Burgerlijk recht 2 – Colleges Goederenrecht
Inhoud
College 8: Overdracht, (voorwaardelijke) titel, beschikkingsbevoegdheid ..................................................... 2
Arresten: ................................................................................................................................................... 3
College 8: Vervolg overdracht....................................................................................................................... 4
Arresten .................................................................................................................................................... 6
College 9: Levering registergoederen en derdenbescherming ...................................................................... 7
College 10: Levering roerende zaken (bij voorbaat) en derdenbescherming............................................... 11
Arresten .................................................................................................................................................. 13
College 11: Levering vorderingen op naam (bij voorbaat) en derdenbescherming ...................................... 14
Arresten .................................................................................................................................................. 17
College 12: Natrekking, zaaksvorming en (oneigenlijke) vermenging ......................................................... 18
Arresten .................................................................................................................................................. 21
College 13: Gemeenschap, verjaring/bezit ................................................................................................. 22
1
Downloaded by youn sam (samsonkariuki04@gmail.com)
,College 8: Overdracht, (voorwaardelijke) titel, beschikkingsbevoegdheid
‘Hebben bepaalde afspraken in de overeenkomst een goederenrechtelijke effect?’
1. Verkrijging en verlies van goederen
Titel 3.4:
Overdracht (afd. 3.4.2)
Vestiging/afstand van beperkte rechten (art. 3:98)
Verkrijgende verjaring (afd. 3.4.3)
2. Overdracht is:
- Een uitingsvorm van partijautonomie.
- Een wijze van verkrijging onder bijzondere titel.
- Gericht op bepaalde goederen (en dus niet de overdracht van een geheel vermogen).
- Een derivatieve wijze van eigendomsverkrijging → de rechtsverkrijger verkrijgt het goed met alle
hebbelijkheden en onhebbelijkheden.
3. Voorvraag
Is het goed overdraagbaar? Iets wat niet overdraagbaar is, kan men ook niet overdragen.
Art. 3:83 lid 1 → eigendom, beperkte rechten & vorderingsrechten zijn overdraagbaar, tenzij de wet of de
aard van het recht zich tegen overdracht verzet. Het is dus niet aan partijen om dit te bepalen.
Uitgangspunt → overdraagbaarheid!
Art. 3:83 lid 2 → Uitzondering! De overdraagbaarheid van vorderingsrechten kunnen door een beding
tussen schuldenaar en schuldeiser worden uitgesloten. (Arrest Oryx – Eesteren)
Op grond van art. 3:83 lid 3 jo 3:98 kan dus ook de vestiging van beperkte rechten op vorderingsrechten
worden uitgesloten!
4. Overdracht algemeen
Art. 3:84 lid 1 → Levering, titel en beschikkingsbevoegdheid. Dit zijn constitutieve vereisten.
5. Titel
De geldige titel is de rechtsverhouding die aan de overdracht ten grondslag ligt.
Rechtsgrond/rechtvaardiging van de overdracht. Als een geldige titel ontbreekt, komt er geen geldige
overdracht tot stand.
Causaal stelsel → beschermt de oorspronkelijke eigenaar. De causa van de overdracht ligt in de titel.
Abstract stelsel → beschermt de rechtszekerheid.
6. Levering
De handeling om de eigendom te doen overgaan. De titel is de relatie tussen levering en overdracht. Is er
een goederenrechtelijke overeenkomst vereist voor levering (dus wilsovereenstemming)? Bij levering om
overdracht te bewerkstelligen moet men de zaak overhandigen en beide partijen moeten het er over eens
zijn dat de eigendom overgaat. Nog geen hard wettelijk vereiste.
7. Beschikkingsbevoegdheid
De bevoegdheid om over het goed te beschikken vloeit voort uit het eigendomsrecht → bijv. de
bevoegdheid om het goed te vervreemden. Beschikkingsbevoegdheid kan ook gezien worden als een facet
van de nemo-plusregel → men kan niet meer recht overdragen dan men zelf heeft.
