ECODESIGN: ONTWERPEN VOOR EEN DUURZAME EN CIRCULAI
Ecodesign is een vak gegeven in het tweede jaar van de opleiding interieurarchitectuur. In dit vak leer je hoe ecologisch te denken in het ontwerpproces. De samenvatting bevat zowel het boek 'Ecodesign. Ontwerpen voor een duurzame en circulaire economie.' Als ook de slides en notities van de colleg...
DEEL 1: INLEIDING
- Product moet functioneel, produceerbaar, ergonomisch, betaalbaar, … zijn
§ Ontwerpen van een product dat meerwaarde biedt
§ Rekening houden met alle technische, economische en menskundige aspecten
- Eco-efficient ontwerpen: naast elkaar plaatsen van de economie en de ecologie
- Er bestaat geen ecologisch materiaal, wel een ecologische toepassing van materialen
§ Natuurlijke materialen zijn vaak bewerkt
- Duurzame productontwikkeling (substainable design): 3 pijlers
§ Economische aspecten
§ Ecologische aspecten
§ Sociale aspecten
- Ecodesign: Levenscyclusdenken
§ Impact grondstoffen en materialen
à Wat gebeurd er met de producten als ze afgedankt worden?
§ Circulaire economie:
à Zijn de grondstoffen hernieuwbaar?
à Waar komt je materiaal vandaag?
à Grondstoffen omzetten naar een materiaal heeft een milieu impact: de verwerking
1
,DEEL 2: NOODZAAK AAN ECODESIGN
1. Problemen
1.1 De explosieve toename van de wereldbevolking
- Speculaties over wanneer de bevolkingsgroei zal stagneren
- Gevolgen op ons ecosysteem: de toenemende consumptie van de wereldburgers
à Ontwikkelingslanden zullen inhaalmanoever doen en op hetzelfde
consumptieniveau terecht komen
à Druk op onze grondstofreserves en ons ecosysteem
1.2 De aantasting van het ecosysteem door emissie in lucht, water en bodem
- Diverse milieuproblemen
§ Zware metalen
§ Broeikaseffect
§ Ozonlaagaantasting
§ Zomersmog/wintersmog
§ Vermesting
§ Verzuring
§ Kankerverwekkende stoffen
§ Afvalproblematiek
§ …
1.3 De uitputting van de grondstoffen
- Vele grondstoffen zijn niet onuitputtelijk
à Huidige productie- en consumptiepatroon aanhouden: uitputting van grondstoffen binnen een aantal
jaar
- De economische en technische haalbare mogelijkheden om grondstoffen te ontginnen zijn echter
variabel in tijd
- De ontginning van grondstoffen heeft zijn impact op lucht-, water- en bodemverontreiniging
- Kritieke grondstoffen:
Vb. indium en tantaal - elektronica
- Economische wetmatigheid van vraag en aanbod: leiden tot toenemende prijzen van de grondstoffen
- Grondstofvoorraden bevinden zich buiten de grenzen van Europa
à Bedrijven worden sterk afhankelijk van de wereldeconomie
- Grote uitdaging: realiseren van een succesvolle transitie van een lineaire economie naar een circulaire
economie
à Materialen blijven in een gesloten kringloop via recycleren, composteren, …
2. Grenzen aan de groei
- Streven naar evenwicht tussen vraag en aanbod
§ Vraag: belasting voor het milieu
§ Aanbod: herstel van het milieu
à Eens de vraag, het aanbod overstijgt loopt het mis
2
, 2.1 Milieugebruikersruimte
- De mogelijkheden die natuur en milieu aan de maatschappij nu bieden voor benutting zonder afbreuk te
doen aan toekomstige gebruiksmogelijkheden.
- De basis voor dat milieugebruik die intact moet blijven, wordt gevormd door onder andere:
§ Het zelfreinigend vermogen van het milieu
§ Het vermogen om hulpbronnen voor te brengen
§ De draagkracht voor menselijke activiteiten
- Het milieu heeft tot op zekere hoogte het vermogen tot herstel dankzij een aantal buffers die samen de
veerkracht of opvangcapaciteit van het milieu bepalen
2.2 Ecologische voetafdruk
- De oppervlakte die nodig is om ons te voorzien in de levensstijl van de persoon, de stad of land
à Schatting van gemiddelde jaarlijkse consumptie van voedsel, transport, woning,
consumentengoederen en diensten
à Berekenen en optellen van het landoppervlak dat nodig is voor de productie en het opvangen van de
milieueffecten van elk van deze aspecten
à Resultaat: aantal Ha per hoofd dat nodig is voor het jaarlijkse verbruik van goederen en diensten
- Meet de biologisch productieve grond- en wateroppervlakte die nodig is om hernieuwbare grondstoffen
te leveren en afval te verwerken volgens de huidige technologieën
- Gemiddelde voetafdruk van de wereldburger: 3,3 Ha
à Ecologisch overschot is voorzien
- Watervoetafdruk: we gaan ooit te weinig water hebben
à Dieren drinken veel water alvorens we ze opeten
3. De alarmklok luidt reeds lang
- Tot inzicht gekomen door een aantal factoren
§ Trage verandering van de natuur ten opzichte van een mensenleven
§ Egoïsme in onze consumptiemaatschappij
§ Economische motieven: evolueren naar een circulaire economie
4. Aanpak milieuproblemen door de jaren heen
- 1970: verbeteren van productieprocessen door de ontwikkeling van nieuwe, efficiëntere processen
à Gevolg van de oliecrisis
- 1980: uitbreiding naar afvalverwerking
à End-of-pipie maatregelen: zuiveren van de uitstoot
- Einde 1980: verschuiving naar proces-geïntegreerde milieuzorg
- Noodzaak aan duurzaam ontwerpen
§ Rekening houden met de volledige levenscyclus van het product om zo het milieu zo weinig
mogelijk te belasten
§ Oplossing: Trippe P (People, Planet, Profet)
o Integreren van de ecologische, economische en sociale aspecten
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jansej. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.36. You're not tied to anything after your purchase.
