Summary
Neurofysiologie - samenvatting
- Course
- Institution
Samenvatting van notities en slides Neurofysiologie gegeven door Nelissen Koen. Door dit document te studeren behaalde in een 15/20.
[Show more]
Seller
Follow
flowerbiomed
Content preview
NeurofysiologieInhoud
DEEL 1 - INLEIDING .................................................................................................................................................. 4
H1 ALGEMENE INLEIDING, ONDERZOEKSTECHNIEKEN ............................................................................. 4
1. Neurofysiologie: studie van de werking en functie(s) van zenuwstelsel .................................................... 4
2. Hoe werking van hersenen bestuderen ...................................................................................................... 4
3. Complexiteit in de hersenen ....................................................................................................................... 5
4. Verschillende niveaus organisatie zenuwstelsel ......................................................................................... 6
5. Indeling neurofysiologische onderzoekstechnieken ................................................................................... 7
6. Correlatie versus causatie ......................................................................................................................... 12
7. Reversibele perturbatie technieken .......................................................................................................... 13
H2 OVERZICHT SENSATIE EN PERCEPTIE ................................................................................................. 16
1. Sensoriële systemen.................................................................................................................................. 16
H3 NEUROANATOMIE: STRUCTUUR VAN HET ZENUWSTELSEL .............................................................. 20
1. Hersenen van zoogdieren ......................................................................................................................... 20
2. Anatomische referenties ........................................................................................................................... 20
3. Structuren centraal zenuwstelcel – CZS .................................................................................................... 21
4. Hersenkwabben ........................................................................................................................................ 21
DEEL 2 - SENSATIE EN PERCEPTIE .......................................................................................................................... 24
H4 VISUEEL SYSTEEM............................................................................................................................... 24
1. Fysiologische optica – anatomie oog ................................................................................................. 24
2. Retina – netvlies ........................................................................................................................................ 25
3. Functionele anatomie: retina – lgn – v1 ............................................................................................ 36
4. Primaire visuele cortex – V1 ...................................................................................................................... 39
5. Extra-striate cortex ........................................................................................................................................ 42
5.1. Definitie visueel corticaal gebied ........................................................................................................... 42
5.2. Dorsale en ventrale visuele stroom ....................................................................................................... 43
H5 AUDITIEF SYSTEEM ............................................................................................................................. 48
1. Geluid ........................................................................................................................................................ 48
2. Buitenoor - middenoor .............................................................................................................................. 49
3. Cochlea – Slakkenhuis ............................................................................................................................... 50
4. Centrale auditief systeem ......................................................................................................................... 51
5. Codering intensiteit en frequentie ............................................................................................................ 52
6. Geluidslokalisatie ...................................................................................................................................... 52
7. Auditieve aandoeningen ........................................................................................................................... 53
8. Echolocatie ................................................................................................................................................ 53
H6 VESTIBULAIR SYSTEEM ....................................................................................................................... 54
1. Vestibulair labyrint .................................................................................................................................... 54
2. Centraal vestibulair pad ............................................................................................................................ 54
1
, 3. Vestibulaire-oculaire reflex ....................................................................................................................... 55
4. Vestibulaire pathologie ............................................................................................................................. 55
