Dit is een samenvatting van het keuzevak spoedgevallenzorg in van het 4de jaar. Hierbij is een correcte uitleg gegeven over alle belangrijke zaken. het is een duidelijke en goede samenvatting van de cursus en de PPT.
- Eigen huisarts - huisarts van wacht
- Spoedgevallen dienst - 112
HUISARTS VAN WACHT EN HUISARTSENWACHTPOST
1733 = huisarts van wacht
Vaak is er een huisartsenwachtpost en spoed aanwezig. Dit gescheiden door ingang, of ingang en
onthaalbalie voor beiden.
TriageVPK = deze persoon zorgt ervoor dat de binnenkomende PTen op basis v/d aard en
dringendheid van hun klachten
doorgestuurd wordt naar ofwel de wachtzaal v/d huisartsenwachtpost ofwel de
wachtzaal v/d spoed.
Een PT die zich aandient op de spoed en getrieerd wordt als niet-dringend, die geen ZHzorg vereist
maar toch ‘niet-uitstelbare zorg’ nodig heeft, wordt naar de wachtdienst v/d huisarts verwezen.
Wanneer PT weigert naar de huisarts te gaan, behandel je hem toch op spoed. Maar je geeft echter
duidelijk aan dat deze keuze niet correct is.
Voordelen huisartsen wachtpost naast ZH:
- PTen komen niet of minder voor dilemma te staan of ze nu best naar de huisarts van wacht of
naar de spoed gaan.
- De Spoed wordt ontlast van PTen met lichte of niet-dringende problemen die evengoed door een
huisarts gezien kunnen worden.
- Huisartsen kunnen op deze manier gemakkelijker beroep doen op de diagnostische diensten
(zoals het laboratorium of de medische beeldvorming) v/h ZH.
- Huisartsen bevinden zich in een veiligere omgeving dan in een private praktijk, en kunnen
makkelijker om hulp vragen indien ze bv. met agressie geconfronteerd worden.
- Indien zich toch een PT met ernstige of levensbedreigende problemen zou aanbieden op de
huisartsenwachtpost kan deze alsnog direct overgebracht worden naar spoed.
DRINGENDE GENEESKUNDIGE ZORGVERLENING
Dringende geneeskundige hulpverlening (DGH) = is het systeem in België dat georganiseerd is
om aan alle zieken en gewonden dringende medische hulp nodig hebben permanent en snelle
verzorging te verzekeren.
De GGH steunt hiervoor op 3 grote pijlers die als een keten functioneren. Dit is de DGH-keten en
bestaat uit Noodcentrale 112, de interventiediensten (ambulances 112, PIT-teams en MUG-teams) en
spoed van ZH.
NOODCENTRALE 112
Belangrijkste info die men probeert te verkrijgen:
- Wat er precies aan de hand is - Plaats v/d noodsituatie
- Hoeveel mensen er gewond of in gevaar zijn - Bewustzijnstoestand
- Personen die mogelijks gekneld zitten
De Noodcentrale 112 is tevens bevoegd om bij grote incidenten formeel het Medisch Interventieplan
(MIP) af te kondigen.
1
,AMBULANCE 112
vertrekt meestal vanuit Ziekenhuis of brandweer. Men dient hiervoor een hulpverlener-ambulancier
brevet te behalen.
MUG: MOBIELE URGENTIE GROEP
fungeren als een verlengstuk v/d spoed en bieden gespecialiseerde dringende zorgen aan PTen met
ernstige en levensbedreigende problemen.
Het MUG-team bestaat min uit een gespecialiseerde arts en een VPK met de bijzondere beroepstitel in
de IZ en spoed.
De MUG wordt altijd opgeroepen door de Noodcentrale 112. Direct door de calltakers indien uit de
noodoproep blijkt dat er mogelijks sprake is van levensgevaar, ofwel door ambulanciers ter plaatse als
die menen dat bijstand v/d MUG noodzakelijk is. Een huisarts of PIT kan uiteraard ook MUG bijstand
vragen. Altijd via de noodcentrale 112 !
Naast de MUG's die zich via een voertuig over de weg verplaatsen, zijn er in België ook 2 MUGH's of
MUG-helikopters. Bij een MUG-interventie zijn er tijdelijk 1 arts en 1 VPK minder op de dienst, wat de
dienstverlening kan vertragen.
Bij vertrek van eventuele 2de MUG neemt de vertraging in dienstverlening op de spoedgevallendienst
uiteraard nog toe.
