Summary
Samenvatting Memo : geschiedenis voor de bovenbouw - Geschiedenis
- Course
- Level
- Book
Een samenvatting van hoofdstuk 9 "Leven in een massasamenleving."
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
brittvanbemmel
Content preview
Hoofdstuk 9 Leven in een massasamenleving9.1 Een moderne wereld
Ka 37 De rol van moderne propaganda en communicatie en vormen van massaorganisatie.
Een nieuwer eeuw breekt aan
De wereld in 1900 zag er heel anders uit dan honderd jaar daarvoor.
1. Meer mensen. De bevolkingsgroei was onder andere te danken aan nieuwe inzichten in het
bestrijden van ziekten. Door betere hygiëne (stromend water, een riool enz.) kon men die nu
bestrijden.
2. Sneller transport. Mensen konden steeds grotere afstanden overbruggen dankzij nieuwe
vervoersmiddelen (auto, metro, tram en later het vliegtuig) en de aanleg van spoorwegen. Net
als de aanleg van het Suezkanaal (1869), zorgde de aanleg van het Panamakanaal (1914) voor
een aanzienlijke tijdwinst.
3. Nieuwe communicatiemiddelen (radio, bioscoop en telefoon). Hierdoor kon cultuur, kennis en
informatie op een snellere manier worden overgebracht.
Door deze ontwikkelingen veranderde de samenleving, en vooral in de steden, van West-Europa en
de Verenigde Staten ingrijpend. Er was een moderne samenleving ontstaan, die ook steeds meer een
massasamenleving werd.
De invloed van nieuwe technieken
Veel ontwikkelingen die in de 20e eeuw zichtbaar werden waren in de 19e eeuw al in gang gezet.
Rond 1875 kwam de technologische ontwikkeling in een stroomversnelling: Tweede Industriële
Revolutie. Deze onderscheidde zich van de eerste door het gebruik van elektriciteit, staal en
verbrandingsmotoren op benzine of diesel. Er ontstonden nieuwe industrieën zoals de chemische en
elektrotechnische industrie.
Voordelen van nieuwe technieken
1. Sneller en goedkoper produceren (invoering lopende band).
2. Handige producten in het huishouden (stofzuiger, koelkast) die een grote invloed op het dagelijks
leven van de mensen hadden.
3. Dankzij nieuwe vervoersmiddelen zag men meer van de wereld.
Nadelen van nieuwe technieken
1. Nieuwe communicatiemiddelen werden misbruikt door politieke partijen en regeringen: ophitsen
van de massa, misleiding door propaganda.
2. Rivaliteit tussen landen met o.a. een wapenwedloop tot gevolg (b.v. eind 19 e eeuw: tussen Duitse
keizerrijk en Engeland)
9.2 De Eerste Wereldoorlog
Ka 40 Het voeren van twee wereldoorlogen.
Ka 43 Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de
betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering.
Een nieuw soort oorlog
In 1914 brak de Eerste Wereldoorlog uit tussen:
De Centralen De Geallieerden
Duitsland Frankrijk
Oostenrijk-Hongarije Engeland
Rusland
1
, Nederland was neutraal.
Bij het uitbreken van de oorlog dacht voor het einde van het jaar weer thuis te zijn. Dat liep echter
anders: de Blitzkrieg werd een Sitzkrieg die vier jaar zou duren.
Eerste wereldoorlog onderscheidde zich van eerdere oorlogen door:
1. Nieuwe wapens. Gifgas, mitrailleurs, tanks, vliegtuigen, vlammenwerpers.
2. Oude tactiek. D.w.z. traditionele manier van oorlogvoering waarbij men voortdurend
soldaten in volle bepakking aanvallen liet uitvoeren op de loopgraven van de vijand, waardoor er
heel veel slachtoffers vielen.
3. Burgers massaal getroffen. Hoewel de soldaten het meeste te verduren kregen,
hadden nu ook gewone burgers te maken met de strijd (totale oorlog!). Dorpen en steden
werden beschadigd, vrouwen werkten massaal in de wapenindustrie en massamedia berichtten
over de oorlog (vaak propaganda-achtig om de stemming positief te houden).
4. Oorlog op wereldschaal. Ook kolonies, en vanaf 1917 de Verenigde Staten, vochten
actief mee.
De oorlog eindigde uiteindelijk omdat Duitsland niet meer op kon tegen de geallieerde overmacht
aan het westelijk front.
Het ontstaan van de Eerste Wereldoorlog
De Eerste Wereldoorlog ontstond niet plotseling. Achteraf kunnen er verschillende oorzaken voor
worden genoemd:
1. Veranderde machtsverhoudingen. Duitslands deelname aan de 19e eeuwse wedloop
van Europese landen om koloniën in Afrika en Azië. Doel: grondstoffen, afzetgebieden, status en
macht (industrialisatie en moderne imperialisme). Hierdoor voelden o.a. Engeland en Frankrijk
zich bedreigt.
2. Nationalisme. De onderlinge strijd in Europa ging gepaard met sterke vijandbeelden en het
ophemelen van de eigen natie (denk aan de Frans-Duitse oorlog 1870-1871: Frankrijk was uit op
wraak).
3. Militarisme. In die tijd zag men oorlog niet als iets dat vermeden moest worden. Het was een
vorm van buitenlandse politiek. Er werd daarom veel geld besteed aan het produceren van
wapens en een goed getraind leger.
4. Vijandige bondgenootschappen. Concurrentie tussen de Europese landen leidde tot
het sluiten van bondgenootschappen. Ze beloofden elkaar te helpen in geval van oorlog. Deze
bondgenootschappen leidden ertoe dat in 1914 de centralen en geallieerden tegenover elkaar
stonden.
De aanleiding
De directe aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog was de aanslag die in Sarajevo werd gepleegd op
de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije en zijn echtgenote. De aanslag zette het bondgenotenstelsel
in werking en het ene na het andere Europese land werd de oorlog ingetrokken.
Een foute vrede?
Na vier jaar sloten de overwinnaars verschillende verdragen met de verliezers. Duitsland werd als
hoofdschuldige aangemerkt.
In 1919 werd het Verdrag van Versailles gesloten. Duitsland mocht niet meeonderhandelen. Het
werd aan hen opgelegd.
Duitsland moest:
1. Een schadevergoeding betalen voor de aangerichte verwoestingen.
2. Ontwapenen.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brittvanbemmel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.91. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
59804 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now