Summary
Volledige samenvatting INLEIDING BESTUURSKUNDE
- Course
- Institution
- Book
Volledige samenvatting (lesnotities + aangevuld met boek) van het vak INLEIDING BESTUURSKUNDE, gegeven aan UGent.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
marieverhaege4
Content preview
Inleiding bestuurskundeCluster 1: Wat is bestuurskunde?
Hoofdstuk 1: Introductie tot de bestuurskunde: sferen in
de samenleving
1. Inleiding
In dit hoofdstuk: begrip bestuurskunde verder uitdiepen
- Besturen = Sturen = Vorm geven aan de samenleving (+ de rol van de
OVERHEID daar in)
o Essentie bestuurskunde: kijken naar hoe de overheid de
samenleving gaat aansturen
Er zijn veel maatschappelijke problemen die de overheid moet
oplossen
Overheidsmachine doet niets anders dan de
samenleving in een bepaalde richting te duwen
- Samenleving = politiek georganiseerd verband
o Mensen, groeperingen, organisaties…: staan voortdurend in
interactie met elkaar
DAARBOVEN: overheid die het maatschappelijk verkeer
richting probeert te geven
o Kan op verschillende niveaus: van globaal niveau tot lokaal niveau
o Is tijds- en plaatsgebonden
2. Vier sferen, vanuit het individu bekeken
- Samenleving (= driehoek) bestaat uit de verhouding tussen 4 sferen
o Die 4 sferen hebben elk hun eigen kenmerken
o 1. De staat
Hierover gaat deze cursus + de politiek
o 2. Gemeenschappen
Mensen leven in gemeenschap met elkaar
Behoort tot de private sfeer
1
, o 3. De markt
Sfeer van de economie
Mensen proberen welvaart te creëren
o 4. Civil society
Organisaties die tot de private sfeer behoren MAAR publieke
diensten leveren
- Die 4 sferen verschillen van elkaar 3 lijnen in driehoek tonen dit aan
o Onderscheid tussen publieke en private sfeer
Publieke sfeer: alles die met de overheid te maken heeft
Private sfeer: hiermee bemoeit de overheid zich NIET
Bv. De markt en gemeenschappen
o Onderscheid tussen profit-sfeer en non-profit-sfeer
Profit-sfeer: entiteiten in de samenleving willen winst maken,
geld genereren
Non-profit-sfeer: deel in de samenleving die NIET op winst
gericht is
Bv. Overheid
o Onderscheid tussen formele en informele sfeer
Formele sfeer: delen in de samenleving die geregeld worden
door voorschriften (wetten, decreten)
Informele sfeer: hier wordt NIETS geregeld door voorschriften
Driehoek: heel belangrijk!! (zie boek)
o Vanbuiten studeren
2.1. De sfeer van de gemeenschappen
Het individu (de persoon) in de gemeenschap
Het individu (wij) = personen die van alles gaan doen in de samenleving
- In een democratie en vrije samenleving: individuen hebben de autonomie
om in de private sfeer op een informele manier ons leven zo leuk mogelijk
te maken
o Zien we in de driehoek
o Privaat-informeel: gezin, vriendenkring, relaties,…
o Is meestal op liefde en loyauteit gebaseerd
2
, DUS niet gebaseerd op voorschriften
Is een vrije keuze (in theorie!)
o Individuen hebben heel wat rechten en vrijheden (in theorie!)
Worden in de formele sfeer van de samenleving
voorgeschreven
MAAR in de praktijk worden individuen vaak begrensd door…
o Socio-economische positie
Sommige mensen leven in armoede hun keuzes zijn voor
een stuk beperkt daardoor hebben ze minder kansen
Bv. Sommige studenten hebben geen geld om een kot
te huren
minder studeren minder kansen
o Onderlinge afhankelijkheid
Enkele decennia geleden: man ging werken <-> vrouw: thuis
om voor kinderen te zorgen en huishouden te doen
DUS geen theoretische keuze voor vrouwen
o Door overheid
Overheid schrijft voor wat je wel/niet mag doen in de
samenleving
Voorbeeld: enkele jaren geleden rechtse regering in Polen
Zijn voorstel: heel Polen moet een LGBT-vrije zone zijn
o Dus hij vond het kunnen dat de overheid een
aantal individuele vrijheden ging beknotten
2.2. De sfeer van de staat
Het individu (de persoon) en de staat
Hoe zit de verhouding van personen met de staat?
- Op elk moment van de dag hebben we met de staat (overheid) te maken!
o Publieke sector doet van alles
Verplichten een aantal zaken
Bv. Burgers moete belastingen betalen
Ondersteunen burgers om dingen te doen
Bv. Overheid steunt ons we kunnen relatief
goedkoop verder studeren
Verhinderen ons om bepaalde dingen te doen
Bv. Je mag niet door rood licht rijden anders: boete
o Dit gebeurt via wetten, decreten, regels en voorschriften
3
, DUS: dwang!
- Burger heeft ‘voice’
o De overheid kan ons dwingen om dingen te doen
o MAAR burgers hebben ‘voice’: burgers hebben het recht om zijn of
haar stem te laten horen
Verkiezingen, vrijheid van meningsuiting, protest
- De staat kan ‘groot’ of ‘klein’ zijn
o Is een ideologisch beladen discussie
Bv. ‘Overheid is te groot’ liberalen vinden dit
België: land met heel groot overheidsbeslag
o DUS overheid is hier groot
o Laatste jaren: België werd vooral een surveyerende staat
Bv. Beveiligingscamera’s de overheid houdt ons in de gaten
Bv. Vingerafdrukken op identiteitskaarten in de hele EU
Bv. In coronapandemie: overheid kan diep indringen in het
leven van mensen
Staat = GEEN vast gegeven kan constant fluctueren
o Afhankelijk van allerlei zaken
Waar je woont
Omstandigheden,…
2.3. De sfeer van de markt
- Werkt via het principe van vraag en aanbod, marktsturing
o Bv. Grote vraag naar laptops veel bedrijven gaan laptops gaan
producereen
- De markt staat in contact met de burgers
o MAAR op andere manier dan de overheid
Markt legt burgers NIETS op
o Burger wordt gezien als klant/consument van for-profit bedrijven
- Exit als optie
o Burger kan perfect beslissen om uit de markt te stappen
o Kan NIET t.o.v. staat!
Sommige burgers proberen dit wel (autonome burger) MAAR
kan in principe niet!
- Markt vs. overheid
o Overheid kan op bepaald moment beslissen dat iets dat door de
overheid geregeld werd, nu geprivatiseerd wordt
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marieverhaege4. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.36. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
59063 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now