ONDERZOEKSMETHODEN EN -TECHNIEKEN VAN DE AGOGISCHE
WETENSCHAPPEN
Dr. Prof. Nico De Witte
ALGEMEEN
CANVAS
PPT’s
Samenvattende video’s
Samenvatting per hoofdstuk
Oefeningen & oplossingen
Artikels
Het boek ‘Bryman’s social research methods’
Schriftelijk examen (100%)
Meerkeuze
Hoge cesuur
Hoofdstuk 0: Waarom dit opleidingsonderdeel?
Henri Poincarré = wiskundige-wetenschapsfilosoof
Hij zei: Het denken mag zich nooit onderwerpen, noch aan een
dogma/partij/hartstocht/… WANT zich onderwerpen betekent het einde van
alle denken
Het gaat over het idee van vrij onderzoek en vrij denken
Doel: Kritisch-denkende, onderzoekende individuen die kritisch naar de
maatschappij kijken
Kritisch denken
= de kunst om uw eigen denken kritisch te kunnen evalueren met als doel om te
evolueren
Veel mensen zijn niet kritisch genoeg
Denk aan: de sociale media (snel beschikbare informatie maar vaak
onbetrouwbare bronnen
Oorzaken – Waarom denken mensen niet steeds kritisch na?
1) Sociale druk – de wens om ergens bij te horen, niet durven opkomen voor
je mening t.o.v. een expert
2) Gebrek aan educatie – Dit wordt niet altijd goed onderwezen, dus: geen
goede tools
3) Gebrek aan tijd/moeite – Kritisch denken kost energie en inspanning en
kiezen de gemakkelijkste route
1
,? Waar ontstaat het denken?
Hersenen = de motor van ons denken
Gevoelig voor:
Cognitive bais - Denkfouten
Bv. Het bevestigingsvooroordeel : Je zoekt alleen maar informatie op die
jouw overtuiging bevestigen. – FOUT! Daag jezelf uit door aan te tonen dat
je fout bent
Patternicity
= de neiging v/h menselijk brein om betekenisvolle patronen te vinden in
willekeurige gegevens
Bv. Herkennen van een mens en Kermit De Kikker op het Marsoppervlak
een evolutionaire eigenschap (Het herkennen v. dergelijke patronen was
noodzakelijk om te overleven – komt van de Neandertalers)
*Type I : low cost (vals positief)
Bv. Een Neandertaler hoort geritsel en denkt dat het een roofdier is. Hij
loopt dus weg terwijl er niets is. Met als gevolg: geen eten
*Type II : high cost (vals negatief)
Bv. Een Neandertaler hoort geritsel maar denkt er niets bij. Uiteindelijk is
het een roofdier. Met als gevolg: hij wordt als voeding gebruikt
Voorbeelden uit de omgeving
1) Flat earth society
2) Bill Gates – bekende complottheorie over de creatie van COVID-19 om
mensen via vaccinaties te microchippen
Aanleiding? TEDtalk – Hij zei: “Wij zijn als wereld niet goed voorbereid op
een pandemie.”
Ontkracht door wetenschappers/factcheckers
3) Krant - ‘Verslaafd aan twee triljoen sigaretten’ (China)
Onderzoek toont aan dat er een daling is, GEEN stijging!
De cijfers kloppen niet
4) Macleans news magazine (Canada)
De assen starten niet bij 0 = gezichtsbedrog!
5) Steve Gates – Grafiek over verkoopcijfers van iphone
Een cumulatieve grafiek gaat nooit dalen
? Hoe ben je een kritische wetenschapper?
Stel voortdurend vragen
2
, Controleer je gegevens
Begrijp hoe en waarom iets werkt
Baseer je conclusie op concreet bewijs en geen aannames/meningen
Wees bereid je ideeën te herzien
Vermijd vooroordelen
Streef nr objectiviteit
Zorg voor bevindingen en methodes dat herhaalbaar zijn
Sceptisch zijn over ongefundeerde claims
Tools (om kritisch te denken)
1) Interne cyclus
Gevoed door : een probleem
Maatschappij
Praktijk
Theorie
Kenmerken v wetenschappelijk onderzoek
Systematiek – procedureel
Controleerbaarheid (transparantie)
Objectiviteit (Niet vooringenomen)
Repliceerbaarheid (herhalen)
2) Externe cyclus
= de verwerkingen van de resultaten (‘kwaliteitscontrole’) uit de
bovenstaande cyclus
Vervolg : publicatie
KRITIEK
Vrije toegang of niet (het financieel
aspect mag geen belemmering vormen
om onderzoek te doen)
Het publiceren = commercieel verhaal
Impactfactoren – voordelen
= het aantal keren dat een artikel geciteerd werd in de voorbije 2 jaar in andere
tijdschriften t.o.v. het totaal aantal artikels in het tijdschrift
Tijdschriftclassificatie (hogere impactfactor = prestigieuzer en
invloedrijker)
Onderzoeksevaluatie (impactfactoren om de kwaliteit v/e publicatie en
reputatie v/e tijdschrift te beoordelen)
Financieringsbeslissingen (impactfactoren in overweging nemen bij het
beslissen welke projecten er gesteund zullen worden)
Vakgebiedspecifiek (impactfactoren variëren tss verschillende
vakgebieden)
3
, Citatiebias (invloed van zelfcitaties, citatiekartels en de populariteit v
onderzoekstrends)
Publicatiebias (hogere impactfactor -> meer kans op positieve resultaten)
Uitdagingen in de wetenschap
1) Replicatiecrisis – Tijdschriften hebben geen interesse in het herpubliceren
van reeds bekende artikels
2) Publicatiedruk – Zoveel en zo snel mogelijk
3) Publicationbias – enkel manuscripten met interessante cijfers worden
gepubliceerd
4) Selection bias – editors beslissen op basis van eigen
5) Financieringscrisis – tekort aan middelen
6) Belangenvermenging – sponsering v onderzoek
7) Ethische dilemma’s
8) Fraude
Voorbeelden
Dr. Paulo Macchiarini
Voerde experimentele operaties uit waarbij patiënten synthetische
luchtpijpen kregen geïmplanteerd
Bleek dat hij onethisch had gehandeld door operaties zonder goedkeuring
uit te voeren
Diederik Stapel – baanbrekende resultaten in gerenommeerde tijdschriften
Experimenteel design – studie over egoïstische vleeseters
Bij 32 proefpersonen werd er een verschil in gevoel van onzekerheid
gecreëerd door ze een artikel over de economische crisis (crisisgroep) of
over hoe waterdruppels ontstaan (neutrale groep) laten lezen
Score op onzekerheid was 5,1 vs 3,8
Maaltijdkeuze – 44% crisisgroep & 15% neutrale groep voor vleesmenu
Studie blijkt fake! – cijfergoochelaarij
SAMENGEVAT
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisanewman2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $15.58. You're not tied to anything after your purchase.
