Inleiding tot het internationaal en Europees recht
All documents for this subject (2)
Seller
Follow
maudvandenhoucke
Content preview
Internationaal recht – rechten
Deel 1: Inleiding tot internationaal recht
1.1. Inleiding – algemene kenmerken van het internationaal recht
A. Wat is internationaal recht?
Voorbeeld: - verdrag van Parijs (als iets over de grens heen gaat)
Vroeger -> volkenrecht
Achtergrond en rol
2 doelstellingen:
1. Harmonieus samenwerken tss landen -> kader creëren -> vreedzame co-existentie
2. Co-operatie -> samenwerken bv handel invoerheffingen
Als je het probleem niet als land alleen kan aanpakken bv klimaatopwarming
Is ook een politiek project -> prioriteiten Bv. meisjes mogen naar school
Heterogeen (sterk ontwikkelend, dus moeilijk om alles te kennen -> specialisten) en
gefragmenteerd; heel technisch, geen duidelijke lijn
voorbeeld: nieuw akkoord rond een minimale belasting -> om freeriding gedrag tegen te gaan ->
mensen die geld in ander land deponeren, moeten dus ook minimum belasting betalen
Functionele definitie: internationaal recht omvat regels die de betrekkingen tussen staten
bevatten
Int privaatrecht: bepaalde geschillen met int element
Nonkel uit BE heeft accident in Italië, welk nationaal recht is van toepassing? Vooral
regels van nationaal recht worden dan gebruikt <-> Int publiekrecht
Definitie bruikbaar? Bv: bij mensenrechten gaat dit over relatie tussen staat en
onderdanen -> ook onder internationaal recht
Formele definitie: alles wat je terugvindt in de bronnen van het int recht (Art 38 statuut IGH)
MAAR Soft law, informeel recht: niet juridisch bindend, maar toch van belang
Primaire regels -> eigenlijke, inhoudelijke regels
Secundaire regels -> Hoe komt het int recht tot stand?, hoe ga je interpreteren?
B. Historische evolutie
o Oudheid: gebruik gemaakt van verdragen bv. om afspraken te maken over grenzen bv:
Egypte
o Middeleeuwen: tss recht en filosofie -> natuurrecht-> regels van toepassing worden bepaald
door universele regels (van hogerop, god, subjectief) -> niet gevolgd? -> niet naar hemel
o Oorsprong moderne internationale recht –> Staat wordt referentiepunt
natuurrecht wordt positief recht -> regels worden nu gemaakt door staten
GROTIUS (nl) -> geestelijke vader van intl recht, recht van oorlog en vrede, kwam op voor
religieuze verdraagzaamheid
o 18e 19e eeuw -> doorbraak positief recht -> regels op basis van formele bronnen
1
, Meer gebruik van bilaterale verdragen
o 19e eeuw -> intl recht professionaliseren -> eerste voorzichtige stappen waarbij staten gaan
organisaties oprichten
Opkomst multilaterale verdragen bv oorlog afspraken
Intl geschillenbeslechting -> als onderhandelingen falen, gaat men zaak voorleggen aan
onafhankelijke scheidsrechters -> lossen zaak op obv rechtsregels
o 20ste eeuw -> groei in organisaties, bronnen, rechtspraak
Proliferatie = verspreiden
Volwaardige organisaties bv Volkenbond
Intl gemeenschap groeit uit naar mondiale club, mondialisering -> eerst in het katholieke
Europa -> enkel voor ontwikkelde volkeren
VN -> meer en meer leden (193) -> VN veiligheidsraad met vetorecht (15) – 5 permanente
leden
Actua: Joe Biden stelt zelf hervorming voor -> zelf permanent lid (NY)
Codificatie = het bundelen van wetten, bestaande regels worden gecodificeerd
Nieuwe domeinen: milieu, mensenrechten, int strafrecht
Meer intl rechtshoven vb. zeerechttribunaal
Diversificatie rechtssubjecten -> niet alleen zaak voor staten, maar ook bedrijven rol binnen
het recht
C. Een horizontaal en onvolmaakt systeem
1. CENTRALE WETGEVER?
algemene vergadering VN -> kan je dit zien als een wetgever?
nemen resoluties aan bv ze zeggen dat Russische aanval een vorm is van agressie ->
resoluties zijn geen bindende wetten
Nieuwe verdragen worden onderhandeld bv van mensenrechten, publieke rechten ->
verdragen zijn enkel bindend voor de landen die dit willen
Conensualisme -> instemming van de staat
Verschil tss unanimiteit <> consensus
Iedereen heeft dezelfde mening je stelt iets voor & vraagt of iemand
bezwaar heeft
Kan je de VN veiligheidsraad zien als wetgever? Kan resoluties aannemen die iedereen moet
volgen MAAR eerder een uitvoerend orgaan -> kan maatregelen nemen die bindend zijn voor
iedereen bv economische sancties -> een beperkt mandaat, kan enkel bij specifieke
crisissituaties
geen centrale wetgever
2. CENTRALE RECHTER?
Intl strafhof en intl gerechtshof (allebei in Den haag) -> fundamentele verschillen
Strafhof : Gerechtshof:
vervolging van individuen voor welbepaalde geschillen tussen landen (oek – rus, iran – vs)
feiten bv core crimes: oorlogsmisdaden,
2
, misdaden tegen de mensheid, genocide,
agressie (onwettig binnenvallen van ander
land)
Kan je altijd aankloppen bij gerechtshof als beide partijen instemmen?