PIT: PARAMEDISCH INTERVENTIE TEAM
De PIT's zijn 112 ambulances die in plaats van 2 HV-ambulanciers een HV- ambulancier en een VPK met
de bijzondere beroepstitel in de IZ en spoed aan boord hebben. Ze fungeren daarmee als tussenniveau
tussen ambulance en MUG. Net als een MUG staat een PIT bij de spoed van een ZH gestationeerd. Het
is dus een ZH-functie.
De spoedVPK mag a.d.h.v. vooraf opgestelde procedures, de zogenaamde 'staande orders', zelfstandig
enkele medische handelingen uitvoeren, zoals PT intuberen of bepaald GM toedienen, die
normaalgezien aan artsen zijn voorbehouden. Deze PIT kan bijkomend bemand worden met een MUG-
arts waardoor de PIT als PIT+ (plus) oftewel MUGP uitrukt. Voor elke PIT is een referentiearts
verantwoordelijk.
Een VPK is geen paramedicus DUS zou de term VIT (VPK interventie team) beter op zijn plaats zijn.
TRANSPORT NAAR DE SPOEDGEVALLENDIENST
Na een ongeval wordt je naar het dichtstbijzijnde erkende ZH gebracht. MAAR blijkt dat een
transporttijd van 45min geen invloed zou hebben op de geleverde zorg of kans op sterven v/h
slachtoffer.
Een level 1-traumacentrum moet beschikken over voldoende capaciteit om de klok rond gelijktijdig 2
majeure trauma’s op te vangen en te behandelen. Een gespecialiseerd medisch - en VPK team vangt de
PTen op. Na de initiële multidisciplinaire opvang en behandeling volgt verder doorgedreven
specialistische zorg.
Het grote verschil tussen deze internationaal toonaangevende traumacentra en de functies
gespecialiseerde spoed die we kennen in de meeste Vlaamse ZHen is de permanente beschikbaarheid
v/D operatiefaciliteiten met een 24u/ 24u aanwezige volledige chirurgische en VPK staf, alsook een 24u/
24u aanwezige intensivist op intensieve zorgen.
SPOEDGEVALLENDIENSTEN
GESPECIALISEERDE SPOEDGEVALLENZORG
Dit zijn de erkende spoedgevallendiensten door de overheid. Deze spoedgevallen is gekoppeld aan de
DGH.
In de praktijk beschikken bijna alle ZHen of ZHgroeperingen over een functie "gespecialiseerde
spoedgevallenzorg" Wanneer men in België van een spoedgevallendienst spreekt, bedoelt men daarom
meestal een dienst met functie "gespecialiseerde spoedgevallenzorg".
2
,EERSTE OPVANG SPOEDGEVALLEN
ZH die niet over een functie ‘gespecialiseerde spoedgevallezorg beschikken moeten een functie ‘1 ste
opvang van spoedgevallen’ hebben. Deze functies kunnen niet in de werking v/d Dringende
geneeskundige HV opgenomen zijn.
GESPECIALISEERDE TRAUMA CENTRA
Dit heeft niets meer dan een gewone spoedgevallendienst.
Traumacentrum = een ZH waar 24u /dag specialisten, betrokken zijn bij traumazorg aanwezig of
oproepbaar zijn.
Hierdoor kunnen PTen met ernstige letsels altijd snel en adequaat geholpen worden. De capaciteit van
die centra is in eerste instantie bedoeld voor patiënten met zeer
ernstige letsels waarvoor bij de 1ste behandeling specialistische zorg nodig is. Overige slachtoffers
worden door spoed van andere ZHen geholpen. De meerwaarde van een traumacentrum bestaat uit de
extra ervaring en kennis met de meer uitgebreide letsels zoals hersenletsel, bekkenletsel of
combinatieletsels. Door de behandeling van dit soort letsels te centraliseren kunnen betere resultaten
worden bereikt én verhoogt de overlevingskans v/d PTen aanzienlijk. Daarnaast hebben traumacentra
een belangrijke rol in het verzamelen en verspreiden van kennis op het gebied van traumazorg en
hebben ze een taak bij rampomstandigheden.
