Class notes
Hoorcollege aantekeningen Inleiding Forensische Psychiatrie en Psychologie
- Course
- Institution
Uitgebreide aantekeningen van de hoorcolleges van Inleiding Forensische Psyschiatrie en Psychologie van collegejaar 2023/2024
[Show more]
Seller
Follow
kerstinschuit
Content preview
Hoorcolleges Inleiding forensische psychiatrie enpsychologie
Hoorcollege 1 inleiding
Psychiater en jurist Firestone (2007): “probably no single issue in the annals of criminal law has
stirred more controversy, debate, and comparison among laypersons, as well as jurists, than the
insanity defence.”
Psycholoog kan intelligentie onderzoeken vaststellen of er sprake is van een verstandelijke
beperking (WAIS) psychiater kan dat niet
3 vereiste TBS
- Herhalingsrisico/gevaar
- Stoornis ten tijde van plegen van delict
- Minimale ernst van misdaad
Verschil waan en hallucinatie:
- Waan = idee, overtuiging
- Hallucinatie = zintuigelijke ervaring
Grens van psychiatrie en recht
In praktijk grens tussen psychiatrie en strafrecht
Waarom is er forensische psychiatrie en geen forensische cardiologie en urologie?
Artikel 39 van strafrecht: ‘Niet strafbaar is hij die een feit begaat, dat hem wegens de psychische
stoornis, psychogeriatrische aandoening en/of verstandelijke handicap niet kan worden toegerekend”
Daarom geïnteresseerd in de toerekeningsvatbaarheid
Artikel 37a: De verdachte bij wie tijdens het begaan van het feit gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke
stoornis van de geestvermogens bestond, kan op last van de rechter ter beschikking worden gesteld
indien…
Het strafrecht erkent ook in sommige wetsartikelen dat psychische stoornissen effecten hebben.
Syndroom vs ziekte
Ziekte
- Verschijnselen/symptomen
- Pathologische aanleg
Duidelijke oorzaak te zien
Syndroom
- Mensen met zelfde syndroom kunnen erg verschillen qua symptomen enz
- Niks met microscoop of scans beschrijvend (enkele uitzondering)
Wat maakt iets een psychiatrische stoornis?
- Niet zo goed antwoord op te geven
, - Definitie DSM-5
Syndroom gekenmerkt door klinisch significantie symptomen op het gebied van de
cognitieve functies, de emotieregulatie of het gedrag van een persoon, dat een uiting is
van een disfunctie in de psychologische, biologische of ontwikkelingsprocessen die ten
grondslag liggen aan het psychisch functioneren. Psychische stoornissen gaan gewoonlijk
gepaard met significante lijdensdruk en/of beperkingen in het functioneren op sociaal
of beroepsmatig gebied of bij andere belangrijke bezigheden. Een reactie op een
veelvoorkomende stressor of een verlies, bijvoorbeeld het overlijden van een dierbare,
die te verwachten valt en cultureel wordt geaccepteerd, is geen psychische stoornis.
Sociaal deviant gedrag (politiek, religieus, of seksueel bijvoorbeeld) en conflicten die zich
vooral afspelen tussen een individu en de maatschappij zijn geen psychische stoornissen,
tenzij de deviantie of het conflict het gevolg is van disfunctioneren van het individu, zoals
het in het voorgaande wordt beschreven.
Co-morbiditeit
Vaak in forensische psychiatrie
Onvrijwillige opname:
- Wet verplichte ggz
- Wetboek van Strafrecht TBS
Psychische stoornissen kunnen maatschappelijk zin/maatschappelijke impact hebben
Bijna de helft van alle Nederlanders krijgt een psychische aandoening. Uit onwetendheid of door
misvattingen plakt de omgeving daar nog een stempel, een stigma, bovenop. Dat kan grote gevolgen
of belemmeringen en zelfs discriminatie opleveren.
Voordeel/nadeel medicijnen?
- Voordeel
Helpen bij depressie
Helpen bij behandeling
- Nadeel
Bijwerkingen
Opstarttijd
Middelen werken op neurotransmitters
Voordeel/nadeel cgt?