5. Onderzoekstechnieken.............................................................................................................................. 55
6. Vestibulaire cortex .................................................................................................................................... 56
H7 GUSTATIEF SYSTEEM .......................................................................................................................... 58
1. Basis smaken ............................................................................................................................................. 58
2. Smaakorganen ........................................................................................................................................... 58
3. Receptorencellen ...................................................................................................................................... 58
4. Signaaltransductie mechanismen ............................................................................................................. 59
5. Hogere orde verwerking van gustatieve stimuli ....................................................................................... 59
H8 OLFACTORISCH SYSTEEM ................................................................................................................... 62
1. Anatomie en perceptie .............................................................................................................................. 62
2. Fysiologie: 1ste orde olfactieve receptor neuronen (ORNs) ..................................................................... 62
3. Fysiologie: 2de orde bulbus olfactorius (B.O.) .......................................................................................... 64
4. Corticale projecties ................................................................................................................................... 64
5. Vomeronasaal orgaan – VNO .................................................................................................................... 65
H9 SOMATOSENSORIËLE SYSTEEM.......................................................................................................... 67
1. Indeling somatosensoriële systeem .......................................................................................................... 67
2. Tactiele gevoeligheid ................................................................................................................................. 68
3. Pijn en nociceptie ...................................................................................................................................... 73
4. Temperatuursgevoeligheid ....................................................................................................................... 75
5. Proprioceptie (zie bespreking motorisch systeem) ................................................................................... 78
Deel 3 - Beweging.................................................................................................................................................. 79
H10 SPINALE CONTROLE VAN BEWEGINGEN + PROPRIOCEPTIE ............................................................... 79
1. De motorische eenheid ............................................................................................................................. 79
2. Proprioceptie: lichaamszin ........................................................................................................................ 81
3. Spinale interneuronen............................................................................................................................... 83
H11 CORTICALE EN SUBCORTICALE CONTROLE VAN BEWEGINGEN ......................................................... 85
1. Afdalende banen ....................................................................................................................................... 85
2. Bewegingsplanning door (pre)motorische cortex ..................................................................................... 86
3. Basala ganglia ............................................................................................................................................ 87
4. Basala ganglia stoornis: Ziekte van Parkinson ........................................................................................... 88
5. Bewegingsinitiatie door primaire motorische cortex M1 ......................................................................... 90
6. Cerebellum ................................................................................................................................................ 91
Deel 4 - Hogere cognitieve systemen .................................................................................................................... 93
H12 SOCIALE COGNITIE ............................................................................................................................. 93
1. Inleiding ..................................................................................................................................................... 93
2. Spiegelsysteem .......................................................................................................................................... 94
3. Mentalizeersysteem .................................................................................................................................. 97
4. Empathie ................................................................................................................................................... 98
2
, 5. Amygdala ................................................................................................................................................... 98
6. Affectieve/sociale aanraking ..................................................................................................................... 99
H13 TAAL ................................................................................................................................................. 101
