Samenvatting NKO
Rhinologie..................................................................................................... 2
1. Allergische rhinitis...................................................................................................... 2
2. Niet-allergische rhinitis............................................................................................... 7
3. Epistaxis (neusbloeding)............................................................................................. 8
4. Verkoudheid en acute rhinosinusitis.........................................................................10
5. Chronische rhinosinusitis met en zonder neuspoliepen............................................12
6. Allergie en astma (bij het kind).................................................................................15
7. Heelkunde in de rhinologie.......................................................................................18
Otologie....................................................................................................... 21
1. Het uitwendig gehoor...............................................................................................21
2. Acut otitis media....................................................................................................... 24
3. Chronische otitis media (COM) en cholesteatoom.....................................................27
4. Verworven neurosensorieel gehoorverlies................................................................29
5. Hoortoestellen en implantologie...............................................................................32
6. Aangeboren en genetische slechthorendheid...........................................................34
7. Aanpak en diagnostiek van vertigo...........................................................................38
Hoofd & hals................................................................................................ 43
1. Halsgezwellen........................................................................................................... 43
2. Maligniteit................................................................................................................. 46
3. Speekselklierpathologie............................................................................................ 48
4. Dysfagie.................................................................................................................... 50
5. Benigne aandoeningen farynx..................................................................................53
Laryngologie................................................................................................ 56
1. Goedaardige aandoeningen larynx...........................................................................56
2. OSAS......................................................................................................................... 65
Tandheelkunde............................................................................................ 68
1. Ecologie van de mond............................................................................................... 68
2. Cariologie.................................................................................................................. 70
3. Parodontologie – aandoeningen zachte weefsels......................................................73
4. Aandoeningen harde weefsels – trauma – medicatie................................................73
1
,Rhinologie
1. Allergische rhinitis
- Rhinitis = meest voorkomende pathologie bij de mens
o Niet gelijk aan infectie v/d slijmvliezen
o Ontsteking (inflammatie) v/d mucosa v/d neusholte met één of
meer
Symptomen: neusverstopping, rhinorrhee, niezen, jeuk
- Minder allergie bij kinderen die naar de crèche gaan of die in grote
gezinnen leven
- Minder toename van allergie bij landbouwers
- Allergische aandoeningen:
o Allergische rhinitis: 30%
o Astma: 10%
o Eczeem: 10-12%
o Voedselallergie 1-8%
o Anafylaxie (voedsel, medicatie, bijen/wespen): 1%
2
, - Relatie astma – allergische rhinitis
o 80% v/d astmapatiënten heeft AR
o 20-40% v/d patiënten met AR heeft astma
- Diagnose:
o Anamnese:
Familiale en persoonlijke anamnese
(beide ouders atopische 60-80% atopierisico)
Symptomen
Neusloop, neusverstopping, jeuk, niezen
3
, Oogsymptomen: rode, waterige ogen
“sneezers en runners” graspollen
“blockers” huisstofmijt
Tijdstip en ernst van klachten
Voorjaar: bomen
Zomer: grassen (mei-juli), kruiden (aug-sept)
Gans het jaar door: mijten (herfst, lente!)
