Samenvatting van het boek Mens en Recht. Uitgebreide samenvatting met duidelijke weergave van de hoofdstukken 7,8,9,10, 14, 15 en 16. Belangrijke begrippen worden uitgewerkt.
Boek 1 BW bevat wettelijke bepalingen van het personen- en familierecht
(onderdeel van burgerlijk recht). Het Europese Verdrag tot bescherming van de
rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) en het Internationaal
Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten (IVBPR) hebben grote invloed
gehad op de Nederlandse wetgeving. Deze wetten bevatten mensenrechten.
7.2.1
Persoon = iemand die rechten en plichten heeft, hij heeft persoonlijkheid. Dat
ontstaat door levende geboorte en eindigt door dood. Een baby kan rechten en
plichten niet uitoefenen, maar is wel een rechtssubject. Als een ongeboren kind
moet worden beschermd, is er sprake van een prenatale ondertoezichtstelling.
7.2.2
Bloedverwantschap = betrekking tussen personen die rechtstreeks van elkaar
afstammen (in de rechte lijn) of een gemeenschappelijke stamouder hebben (in
de zijlijn). Juridisch bloedverwantschap ontstaat ten gevolge van een juridische
relatie die tot stand is gekomen. Dus als alleenstaande vrouw een kind heeft, dat
de man ook erkent, is de man een juridisch bloedverwant.
Aanverwantschap ontstaat door het huwelijk/geregistreerd partnerschap. Blijft
altijd bestaan.
7.2.3
Keuze voor achternaam moet bij eerste kind worden gemaakt. Geen keuze? Dan
geldt binnen het huwelijk/GP de naam van de vader en daarbuiten de naam van
de moeder. Geldt ook als twee vrouwen een kind hebben.
Achternaamswijziging is mogelijk door een meerderjarig als er o.a. sprake is van
bespottelijke namen en als een kind en de verzorgende ouder niet willen dat het
kind de naam van de niet-verzorgende ouder houdt. Voor een kind tot 12 jaar is
de verzorgingstermijn vijf jaar, voorafgaand aan verzoek tot
geslachtsnaamwijziging. Vanaf 12 jaar is dat drie jaar.
7.2.4
Om rechten en plichten te kunnen uitoefenen en aan het rechtsverkeer deel te
nemen, is het hebben van een woonplaats nodig. Heb je geen huis, dan wordt de
woonplaats het huis waar iemand werkelijk verblijft of een directe relatie mee
heeft. Een kind heeft een afhankelijke woonplaats (waar woont de ouder).
Woonplaats bepaalt relatieve competentie van de rechter, welke gemeente
verantwoordelijk is voor jeugdhulp en waar een dagvaarding moet worden
uitgebracht.
7.2.5
,Belangrijke gebeurtenissen in het persoonlijk leven van mensen worden
vastgelegd in akten, die zijn ingeschreven in de registers van de burgerlijke
stand. Ambtenaren van de burgerlijke stand houden de registers bij. Worden
benoemd door het college B&W en moeten een eed afleggen. Hebben
bevoegdheid om overgelegde gegevens te verifiëren.
7.3
Huwelijk = familierechtelijke overeenkomst tussen twee mensen.
Huwelijksvereisten:
- 18+
- Geestesvermogens niet gestoord
- Beiden ongehuwd, geen geregistreerd partnerschap met een ander
- Niet elkaars biologisch bloedverwant in de rechte lijn of t/m vierde graad
in de zijlijn. Huwelijksdispensatie kan worden aangevraagd vanwege
juridisch bloedverwantschap als broer/zus of als met vrije toestemming
wordt getrouwd in derde of vierde graad.
Als er sprake is van huwelijksdwang, wordt het huwelijk nietig verklaard.
Melding van voorgenomen huwelijk moet uiterlijk twee weken voorafgaand aan
het huwelijk plaatsvinden. De ambtenaar onderzoekt de bescheiden van beiden
partners (geboortegegevens, bewijs van echtscheiding, eventueel toestemming
curator).
Verklaring (getrouw alle plichten vervullen blabla) vindt plaats met 2-4
meerderjarige getuigen. Huwelijksakte wordt ondertekend door ambtenaar,
echtgenoten en getuigen.
Belangrijke rechtsgevolgen van het huwelijk:
- Indien gewenst kunnen echtgenoten elkaars achternaam gebruiken.
- Elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd.
- Gezin verzorgen en opvoeden.
- Echtgenoten staan in een familierechtelijke betrekking met de kinderen
die zijn geboren in het huwelijk. Ook als twee vrouwen een kind hebben
met onbekende donor.
7.3.2
Voor het geregistreerd partnerschap gelden dezelfde voorwaarden en
rechtsgevolgen als voor het huwelijk. De registratie van het partnerschap
gebeurt door het opmaken van de akte van registratie van partnerschap door de
ambtenaar van de burgerlijke stand. De verklaring heeft geen vaste vorm zoals
bij het huwelijk.
Beperkte gemeenschap van goederen (automatisch sinds 2018) = privégoederen
en privéschulden van vóór het huwelijk/GP vallen niet in deze gemeenschap. Wel
de goederen en schulden die tijdens het huwelijk ontstaan (uitzondering
giften/erfenis). Voor 2018 was er zonder regeling voor vermogen automatisch
sprake van algehele gemeenschap van goederen.