1. Taalgebieden in hersenen ....................................................................................................................... 101
2. Model van taalverwerking gebaseerd op letselstudies ........................................................................... 102
3. ‘Split-brain’ patienten en taal ................................................................................................................. 104
H14 GEHEUGEN ....................................................................................................................................... 107
1. Indeling geheugen ................................................................................................................................... 107
2. Amnesie ................................................................................................................................................... 108
3. Herstenstructuren geheugen .................................................................................................................. 108
4. Dementie ................................................................................................................................................. 111
3
,DEEL 1 - INLEIDING
H1 ALGEMENE INLEIDING, ONDERZOEKSTECHNIEKEN
1. NEUROFYSIOLOGIE: STUDIE VAN DE WERKING EN FUNCTIE(S) VAN ZENUWSTELSEL
2 grote delen van het zenuwstelsel
(1) Centraal: - hersenen (grote + kleine)
- hersenstam
- ruggenmerg
(2) Perifeer: - somatisch (input en output naar CZS)
o sensorisch: input naar CZS
o motorisch: output van CZA
- autonoom (werking van organen etc; niet in deze cursus)
Grote hersenen
Voorbeeld zintuigelijke waarneming tot reactie: sensorische input tot motorische output
1. Doel van zintuigen: fysische info omzetten naar elektrische signalen en naar de hersenen sturen =
sensatie
2. Hersenen interpreteren naargelang context en verwerken deze informatie, registratie + interpretatie =
perceptie
3. Interactie met de omgeving = output
Opmerking: perceptie is steeds interpretatie, niet louter passieve registratie van informatie door de zintuigen
Voorbeeld - optische illusie
- Cirkels versus rechthoeken
Sensatie is niet gelijk aan perceptie
Hersenen kunnen springen tussen verschillende interpretaties (mens= gewend om lijnen te zien)
Sensatie: kijken ernaar
Perceptie: hoe gaan we dit interpreteren
- Langste en smalste tafel: vakje tafels zijn hetzelfde
Sensatie: normaal hetzelfde zijn maar interpretatie door hersenen in anders
- Blauw-zwart of goud-wit jurk: we zien hetzelfde maar hersenen interpreteren dit anders
Kleurconstantie: hersenen gaan zelf een invulling geven
CONCLUSIE → sensatie is niet gelijk aan perceptie
2. HOE WERKING VAN HERSENEN BESTUDEREN
Cel theorie= functie van orgaan gaan begrijpen door cel van orgaan te bestuderen
Hersenen → neuronen als ‘bouwsteen’
Nissel kleuring: hersenweefsel kleuren, geen ganse zenuwcel kleuren, enkel genetische materiaal gekleurd
(bolletjes= kern, Nissl lichamen= RER, axonen en dendrieten niet gekleurd)
Zilvernitraat kleuring door Golgi: ganse zenuwcel visualiseren
Conclusie door Golgi en Cajal
- Golgi dacht reticulum (net dat verbonden is)
- Cajal dacht individuele cellen (goede microscoop dat afzonderlijke cellen kon bewijzen)
→ Neuronen zijn dus aparte eenheden (= basis voor begrijpen van de werking)
4
, Neuron doctrine
= neuronen zijn de anatomische en fysiologische basiseenheid van het zenuwstelsel
→ werking van de hersenen is terug te brengen tot elektrische activiteit van neuronen
Reductionisme= de natuur van complexe entiteiten steeds herleid kan worden tot meer fundamentele entiteiten,
dus kan gedrag van de hersenen begrepen worden door uitgebreide kennis van 1 neuron
Opmerkingen bij reductionisme:
- Hoe gedrag van 1 neuron bekijken → in praktijk niet echt mogelijk
- Rol van andere celtypes in CZS: glia, etc → de rol van deze is niet echt bepaald
Werking van hersenen vloeit voort uit:
- Intrinsieke eigenschappen
- Schakelingen van neuronen met Periferie: informatie van huid, netvlies,…
Effector organen: klieren, spieren,…
Andere organen: belang van netwerk en connecties van
hersengebieden
→ Zoogdieren en mensen: verbinding is uniek voor elk individu, bij simpele organismen is het bepaald door het
genoom
Voorbeeld van C. elegans
302 of 385 neuronen (hermafrodiet versus mannelijk) → volledig connectoom in kaart gebracht
= principe van dit organisme kan niet bij de mens bereikt worden
Human Connectome Project
HGP voor genoom in kaart te brengen, HCP = menselijk connectoom project, alle menselijke connecties in de
hersenen in kaart brengen, grote visuele banen in kaart brengen voor diagnose, prognose en therapie
Doel: nog niet 100% duidelijk want wat kan men doen als men weet dat een bepaalde baan afwijkt, moeilijk te
herstellen
Gliacellen
= men dacht dat gliacellen de lijm waren van de neuronen om deze samen te houden
Functie van types gliacellen
Astrocyten: energie metabolisme van de neuronen, werking van synaps optimaal houden
Microglia: macrofagen, zorgen dat ziekteverwekkers opgeruimd worden
Ependymcellen: vochtig houden van de hersenen
Oligodendrocyten (CZS): myelineschede rond axon van de neuronen, hoe dikker de schede hoe sneller het signaal
zal doorgaan
Schwann cellen (PZS): zelfde functie als hierboven maar dan in perifeer
Communicatie van astrocyten door calciumgolven: specifieke functie nog niet gevonden
→meer functies dan gedacht
3. COMPLEXITEIT IN DE HERSENEN
= enorm in vergelijking met andere organen
1) Structurele en functionele diversiteit in hersenen
Er zijn meer celtypes in de hersenen dan in andere organen
- Verschillende types neuronen
- Verschillende verbindingen tussen hersengebieden
2) Niveaus van organisatie
Belang van studio op meerdere organisatieniveaus
Rhesusaap (proefdier): belangrijk voor motorisch systeem en visueel systeem
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller flowerbiomed. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.68. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
59063 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now