FOUT -> beide VN handsvest getekend? Instemming gegeven
MAAR bijkomende instemming nodig - akkoord aangaan het geschil voor te leggen
- Landen leggen verklaring af waarbij ze verplichte
rechtsmacht van intl gerechtshof aanvaarden (74
landen) -> beide partijen moeten verklaring afgelegd
hebben
- Bepaald verdrag dat een compromissoire clausule =
geschillenbeslechtingsclausule -> zegt dat partijen
zaak kunnen starten bij gerechtshof
Gebruiken verdrag als hefboom
1 partij kan dus de zaak starten tegen de andere
Voorbeeld oek – rus
Verdrag over rassendiscriminatie in krim (2014)
Verdrag over toepassing van genocideverdrag
Zou Rus akkoord gaan? Nee
Algemene verklaring? Nee
Rus heeft deze verklaring niet afgelegd
Compromissoire clausule? We moeten verdrag
vinden dat betrekking heeft op geschil
JA, rassendiscriminatieverdrag -> gerechtshof
mag dus enkel kijken naar die
rassendiscriminatie
JA, genocideverdrag -> hof kan dus enkel kijken
of er genocide gebeurd
Geen centrale rechter
3. Is er een centrale afdwinging? (uitvoerend)
Nationaal -> gerechtsdeurwaarder, arm der wet
Internationaal -> VN veiligheidsraad? -> kan effectief handhavingssancties opleggen
- Beperkt mandaat -> komt niet altijd tussen bij int situaties
- Geen centrale afdwinging
ONVOLMAAKT SYSTEEM -> geen typisch trias politica op int niveau
Centrale afdwinging -> intl recht laat toe wnr je zelf slachtoffer bent van inbreuk-> recht in eigen
hand nemen
- Counter measures -> tegenmaatregelen nemen
- Jij maakt een inbreuk omdat iemand anders een inbreuk maakt -> risico
op escalatie
- Tegenmaatregen spelen in de kaart van rijkere machten
3
, - Op nationaal vlak moet je naar de rechter stappen, politie erbij halen
D. Relevantie van int’l recht
Reden tot scepcis?
Dean Acheson 1963: ‘Law simply does not deal with questions of ultimate power’
Is het recht?
Hangt af van de wijze waarop men het definieert
John Austin:
Regels waarvoor een sanctiemechanisme bestaat (command backed by sanction) <->
positieve moraal (positive moral)
Zwakte van int’l recht
Misplaatste analogie met nationaal recht misvatting van intl recht helemaal
‘tandeloos’ is: als staat slachtoffer is, kan die onder bepaalde voorwaarden
‘tegenmaatregelen’ nemen
Mogelijkheid tot afdwinging gevolg van kwalificatie van gedragsregels?
‘’Law’ is not ‘law’ because it is enforced. It is enforced because it is ‘law’ and
enforcement would otherwise be illegal.”
Staten beschouwen de regels als juridisch bindend + eigen systeem van
rechtsbronnen
Is het relevant?
Verschillende visies
realisme
- enkel belangen van machtige staten tellen
- als deze staten belang hebben bij de regels en bereid zijn om de kost te
dragen voor de afdwinging, zal intl recht gerespecteerd worden
institutionalisme
- staten hebben nood om intl betrekkingen te regelen
- nood aan orde
- als ze de regels naleven, zullen ze hier baat bij hebben
- problematisch op vlak van regels die de soevereine belangen raken
constructivisme
- identiteit van staten wordt beïnvloed
- niet enkel voordeel uit de regels, maar ook omdat zij zich als leden van
de intl gemeenschap met deze normen vereenzelvigen
uit de rechtsleer
- intl recht strijkt tal van domeinen (transport, handel,…)
- wordt steeds correct nageleefd -> “it is probably the case that almost all
nations observe almost all of their international obligations almost all of
the time”
- Impact int’l recht op besluitvorming (compliance pull):
Wat zijn de wederzijdse voordelen? Wat zijn de risico’s op
sancties? Technisch/ eerder ethisch-politiek?
Rationeel/normatief; diverse factoren
Int’l recht als referentiekader; inbreuken nooit helemaal
‘kosteloos’
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maudvandenhoucke. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.20. You're not tied to anything after your purchase.