DE SPOEDGEVALLENDIENST
INFRACSTRUCTUUR
Ze moeten een functie ‘gespecialiseerde spoedgevallenzorg’ o.a beschikken over een:
- Aparte voetgangersingang - overdekte en verwarmde ambulancehal
- Onthaal - wachtzaal
- Personeelsruimte - isolatieruimte voor psychiatrische PTen
- Min 4 bedden voor tijdelijke observatie van PT - lokaal voor gebruik triage bij
massale toestroom
- Sommige hebben Beeldvorming en/of CT-scan - sommige hebben hyperbare
zuurstofkamer
- onderzoekslokalen voor spoedPTen waaronder min 2 bedden voor opvang van PTen in kritieke
toestand
basisruimtes en voorzieningen
- ingang - wachtzaal
- triageruimte - onderzoeks- en behandelruimtes
- shockrooms of reanimatiekamers - observatieruimte
- gipskamer - isolatieruimte
MULTIDISCIPLINAIRE TEAM OP DE SPOEDGEVALLENDIENST
Het werk op een spoed is divers en gaat vooral om het stellen van diagnose mét behandeling v/d
pathologie en soms behandeling op het terrein (préhospitaal) van onder meer de volgende disciplines:
traumatologie, algemene heelkunde, thorax- en vaatheelkunde, gastroenterologie, longziekten,
neurologie en neurochirurgie, kindergeneeskunde, oncologie, endocrinologie, geriatrie, gynaecologie en
verloskunde … Die diversiteit én het aspect ‘onvoorziene’, niet geplande (soms) acute zorgverlening
die direct actie vereist overhaalt blijkbaar heel wat collega’s om er te werken.
Het multidisciplinair team is samengesteld uit een grote groep van medewerkers bestaande uit:
, Naast deze medewerkers zijn er nog een aantal gezondheidsmedewerkers die niet tot het ‘specifieke’
spoedgevallenteam behoren maar wel dagelijks functioneel aanwezig zijn:
In heel wat ZHen vormt het personeel v/d spoedgevallen ook het Rapid Response Team (RRT),
verantwoordelijk voor dringende medische interventies op andere plaatsen binnen het ZH.
TRIAGE
B1-handeling
Na een korte anamnese en onderzoek krijgt de PT een urgentiekleur en onderzoeksruimte toegewezen
en dit naargelang de inschatting v/d urgentiegraad door het triageteam.
Er bestaan verschillende triagesystemen die gebruikt worden, zoals bv:
- het Manchester triage System (MTS) - het Emergency Severity
Index (ESI).
Doel:
- de doorlooptijden verkorten - patiënten-flow kanaliseren
- patiënt en zijn begeleider informeren over wachttijden.
Duidelijke info over ‘triage’ en de eraan gekoppelde wachttijd na aankomst op spoed is dus heel
belangrijk om misverstanden te vermijden. PT met niet dringende problemen moeten vaak lang
wachten met ontevredenheid tot gevolg.
De triage heeft een geruststellend of kalmerend effect op de PT omdat er van bij het 1 ste contact
aandacht is voor pijn, angst, het directe en het verdere verloop v/d behandeling, prognose en beleid.
Ook het respect voor de privacy v/d andere patiënten op spoed is in die context belangrijk. Gluren bij
de buren is een schending van die privacy.”
Op sommige spoed beschikt men over overzichtsschermen waarop wachtenden direct kunnen zien
hoeveel PTen er aanwezig zijn op dienst (drukte-meter). Een wijzer geeft op een kleurenschaal aan hoe
druk het er is. Er wordt op dit scherm ook melding gemaakt van MUG - uitruk (waardoor dus minder
beschikbaar personeel op dienst). Meestal begrijpt men dit vrij vlug en is verdere toelichting overbodig.
Er zijn verschillende factoren die de wachttijden en drukt op de spoed kunnen beïnvloeden. De
spoedafdeling werkt samen met andere ZH-diensten of afdelingen v/h ZH. Er moet dus ook bv rekening
gehouden worden met drukte en beschikbaarheid bij bv het labo, radiologie, beschikbaarheid van
specialisten, beschikbare bedden op de afdeling, niet dringend ziekenwagenvervoer bij ontslag,..
Daarnaast kunnen dringende interventies zoals opvang van polytrauma, reanimatie, interventies pre-
hospitaal de wachttijden doen oplopen. Soms zijn er ook piekmomenten op spoedopname door externe
factoren, zoals de eerste vorst, feestmomenten zoals oudejaarsavond, festivals, externe ramp,
seizoensgebonden problematieken (vb. Griepseizoen).
POPULATIE
baby’s, peuters en kleuters over pubers, jonge volwassenen, actieve mensen tot geriatrische patiënten.
We zien in het begin van vakantieperiodes of weekend vaak een stijging in het aantal ouderen op
spoedgevallen. Dit wordt soms ziekenhuistoerisme of ‘granny dumping’ genoemd.
= Dit is een fenomeen waarbij de zorgcontinuïteit voor de geriatrische PT niet langer kan gegarandeerd
worden.
Oorzaken kunnen hier zijn dat familieleden/mantelzorgers op vakantie gaan, acute nood aan zorg aan
huis maar overbelasting van thuiszorgdiensten.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller an-sofiestaelens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $14.96. You're not tied to anything after your purchase.