- Voordeel
Hoorcollege extra inleiding strafrecht voor niet-juristen
Vier onderwerpen
1. Het strafrecht
2. Het strafproces
3. De beslissing van de strafrechter
4. Tenuitvoerlegging van straffen en maatregelen (misschien)
1. Het Nederlands strafrecht
De Nederlandse rechtsorde
- Publiekrecht
, Staats-en bestuursrecht
Strafrecht
Formeel
materieel
- Privaatrecht (rijdende rechter)
Materieel strafrecht
- Welk gedrag is strafbaar?
- Onder welke voorwaarde?
- Welke straffen zijn er?
- Voorbeelden slides
- Wetboek van Strafrecht (Sr)
- Bijzondere wetten (bijv. de Opiumwet)
Formeel strafrecht
- Regels voor opsporing, vervolging en berechting
- Voorbeelden slides
- Wetboek van Strafvordering (Sv)
- Bijzondere strafwetten
Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM)
- Verbod op foltering (art. 3 ERVM)
- Recht op vrijheid (art. 5 EVRM)
- Recht op een eerlijk proces (art. 6 EVRM)
Het Nederlandse strafrecht: beginselen
- Vervolgingsmonopolie OM (geen eigenrichting)
- Legaliteitsbeginsel => gedrag alleen strafbaar als het strafbaar is gesteld (in de wet
vastgelegd), overheid mag alleen middelen inzetten die in de wet geregeld zijn
- Onschuldspresumptie => onschuldig tot het tegendeel bewezen is
- Nemo tenetur => vanuit Europese recht, niemand kan gedwongen worden om aan eigen
veroordeling mee te werken (zwijgrecht)
- Recht op een eerlijk proces
- Subsidiariteit (het meest geschikte middel)
- Proportionaliteit (geen grotere inbreuk dan nodig)
2. Het strafproces
Het strafproces
- Voorbereidend onderzoek
Alles wat voorafgaat aan het onderzoek ter terechtzitting
- Onderzoek ter terechtzitting
Rechter zal oordeel vellen in de rechtbank
- Beraadslaging en uitspraak
- Rechtsmiddelen
- Tenuitvoerlegging
De opsporing
- Onderzoek naar een strafbaar feit
- Bijvoorbeeld na aangifte
- Onder leiding van de officier van justitie
, - Belangrijke rol rechter-commissaris (onafhankelijk)
- Een verdachte komt in beeld
De vervolging
- Opportuniteitsbeginsel: het OM hoeft niet te vervolgen
- Sepot
- Transactie
- Strafbeschikking
- Artikel 12 SV
- Dagvaarding verdachte voor de rechter brengen
Het onderzoek ter terechtzitting
- Rechter (enkelvoudige of meervoudige kamer)
Enkelvoudige kamer = alleensprekende rechter
Meervoudige kamer = 3 rechters, 1 rechter voorzitter (bij zwaardere delicten)
- Advocaat
- Verdachte
- Getuigen
- Deskundigen (pro-justitia rapporteur)
- Slachtoffers/nabestaanden
Beraadslaging en uitspraak
- Raadkamer
- De rechter moet een beslissing nemen!
- Uitspraak binnen een redelijke termijn
- Hoger beroep
Hoger beroep
- Eerste aanleg: de rechtbank
- Hoger beroep: het Gerechtshof
- Cassatie: de Hoge Raad
Alleen rechtsvragen
Meestal geen zitting
Tenuitvoerlegging
- Gevangenisstraf, taakstraf of boete
Samenvatting: het strafproces
- Voorbereidend onderzoek
- Dagvaarding
- Onderzoek ter terechtzitting
- Beraadslaging en uitspraak
- Evt. hoger beroep
- Tenuitvoerlegging
3. De beslissing van de strafrechter
Het beslissingsschema van de rechter
- Art. 348 Sv = formele vragen (proces)
Is de dagvaarding geldig?
Is de rechter bevoegd?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kerstinschuit. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.48. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
58716 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now