegen: spieren, pezen en gewrichten
Door skeletspieren samen te trekken, bewegen de botten rond hun draaipunten in de gewrichten.
Door training kunnen spieren meer kracht leveren en krijg je een groter uithoudingsvermogen.
Soepele gewrichten dragen bij aan topprestaties. Pezen verbinden skeletspieren
met botten; banden verbinden botten met elkaar.
Bouw van pezen
Bij beweging trekken langgerekte vezels, die zijn opgebouwd uit het eiwit
collageen (gemaakt door peescellen), in de pezen aan je botten. Een groot aantal
collageenmoleculen vormt een collageenfibril. Veel collageenfibrillen vormen een
collageenvezel en vele vezels een collageenbundel. Dankzij deze structuur kan
de kracht van de spier goed worden doorgegeven aan het bot. Bij lopen drukt de
achillespees iets in, waarna de gedraaide collageenstrengen veerenenergie opslaan in de pees,
die vrijkomt bij samentrekking van de grote kuitspier.
Contact houden
Via dunne uitlopers, met connexon-eiwitten in de celmembraan, houden cellen van bindweefsel
contact met elkaar. Waar de celmembranen van twee bindweefselcellen elkaar raken, ontstaat er
door connexon-eiwitten een gap junction. Door dit eiwitkanaal bewegen ionen en kleine
moleculen. Het aantal gap junctions tussen cellen wisselt voortdurend.
Bouw van skeletspieren
Skeletspieren zijn opgebouwd uit bundels spiervezels, die ontstaan uit een samensmelting van
honderden spiercellen. Spiervezels bevatten bundels myofibrillen met filamenten, die zorgen dat
spieren zich kunnen samentrekken.
- Actinefilament: twee dunne in elkaar gedraaide ketens van het actine-eiwit.
- Myosinefilament: een groot aantal ketens van het myosine-eiwit.
Door hun rangschikking ontstaat een patroon van lichte (I-banden) en donkere banden
(A-banden): dwarsgestreept spierweefsel. Midden in de A-band zit ook een
iets lichtere H-band (met alleen myosine). Een sarcomeer is een spiereenheid,
begrensd door Z-lijnen (membranen) kan het midden van de I-banden.
Gecoördineerd samentrekken
Via het ruggenmerg gaan impulsen vanuit de hersenen richting de spieren.
Axonen van motorneuronen vertakken in neuromusculaire synapsen, waar acetylcholine vrijkomt
dat spiervezels activeert. De twee filamenten schuiven in elkaar,
waardoor de sarcomeren verkorten. Doordat een axon zich in een spier
naar een aantal spiervezels vertakt, reageren meerdere spiervezels
tegelijk op dezelfde impulsen. Een groep spiervezels die op de impulsen
van één axon reageert, noem je een motorische eenheid.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elinjacobs06. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.71. You're not tied to anything after your purchase.