Uitzonderingen daargelaten, zoals curator in faillissement die beschikt over goederen waar hij geen
eigenaar van is.
Van der Plas/Janssen-arrest → beschikkingsbevoegdheid kan in bepaalde gevallen ook voortvloeien uit
een overeenkomst. Bijv. een schilderij door een deskundige laten verkopen en overdragen.
8. Overdrachtstitel & bepaaldheidsvereiste
Het bepaaldheidsvereiste geldt zowel in het goederen-, als in het verbintenissenrecht.
Art. 3:84 lid 2 → Bij de titel moet het goed met voldoende bepaaldheid omschreven zijn. Het woord ‘titel’
houdt hier in: het goed moet ten tijde van de levering voldoende bepaalbaar zijn.
Art. 6:227 → Verbintenissen moeten bepaalbaar zijn. Dit is de verbintenisrechtelijke variant.
2
Downloaded by youn sam (samsonkariuki04@gmail.com)
, 9. Hebben afspraken in de titel goederenrechtelijk effect?
Neen, de overeenkomst bindt slechts partijen. Maar… voorwaardelijke titel!
10. Voorwaardelijke titel
Art. 6:21 → een verbintenis is voorwaardelijk, wanneer bij rechtshandeling haar werking van een
toekomstige, onzekere gebeurtenis afhankelijk is gesteld. Drie elementen:
- De werking is gekoppeld
- aan een onzekere, toekomstige gebeurtenis
- bij rechtshandeling.
Art. 6:22 → Opschortende voorwaarde betekent dat de verbintenis pas gaat werken als de gebeurtenis
ingetreden is. Ontbindende voorwaarde betekent dat de verbintenis vervalt met het intreden van de
gebeurtenis.
11. Voorwaardelijke overdracht
Titel → voorwaardelijke verbintenis
Levering → op grond van een verbintenis onder ontbindende voorwaarde. De verkrijger is dan eigenaar
onder ontbindende voorwaarde geworden. De vervreemder is eigenaar onder opschortende voorwaarde
(namelijk als de voorwaarde intreedt, dan pas wordt de oorspronkelijke vervreemder weer eigenaar).
Als de voorwaarde intreedt, dan ontstaat er een teruggaveverplichting ex art. 6:24 lid 1.
12. Werking tegenover derden, rechtsopvolgers onder bijzondere titel
- Nemo-plus beginsel → de verkrijger die het goed wil vervreemden kan niet meer recht overdragen dan
dat hij zelf heeft. Dit is het eigendomsrecht onder voorwaarde. Hij kan het goed dus alleen overdragen met
de voorwaarde.
- Derdenbescherming? → Vervreemder die toch pretendeert het volledige eigendom over te dragen is niet
volledig beschikkingsbevoegd. Verkrijger kan dan op zijn beurt een beroep doen op de derdenbescherming
van art. 3:86.
Arresten:
Keereweer/Sogelease-arrest → Fiduciaverbod.
Fiduciair eigendom is het eigendom tot zekerheid en bij art. 3:84 lid 3 verboden. Door fiduciair eigendom
wordt de vervreemder in zijn verhaalsrechten versterkt, omdat hij een sterkere positie heeft ten opzichte
van gewone schuldeisers.
Rechtsvraag → Is een koopovereenkomst in combinatie met een sale-and-leaseback constructie in strijd
met het fiduciaverbod van art. 3:84 lid 3?
Nee, mits er sprake is van een werkelijke overdracht, in die zin dat het goed zonder beperkingen op de
verkrijger overgaat en deze hem meer verschaft dan slechts een recht op een goed dat hem in zijn belang
als schuldeiser beschermt.
3
Downloaded by youn sam (samsonkariuki04@gmail.com)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mburuhdenny. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.11. You're not tied to anything after your purchase.
