100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting Architectuurgeschiedenis - Context B deel 1 $9.37
Add to cart

Summary

Samenvatting Architectuurgeschiedenis - Context B deel 1

 0 purchase
  • Course
  • Institution

Uitgebreide samenvatting gemaakt op basis van de lesnotities , slides en syllabus van de prof (boek architectuurgeschiedenis 20e eeuw). Zeer grondig met veel foto's en uitleg en kenmerken. Duidelijke structuur en chronologie volgens stromingen. (Heb het in twee Stuvia documenten moeten zetten wege...

[Show more]
Last document update: 3 days ago

Preview 6 out of 55  pages

  • January 21, 2025
  • January 24, 2025
  • 55
  • 2024/2025
  • Summary
avatar-seller
Samenvatting context B
Geschiedenis van de architectuur


Inhoudsopgave

Hoofdstuk 1 : Het discours op het einde van de 19e eeuw .................................................................................. 5
3 revoluties tegelijkertijd ................................................................................................................................. 5
Wereldtentoonstelling van Londen (1851) & Parijs (1889) ....................................................................................... 5
Burgerlijk interieur ................................................................................................................................................ 6
Nieuwe condities = nieuwe opdrachtgevers& programma’s .................................................................................... 6
De Beaux-Arts traditie id architectuur .................................................................................................................... 6
Historicisme in België : neo-gotiek ........................................................................................................................ 8
1. Eclecticisme................................................................................................................................................ 8
2. Exotisme : het verre en vreemde ................................................................................................................... 9
3. Lokale tradities : Arts & Crafts Movement , Engeland.................................................................................... 10
4. Modernisme, moderniteit, modernistisch,…................................................................................................ 10
Ingenieurs : ‘herauten’ van de moderniteit? .......................................................................................................... 11
Gustave Ei[el : de esthetiek vh stalen skelet ........................................................................................................ 12
Conclusie .............................................................................................................................................................. 12

Hoofdstuk 2 : Formele vernieuwing ..................................................................................................................... 13
‘Art nouveau’ (1895-1905) ........................................................................................................................................ 13
Art nouveau id architectuur : kenmerken ............................................................................................................. 13
Victor Horta (1861-1947) ..................................................................................................................................... 14
Henry Van de Velde (1863)1957 ........................................................................................................................... 17
Antoni Gaudi : formele fantasie, constructieve rationaliteit ................................................................................... 19
Charles R. Mackintosh (1868-1928): tendens naar abstractie ............................................................................... 19
Otto Wagner (1904-1906) .................................................................................................................................... 21
Adolf Loos (1870-1933) ....................................................................................................................................... 21
Conclusie .............................................................................................................................................................. 23

Hoofdstuk 3 : Nieuwe materialen, nieuwe vormen?.............................................................................................. 23
Beton ..................................................................................................................................................................... 23
Historiek ............................................................................................................................................................ 23
Principe gewapend beton ................................................................................................................................... 24
Controverse rond beton ah begin vd 20e eeuw ...................................................................................................... 24
François Hennebique (1842-1921)....................................................................................................................... 24
Ernest Ransome (1852-1917) .............................................................................................................................. 25
Albert Kahn : architectuur in dienst vd (auto) industrie.......................................................................................... 25
Auguste Perret (1874-1954) : betonskelet in de architectuur ...................................................................................... 26
Le corbusier : principe ‘Dom-ino’ 1914 ..................................................................................................................... 27
Burgerlijke bouwkunde als formeel & constructief laboratorium ................................................................................ 28
Dyckerho[ & Widman ......................................................................................................................................... 28
Eugène Freyssinet (1879-1962) ................................................................................................................................ 29
Robert Maillart (1872-1940) ..................................................................................................................................... 30
Felix Candela (1910-1997) ....................................................................................................................................... 31
Besluit : nieuwe materialen? Nieuwe vormen? .......................................................................................................... 31

Hoofdstuk 4 : Amerika aan het begin vd 20e ......................................................................................................... 32
Bouwen in de hoogte .............................................................................................................................................. 32
Op zoek naar architecturale identiteit vr wolkenkrabber ....................................................................................... 33
Burnham & Root : ................................................................................................................................................... 34
Louis Henry Sullivan (1856-1924) ............................................................................................................................. 35

