Volledige samenvatting van de klinische colleges en semiologie les van het deel urologie van het vak 'Nier en Urinewegen', gegeven door Prof Dr Van der Aa en Prof Dr Everaerts in 1e master GNK.
Het document bevat collegenotities samen met info uit de powerpoint
Inhoud:
- KC hematurie
- KC andr...
Semeiologie van de
uremische patiënt
Wanneer denk je als dokter dat u patiënt een nierziekte heeft?
Mogelijke symptomen
- Hematurie (<-> bijna altijd door urologische problemen)
- Oedemen (eerder HF, kan op nierprobleem wijzen)
o Bij proteïnurie, verlies van albumine in urine geeft oedemen
- Nefrotisch syndroom: triade van oedeem, proteïnurie en hypoalbuminemie
- Pijn in de lenden
o Wijst meestal op nierstenen
o <-> Nierziektes doen meestal geen pijn
- Urineproductie: afhankelijk van drinkgedrag, niets te maken met nierziekten
- Meeste nierziekten geven geen ionenstoornissen
Klinische tekens
Standaard bloedname: routinematig creatinine bepalen
- Gestegen creatinine = gedaalde GFR
- Nierziekte kan alleen zo aangetoond worden
Dipstick onderzoek: wanneer doen we dit?
- Schuimende urine proteïnurie
- Microscopische hematurie aantonen
- Pijn bij plassen meestal urologisch
- Donkere kleur urine
- Vaak ook op school/arbeidsgeneesheer: systematisch doen
o Enige manier om nierziekten te screenen
Microscopisch onderzoek:
- dysmorfe RBC
Redenen om aan nierziekte te denken?
- Hematurie, proteïnurie: toevallige bevindingen
- Belang van screeningsonderzoeken
Casus
Patiënt, 22j screening urinestaal positief voor hematurie en proteïnurie
- Creatinine 2,0 mg/dL (eGFR rond de 40) verminderde nierwerking
- Niet twijfelen: het gaat hier om een nierziekte
Anamnese
- VG bevragen: andere medische problemen
- Familiale VG
o Erfelijke nierziektes zijn relatief frequent
- Medicatie: nefrotoxische medicatie + leert veel over de VG
- Laag geboortegewicht: kan risico zijn voor nierziekten
- Systeemanamnese:
, o Veel nieraandoeningen zijn systeemziektes: alles bevragen
Oogproblemen, hoofdpijn, gehoor vermindering, gewrichtspijnen, diarree, …
o Alle orgaansystemen bevragen belangrijk om hier tijd in te steken
- Klachten over voorbije periode bevragen: over maanden geleden
- Pt heeft geen enkele klacht
Klinisch onderzoek
Systemisch klinisch onderzoek kan, proberen meer gerichter te werken
Met KO en anamnese: prerenale oorzaak uitsluiten
Grote oorzaken nierinsufficiëntie:
1. Prerenaal
Uitdroging:
- BP verlaagd
- Verminderde huidtumor
- CVD laag
- Geen oedemen
- Gewicht afgenomen
Geen verklaring hematurie en proteïnurie (nierwerking kan ook na rehydratatie terug in orde zijn)
Tekens van overvulling (gestegen CVD, basale crepitaties, toegenomen gewicht, oedemen)
BP verhoogd: kan bij bilaterale stenose
2. Renaal
3. Postrenaal
Nierslagpijn: geen direct teken van nierziekte
- Hydronefrose, obstructie van de ureters
- Bij tumoren (niet zo hevige pijn) of nierstenen
- Interstitiële nefritis kan beetje nierslagpijn geven
- Opstijgende urineweginfectie
o Heel andere presentatie, hebben ook koorts enzo
Palpatie
- Soms vergrote nier voelbaar
Percussie: niet mogelijk
Enige dat we vaststellen is een hoge BP, volgende stap?
Beeldvorming
Hoe snel: vergelijken met vorige waardes om te bepalen of situatie (sub)acuut of chronisch is
- Als we die niet hebben: uitgaan van iets acuut
Echo:
- Makkelijk, goedkoop snel
- Hydronefrose vaststellen
- NL: cortex, in midden wit vetweefsel in hilum
o Als hier een grote zwarte bol zit: vocht
o Teken van obstructie
- Met simpel onderzoek al postrenale oorzaak uitsluiten
- Cystes, tumoren anatomie bekijken
, - Grootte van de nieren (NL 10-11cm)
o Stel 6 cm: verlitteking (is chronisch) = schrompelnieren, fibrotische nieren
o Soms congenitaal
o Acuut-chronisch onderscheiden
Bij onze pt: normale grootte en geen hydronefrose, volgende stap?
Biopsie
- Waarschijnlijke glomerulonephritis
- Nefroloog: op vrijdagsnamiddags of maandag biopsie nemen en immuuntesten uitvoeren
o Complementactivatie, neutrofiele factoren, ANCAs, argumenten voor lupus, …
- Nefrologische diagnostiek: bloedtesten en nierbiopsies meestal acuut uitvoeren
Diagnose: IgA nefropathie (typsich chronische nierziekte waarbij nierfunctie traag achteruitgaat)
- Gezakt van 40 naar 20 op 5 jaar
- Opvolgen:
o Ionen
K: gaat stijgen
hypoCa en hyperP: door verminderde VitD activatie
hyperparathyroidie
Na blijft meestal normaal
o Metabole acidose
o Anemie door verminderde EPO aanmaak
o Opstapeling afvalstoffen
Uremie
Uremisch syndroom (omdat ureum meetbaar is, maar nog andere moleculen
stapelen op)
S/ vermoeidheid, concentratiestoornissen, verwardheid, coma en dood
Uremische encephalopatie, pruritus, misselijkheid
- Als al deze zaken voorkomen: dialyse of nier tx
o Peritoneale (gebruikt peritoneale membraan) of hemodialyse
o Filmpjes op toledo om dit te duiden
- Ook filmpje over tx
o Beter: langer leven, normaal leven
o Nadeel: immunosuppressiva levenslang nemen geeft meer complicaties dan niertx
zelf
Klinisch college Hematurie
21/10/2024
Casus 1
Context
Man, 74j, pijnloze hematurie
VG: chronische NI, arteriële hypertensie, meniscusingreep
Medicatie: B-bokker en ACEI
Belangrijke factoren:
- Man, 74j, pijnloze hematurie
- comorbiditeiten: CKD stadium II en arteriële hypertensie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jozefienceulemans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.87. You're not tied to anything after your purchase.
