Samenvatting 'didactische werkvormen' van de PowePoint-presentaties en notities uit de les. Bevat aanduidingen waar je op moet focussen + eventueel aanvullend lezen/ extra moet bekijken voor het examen
EXAMENINFO
- 30 min. Voorbereiding
- 2 toepassingsvragen (random)
- Extra verdiepingsvragen – al dan niet gelinkt aan de hoofdvraag
- Duurtijd examen: ca. 15 min.
- Locatie: Examen: lokaal 4.3 Voorbereiding: lokaal 4.2
- Inhouden
o Alle lessen m.u.z. van les over Presentatietechnieken
o Alle inhouden uit de workshopsessies
o Alle inhouden uit de activerende sessies (neerslag + literatuurstudies)
- Centrale vragen
o Weet ik hoe ik voor bepaalde didactische werkvormen didactische principes kan
toepassen?
o Hoe ik voor een didactische werkvorm kan differentiëren en dit theoretisch
onderbouwen?
o Hoe ik de basisprincipes en aangereikte scaffolds voor samenwerkend leren kan
toepassen op meerdere didactische werkvormen?
o Idem voor evaluatie- en feedbackprocessen
o Wat de oorspronkelijke didactische insteek was van een DW? En hoe dit in 2024 (g)
een vertaalslag kan krijgen binnen lager/sec/hoger onderwijs?
o Hoe ik nadelen/onderwijskundige uitdagingen kan overkomen?
o Verschillen en gelijkenissen tussen didactische werkvormen kunnen toelichten
o Rol instructieverantwoordelijke (concreet!)?
o Advies geven als onderwijskundige
- Voorbeeldvraag
o Binnen case-based instruction staat het gebruik van een casus centraal. Beantwoord
volgende vragen:
Wat is de oorsprong van deze werkvorm?
Welke reden(en) kunnen er gegeven worden om beroep te doen op
casussen?
Welke rol speelt de instructieverantwoordelijke bij de implementatie van deze
werkvorm?
1
,Didactische werkvormen
DIDACTISCHE WERKVORMEN EN
PRINCIPES
VISIE ACTIVEREND LEREN
Definitie Valcke: Een didactische werkvorm verwijst naar een specifieke en aangepaste
vormgeving (organisatie, structurering) van de interactie – in een bepaalde context –
tussen lerenden onderling en/of tussen lerende(n) en de instructieverantwoordelijke(n)
waardoor leeractiviteiten worden uitgelokt die op basis van de specifieke leerstof en
gebruikmakend van media, geïntegreerd met de toetsing, de doelstellingen nastreven
Belangrijke elementen:
- Stimuleren van de betrokkenheid bij het leerproces lln eigen leerproces in handen
geven
- Betekenisvol met de leerstof aan de slag + actief leerinhouden verwerken
- Combineren van vaardigheden, kennis en attitudes
Goed evenwicht zoeken tss docerend en activerend
Het is met onderzoek bewezen dat het effectief is
Constructive alignment:
learning outcomes: leerdoelen en
lesdoelen waarbij er gekeken wordt
naar wat de lln moeten kennen en
kunnen, richten de teaching and
learning activities waarna er een
assessment volgt om te kijken of de
doelen bereikt zijn.
DIDACTISCHE WERKVORMEN
BELANG VAN DIDACTISCHE WERKVORMEN
Enkele vaststellingen:
- Instructieactiviteiten beïnvloeden leergedrag en studeergedrag van lerenden
- Hoe langer voor de klas, hoe minder variatie in werkvormen
- Weinig variatie in de werkvormen
o Tijd (te vol curriculum), materiaal, competentiegevoel van de lkr …
- Orde- en gedragsproblemen in de klas zorgen dat je meer controle wilt ga je sneller het
klassieke lesgeven doen. Dit is ‘veiliger’ en minder ‘chaos’
2
, Didactische werkvormen
Gevarieerd gebruik van werkvormen kan problemen voorkomen. heeft volgende + effecten:
- Competentievergroting van de leerlingen (zowel kennisverwerving, attitudes als
vaardigheden)
- Voorkomen en aanpakken van ordeproblemen als je lln actief laat werken, kunnen ze
hun energie kwijt
- Betere en positievere dynamiek in de groep
- Voorkomen en verminderen van individuele gedrags- en leerproblemen
situatie, omgeving en consequenties hebben hier impact op. Andere werkvorm = andere
omgeving/situatie daardoor kan het verminderen)
- Een positievere sfeer (positief klasklimaat = positief leerklimaat)
KEUZE VOOR EEN BEPAALDE DIDACTISCHE WERKVORM
wordt bepaald door:
- De doelen welk gedrag willen we bereiken? (gekoppeld aan de fase vd les)
- Relevante situatiekenmerken
o Leerlingen: beginsituatie, motivatie … leerstijl (een lln heeft niet 1 beste leerstijl!)
o Docent: onderwijsstijl, didactische vaardigheden
o Randvoorwaarden: media, tijd, klasklimaat, klasopstelling, …
- De fase in de training
6 fasen van een les
1. Peilen van de beginsituatie
2. Oriëntatie (taakstelling/doel van de les en motivatie/ nieuwsgierigheid aanwakkeren)
3. Herhaling voorkennis activeren
4. Verwerving
5. Verwerking
6. Toetsing/evaluatie
DIDACTISCHE PRINCIPES
= Didactische principes zijn krachtlijnen die een leerkracht in elke les probeert na te streven.
De 8 principes (2 meer dan vorige opleiding)
1. Motivatieprincipe
o Intrinsieke en extrinsieke motivatie
o Zelfdeterminatietheorie: als je aan de 3 basisbehoefte (autonomie, competentie,
betrokkenheid) voldoet dan zul je gemotiveerd zijn
2. Activiteitsprincipe
o actief deelnemen op cogn. emotioneel en gedragsmatig vlak
o Werkvormen: groepsdiscussies, projecten, experimenteren
3. Aanschouwelijkheidsprincipe
o Illustreren v abstracte concepten
o Werkvorm: gebruik foto’s, video’s uit praktijk als voorbeeld
4. Geleidelijkheidsprincipe
o Concreet – abstract
o Gemakkelijk naar moeilijk
o Bekend nr nieuw
o Werkvorm: scaffolding, progressieve instructie, leerpaden
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller silkedebrabander. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.
