, Bijlage 1 week 1
Het gehele systeem, dat staat of valt met deze onderlinge ‘liquiditeit’, is drooggevallen. Vrijwel wereldwijd.
Lagarde maakt duidelijk hoe de nieuwe verhoudingen zullen liggen. Overheden hadden altijd al een
belang bij het gezond houden van de banksector, vertelt zij. Maar nu wordt alles anders. „We worden
straks uw aandeelhouder. U zult niet worden teleurgesteld. We hebben nu al een eerste overeenkomst
om te helpen.”
De Amerikaanse overheid en andere Amerikaanse banken hebben dan besloten zakenbank Lehman
Brothers niet te redden. De angst is groot dat deze agressieve bank te veel giftige producten op zijn
balans heeft geladen. Minister van Financiën Hank Paulson – voormalig zakenbankier – wil na een
weekend van koortsachtig overleg het signaal afgeven dat de overheid niet zomaar elke bank overeind
houdt.
In hetzelfde weekend heeft Bank of America een andere grote zakenbank – Merrill Lynch – wél
overgenomen.
De eerste: de renaissance van het kapitalisme, die begin jaren tachtig opbloeide. Ondernemen mocht
weer, hebzucht was niet per definitie verkeerd. Vrijheid van handelen gold als essentieel voor het
economisch verkeer. En toen in 1989 de Sovjet-Unie bezweek, ging het vrijemarktdenken als enige
overgebleven levensvatbare model in de overdrive.
Privatiserend en deregulerend wierp de politieke economie in de jaren negentig steeds meer ketenen
af. De burger werd klant, werd belegger, werd huizenbezitter. Schulden waren niet langer taboe, en
soms zelfs gewenst als hefboom om de winstgevendheid op te krikken. Het eigen vermogen van
bedrijven daalde. Dat van banken ook.
In de financiële sector speelde naast deregulering een tweede factor: de techniek. Computers en
telecommunicatie versoepelden de handel en maakten steeds complexere producten mogelijk,
waarvan het gebruik dan ook explodeerde
En dan was er, als derde trend, de opkomst van nieuwe landen in de wereldeconomie. Westerse
centrale bankiers zagen de inflatie matigen en matigen, en schreven dit vooral toe aan de zegeningen
van de vrije markt en hun eigen kennelijke genialiteit.
Zie hier de drie hoofdingredienten:
1. toenemende schulden,
2. exploderende complexiteit
3. ongehinderde vrijheid
Banken die steun nodig hadden van overheden. Overheden die het door de economische crisis toch al
zwaar hadden. Banken die zelf veel schuld van hun overheid op de balans hadden. De Lehman-crisis
leidde tot doom loops: een spiraal waarin staat en bancaire sector elkaar naar beneden trokken. Toen
later Griekenland de eurozone schokte met een verzwegen begrotingscrisis, raakte de euro zelf in de
problemen.
Bijlage 2 week 1
Het kan niemand meer zijn ontgaan, Nederland moet aardgasvrij, en snel. Van het gas af, het klinkt zo simpel,
maar hoe doe je het? Door in ieder geval eerst het juiste wettelijk kader te creëren.
Dankzij de Wet voortgang energietransitie, die op dat moment in werking treedt, komt de
gasaansluitplicht van de Gaswet te vervallen. Momenteel wordt ook gewerkt aan een wijziging van het
Bouwbesluit 2012, die ook de verplichting voor de bouwer zal doen vervallen. Ook die wijziging treedt
naar verwachting op 1 juli aanstaande in werking. Op dat moment staan de wet- en regelgeving dus
niet meer in de weg aan het realiseren van aardgasvrije woningen.
De Crisis- en herstelwet maakt experimenten mogelijk die de transitie kunnen versnellen
van het gas af, we zijn het zomaar niet. Wat ook duidelijk is: niemand kan het alleen. Een goede
samenwerking tussen overheden, eigenaren en vooral ook de industrie en het bedrijfsleven is
elementair om deze klus te klaren.
Bijlage 3 week 1
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller staceymaassenvandenbrink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.61. You're not tied to anything after your purchase.