Uitlokkende factoren
Sociale anamnese
Co-morbiditeit
Medicatie
o Diagnostiek: huidpriktesten en meten van specifieke IgE in
serum (RAST)
- Behandeling:
o Primaire preventie
Borstvoeding, niet roken
Zolang je niet allergisch bent: geen allergenen vermijden
+ blijven blootstellen
o Secundaire preventie
Geen tapijten, beddengoed op 60°C wassen, omhul
beddengoed in ondoordringbare hoezen klein effect
op allergeen levels, geen klinisch effect
Schimmels vermijden
Geen enkele maatregel helpt écht
o Doelstelling behandeling: goed controleniveau rhinitis
Geen symptomen meer ervaren
De aanwezige symptomen niet meer als storend ervaren
o Oorzaken van ongecontroleerde rhinitis:
Ziekte-gerelateerde factoren
Diagnose-gerelateerde factoren: foute diagnose,
systeemziekte
Patiënt: inadequate intake van medicatie, slechte
compliance
Behandeling: inadequate behandeling
4
Rhinologie..................................................................................................... 2
1. Allergische rhinitis...................................................................................................... 2
2. Niet-allergische rhinitis............................................................................................... 7
3. Epistaxis (neusbloeding)............................................................................................. 8
4. Verkoudheid en acute rhinosinusitis.........................................................................10
5. Chronische rhinosinusitis met en zonder neuspoliepen............................................12
6. Allergie en astma (bij het kind).................................................................................15
7. Heelkunde in de rhinologie.......................................................................................18
Otologie....................................................................................................... 21
1. Het uitwendig gehoor...............................................................................................21
2. Acut otitis media....................................................................................................... 24
3. Chronische otitis media (COM) en cholesteatoom.....................................................27
4. Verworven neurosensorieel gehoorverlies................................................................29
5. Hoortoestellen en implantologie...............................................................................32
6. Aangeboren en genetische slechthorendheid...........................................................34
7. Aanpak en diagnostiek van vertigo...........................................................................38
Hoofd & hals................................................................................................ 43
1. Halsgezwellen........................................................................................................... 43
2. Maligniteit................................................................................................................. 46
3. Speekselklierpathologie............................................................................................ 48
4. Dysfagie.................................................................................................................... 50
5. Benigne aandoeningen farynx..................................................................................53
Laryngologie................................................................................................ 56
1. Goedaardige aandoeningen larynx...........................................................................56
2. OSAS......................................................................................................................... 65
Tandheelkunde............................................................................................ 68
1. Ecologie van de mond............................................................................................... 68
2. Cariologie.................................................................................................................. 70
3. Parodontologie – aandoeningen zachte weefsels......................................................73
4. Aandoeningen harde weefsels – trauma – medicatie................................................73
1
,Rhinologie
1. Allergische rhinitis
- Rhinitis = meest voorkomende pathologie bij de mens
o Niet gelijk aan infectie v/d slijmvliezen
o Ontsteking (inflammatie) v/d mucosa v/d neusholte met één of
meer
Symptomen: neusverstopping, rhinorrhee, niezen, jeuk
- Minder allergie bij kinderen die naar de crèche gaan of die in grote
gezinnen leven
- Minder toename van allergie bij landbouwers
- Allergische aandoeningen:
o Allergische rhinitis: 30%
o Astma: 10%
o Eczeem: 10-12%
o Voedselallergie 1-8%
o Anafylaxie (voedsel, medicatie, bijen/wespen): 1%
2
, - Relatie astma – allergische rhinitis
o 80% v/d astmapatiënten heeft AR
o 20-40% v/d patiënten met AR heeft astma
- Diagnose:
o Anamnese:
Familiale en persoonlijke anamnese
(beide ouders atopische 60-80% atopierisico)
Symptomen
Neusloop, neusverstopping, jeuk, niezen
3
, Oogsymptomen: rode, waterige ogen
“sneezers en runners” graspollen
“blockers” huisstofmijt
Tijdstip en ernst van klachten
Voorjaar: bomen
Zomer: grassen (mei-juli), kruiden (aug-sept)
Gans het jaar door: mijten (herfst, lente!)
Uitlokkende factoren
Sociale anamnese
Co-morbiditeit
Medicatie
o Diagnostiek: huidpriktesten en meten van specifieke IgE in
serum (RAST)
- Behandeling:
o Primaire preventie
Borstvoeding, niet roken
Zolang je niet allergisch bent: geen allergenen vermijden
+ blijven blootstellen
o Secundaire preventie
Geen tapijten, beddengoed op 60°C wassen, omhul
beddengoed in ondoordringbare hoezen klein effect
op allergeen levels, geen klinisch effect
Schimmels vermijden
Geen enkele maatregel helpt écht
o Doelstelling behandeling: goed controleniveau rhinitis
Geen symptomen meer ervaren
De aanwezige symptomen niet meer als storend ervaren
o Oorzaken van ongecontroleerde rhinitis:
Ziekte-gerelateerde factoren
Diagnose-gerelateerde factoren: foute diagnose,
systeemziekte
Patiënt: inadequate intake van medicatie, slechte
compliance
Behandeling: inadequate behandeling
4