,Onder huwelijkse voorwaarden een huwelijk aangaan/onder
partnerschapsvoorwaarden een GP sluiten = bij de notaris vastleggen van wie
welk bezit is.
7.3.3
Bij samenwonen is er geen wettelijke onderhoudsplicht. Geen rechtsgevolgen. Is
dat wel gewenst, moeten partners een samenlevingsovereenkomst opmaken.
Samenwonende ouders hebben samen het gezag over de kinderen, indien dit op
beider verzoek is aangetekend in het Centraal Gezagsregister. Voorwaarde dat
man kind erkend heeft.
7.4
De wetgever verplicht dat ouders samen een ouderschapsplan maken, waarin
allerlei zaken rondom minderjarige kinderen worden vastgelegd. Uitgangspunt
blijft dat ouders samen het gezag hebben en gelijkwaardige positie hebben in de
gezagsuitoefening. Het kind heeft recht op een gelijkwaardige verzorging en
opvoeding van beide ouders. Het ouderschapsplan regelt de volgende zaken:
- De kosten van de verzorging en opvoeding van kind tot 18 jaar, evt. 21
jaar.
- De wijze waarop ouders de zorg- en opvoedtaken hebben verdeeld.
- De wijze waarop het recht en de verplichting tot omgang worden
vormgegeven.
- De wijze waarop ouders elkaar informeren over de kinderen als het gaat
om belangrijke beslissingen over of het vermogen van het kind.
Als ouders niet tot een ouderschapsplan komen: rechter staat ouders toe om
voort te procederen over co-ouderschap, verdeling zorgtaken en kosten voor
opvoeding en verzorging. Of rechter verwijst ouders naar scheidingsbemiddelaar.
Naar schattig is 20% van scheidingen complex (vechtscheiding). Ouders
verliezen het belang van de andere ouder of kinderen uit het oog.
7.4.1
Manieren waarop huwelijk eindigt:
- Scheiding: beslissing van de rechter op verzoek van echtgenoot of
gezamenlijk verzoek.
- Dood van een echtgenoot.
- Bij vermissing als de partner opnieuw trouwt.
- (Ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed.)
Voor echtscheiding is een rechterlijke beslissingen nodig. Het moet voor beide
echtgenoten duidelijk zijn dat het huwelijk duurzaam ontwricht is.
Eenzijdig verzoekschrift tot echtscheiding met ouderschapsplan en gewenste
gevolgen. Verweerder kan verweerschrift opstellen. Mondelinge behandeling,
tenzij de verweerder berust. Kinderen boven de 12 kunnen hun zegje doen in
kindgesprek.
, Echtscheidingsbeschikking:
- Rechter stelt vast dat het huwelijk duurzaam ontwricht is.
- Hoogte partneralimentatie wordt bepaald.
- Recht op pensioenverenging wordt bepaald.
- Indien dit wordt verzocht, wordt ouderlijk gezag alleen aan verzoeker
toegekend.
- Indien nodig omgangsregeling met niet-gezaghebbende ouder.
- Voortzetting gebruik echtelijke woning en inboedel, zes maanden tegen
een redelijke vergoeding.
- Verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap of afwikkeling
huwelijkse voorwaarden.
Gemeenschappelijk verzoekschrift bevat overeenkomst met alle bovenstaande
zaken. Wordt echtscheidingsconvenant genoemd.
Echtscheidingsnotaris kan worden ingeschakeld. Dan wordt alles in notariële
akte geregeld en dat ingediend bij de rechtbank.
Verplichte procesvertegenwoordiging bij echtscheidingszaken, procesadcovaat.
Voordat scheiding definitief is in de registers duurt een tijd en voor de tussentijd
kunnen voorlopige voorzieningen worden getroffen.
7.4.2
Geregistreerd partnerschap eindigt op dezelfde manieren als huwelijk
(uitzondering als GP in huwelijk wordt omgezet). Voor beëindiging met
wederzijds goedvinden is geen rechter nodig als er geen kinderen zijn. Alleen
een overeenkomst waarin blijkt dat het partnerschap duurzaam is ontwricht,
hoogte van uitkering tot levensonderhoud, gebruik van de woning en inboedel,
verdeling partnerschapsgemeenschap, verenging pensioenrechten.
Ontbinding door de rechter als één van partners niet wil ontbinden of er
minderjarige kinderen zijn. Procedure is hetzelfde als bij echtscheiding. De
rechter spreekt een ontbindingsbeslissing uit.
7.4.3
Voor beëindiging van samenwonen is er geen procedure. Als ouders het
gezamenlijke gezag hebben geregeld, zijn zij verplicht een ouderschapsplan op
te stellen. De samenlevingsovereenkomst is geen wettelijke verplichting, maar
een overeenkomst tussen twee personen.
7.5
Alimentatie = uitkering voor de kosten voor levensonderhoud voor ex-partner en
kids, als partner zelf niet voldoende inkomsten heeft of deze niet in redelijkheid
kan verwerven.
Inspanningsverplichting = eis tot inspanningen om in eigen onderhoud te
voorzien.
Nihilbeding = geen alimentatie.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marijedenouden. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.44. You're not tied to anything after your purchase.
