Dit is een samenvatting voor het vak 'Didactisch handelen' voor de opleiding Lager Onderwijs. Je vindt er alle hoofdstukken in samengevat die je zullen helpen bij het leren. Zelf ben ik er in 1 keer doorgeraakt door deze samenvatting. Ik gebruik kleur en tussentitels om belangrijke zaken aan te gev...
Didactisch handelen
1 Didactisch model
1.1 Doelstellingen en beginsituatie
• Doelstellingen:
= waardevolle, gewenste gedragsveranderingen.
- Wat wil ik met mijn lesactiviteit bereiken?
1) Psychomotorisch leerproces = uitvoeren van handelingen en verwerven automatisering.
Vb: technisch schrijven, zwemmen, werken met een geodriehoek…
2) Didactisch-affectief leerproces = vorming interesses, houding, percepties en gevoelens.
Vb: relaties met anderen en leren omgaan met eigen en andermans gevoelens
3) Cognitief leerproces =kennis, inhoud en oplossingsmethodes.
• Beginsituatie:
= alle factoren die invloed hebben op de keuze van je doelstellingen en op het lesgebeuren.
vb: leerling, leerkracht, school, situationele en occasionele factoren…
- Aspecten:
1. Niveau = welke kennis, vaardigheden en/of attitudes beheersen de lln en klasgroep
in verband met het lesonderwerp.
2. Leerprofiel = leertempo, manier van leerinhoud opnemen, ondersteund worden…
3. Interesse = voorkeuren, motivatie om te werken aan de doelen.
1.2 Andere componenten
= terugkerende aspecten op didactisch model.
• Didactische principes:
= kenmerken van het didactisch handelen om lessen krachtiger te maken.
- Focus op motivatiepr, geleidelijkheidspr, activiteitspr, herhalingspr,
aanschouwelijkheidspr, differentiatiepr
• Didactische werkvormen:
= afbakende handelingspatronen van leerkracht.
- Aanbiedende werkvorm
= leerkracht presenteert inhoud a.d.h.v. demonstratie, voorbeelden, uitleg…
- Gespreksvorm
= onderwijsleergesprek, kringgesprek, discussie... samen met de leerlingen.
- Opdrachtvorm
= leerkracht geeft taak aan de leerlingen.
- Complexe werkvorm
= heel wat vaardigheden en competenties van leerkracht worden hierin toegepast.
Vb: leerwandeling, hoekenwerk, contractwerk, projectwerk…
• Leerinhoud en leerstof:
- Leerinhouden = WAT de leerlingen moeten leren om de doelen te bereiken
vb: tafel van 7, de weg vragen in het Frans…
- Leerstof = MIDDEL om de leerinhoud te bereiken (= vervangbaar)
Vb: een reeks oefeningen op de tafel van 7, een verhaal…
• Leermiddelen:
= middelen om onderwijs- en leeractiviteiten efficiënt te laten verlopen.
- Drager van leerstof en leerinhoud
Vb: prenten, foto’s, atlas, bordschema…
• Evaluatie:
, = resultaten van leerproces wordt bekeken en gewaardeerd obv vooropgestelde doelen.
- Breed evalureren: kijken naar aale soort doelstellingen en onmiddelijke feedback geven
1) Formatieve functie
- leerling: via feedback inzicht op eigen leerproces, met lkr zoeken hoe verder evolueren
- leerkracht: jouw onderwijspraktijk opnieuw aanpassen naar noden van de lln na een les
2) Summatieve functie
= eindoordeel over de leerprestaties / evalueren van het leren.
• Professionele identiteit:
= hoe je jezelf als leerkracht ziet en hoe je als leerkracht wilt zijn.
- Professionele zelfverstaan:
1. Zelfbeeld = beeld dat lkr heeft van zichzelf.
2. Zelfwaardegevoel = tevredenheid over het werk van de lkr.
3. Beroepsmotivatie = drijfveren voor het kiezen en volhouden van dit beroep.
4. Taakopvatting = wat de lkr vindt dat gedaan moet zijn om goed werk te leveren.
5. Toekomstperspectief = verwachtingen van lkr over beroepskeuze en de toekomst.
• Maatschappij- en mensbeeld:
= denkbeelden van mens-zijn en de samenleving.
- Mensbeeld = opvattingen ver humaniteit of menswaardigheid.
- Maatschappijbeeld = opvattingen over sociale, economische en politieke realiteit.
- Plaats en tijdsafhankelijk
- Diversiteit = de norm in de huidige maatschappij.
1.3 Relatie tussen componenten
• Relatie doelstellingen en beginsituatie:
- De beginsituatie zal bepalend zijn voor de keuze van de doelstellingen. Door het bereiken
van de doelen, verandert ook de individuele beginsituatie van de leerlingen.
• Relatie doelstellingen en evaluatie:
- Doelstellingen bepaalt de manier van evalueren en de evaluatieresultaten is bepalend
voor het bijstellen van de doelstellingen.
• Relatie doelstellingen en didactische werkvormen:
- Om je doelen te bereiken, kies je bijpassende didactische werkvormen.
• Relatie beginsituatie en didactische werkvormen, leerinhoud en leermiddelen:
- De beginsituatie van je leerlingen zal bepalend zijn voor de gekozen werkvormen, het
materiaal dat je zal gebruiken, de keuze van leerinhoud en de hoeveelheid leerinhoud die
je selecteert.
2 Beginsituatie
2.1 Definitie
• Beginsituatie:
= de factoren die van invloed zijn op het didactisch, pedagogisch en organisatorisch verloop
en de resultaten van de onderwijsleersituatie.
- Leerling/leerkracht/klasgroep/school/situationele en occasionele factoren
➔ Invloed op verloop en resultaat van de onderwijssituatie
• Dynamisch gegeven:
-> Bij het in kaart brengen van de beginsituatie
= up-to-date houden.
➔ Beginsituatie verandert voortdurend, doordat de elementen binnen beginsituatie
mee veranderen.
- Relevant voor die bepaalde les vb: Bilal heeft ADHD =/= niet belangrijk
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller StudentLagerOnderwijsART. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.94. You're not tied to anything after your purchase.