, Wolkenkrabbers in NY : billboard & vastgoedinvesteringen ........................................................................................ 37
De Equitable Bld & de Building Zone Resolution van 1916 ......................................................................................... 37
Chicago Tribune Tower wedstrijd , 1922 .................................................................................................................... 38
Hoogtepunt en eindpunt vd wolkenkrabber .............................................................................................................. 39
Einde van een type : de Empire State en Chrysler Building .................................................................................... 39
Stad in een stad : Rockefeller Center ....................................................................................................................... 40
De ‘programmatorische instabiliteit’ vd wolkenkrabber ............................................................................................. 40
De ‘architecturale armoede’ vd wolkenkrabber ......................................................................................................... 41
Frank Lloyd Wright (1869-1959)................................................................................................................................ 41
Naar ‘organische’ architectuur : de Prairie Houses ............................................................................................... 42
Besluit : invloed USA >> Europa ? ............................................................................................................................. 44

Hoofdstuk 5 : industrialisatie, massaproductie en design .................................................................................... 45
Herman Muthesius & de Deutsche Werkbund .......................................................................................................... 45
Peter Behrens (1868-1940) en de AEG-Werke ........................................................................................................... 46
Het Bauhaus .......................................................................................................................................................... 47
Context , evolutie & pedagogisch model .............................................................................................................. 47
Pedagogisch model & curriculum ........................................................................................................................ 49
Woning als laboratirium : ‘Haus am Horn’ , Weimar 1923........................................................................................... 49
Invloed van Theo Van Doesburg en ‘De Stijl’ .............................................................................................................. 50
Een ‘paradigm shift’ : de Vorkurs onder Itten en Moholy-Nagy .................................................................................... 51
Bauhaus , Dessau (arch. Walter Gropius 1926) ......................................................................................................... 51
Gebouw als decor en katalysator v creatieve actie ............................................................................................... 52
Atelier Gropius : Siedlung Törten, Desseau 1926-1928 .............................................................................................. 53
Hannes Meyer 1889-1954 ........................................................................................................................................ 53
Verhuis naar Berlijn & einde vh Bauhaus 1933 .......................................................................................................... 54
Besluit : invloed vh Bauhaus? .................................................................................................................................. 54

Hoofdstuk 6 : De formalisering vd moderne architectuur...................................................................................... 55
De formalisering vd moderne achitectuur................................................................................................................. 55
Charles-Edouard Jeanneret 1887-1965 .................................................................................................................... 55
Vers une architecture 1923...................................................................................................................................... 57
De woning als ‘machine à habiter’ : Cité Frugès , Pessac ......................................................................................... 58
De 5 punten vr nieuwe architectuur 1926 ................................................................................................................. 59
Villa Stein de Monzie, Garches 1926 ...................................................................................................................... 59
Colin Rowe , ‘The Mathematics of the Ideal Villa’ 1947 .............................................................................................. 60
Villa Savoye , Poissy 1929 ........................................................................................................................................ 61
Vele levens v Villa Savoye.................................................................................................................................... 62
Villa Savoye vs Capra / La Rotonda (Palladio, 1566-71) ......................................................................................... 62
Herinterpretatie : Rem Koolhaas, Villa dal’Ava, Parijs 1988 ........................................................................................ 63
Invloed van Le Corbusier ......................................................................................................................................... 63
Ludwig Mies van der Rohe (1886-1969)..................................................................................................................... 63
Duits paviljoen , Wereldtentoonstelling Barcelona 1929 ............................................................................................ 64
Villa Tugendhat , Brno 1930 ..................................................................................................................................... 65
De consecratie vd modernistische architectuur........................................................................................................ 65
Conclusie .............................................................................................................................................................. 66

,Hoofdstuk 7 : Architectuur en ideologie............................................................................................................... 67
De oktoberrevolutie van 1917 .................................................................................................................................. 67
Kunst en revolutie : het constructivisme ................................................................................................................... 68
El Lissitzky 1890-1914 ............................................................................................................................................. 69
Vladimir Tatlin 1885-1953 : ‘Monument voor de 3e Internationale’ .............................................................................. 69
Alexander & Viktor Vesnin, bijkantoor vd Pravda (1923) ............................................................................................. 70
Vkhutemas/Vkhutein 1920-1930 : Russische Bauhaus .............................................................................................. 71
Architectuur als ‘sociale condensator’ ..................................................................................................................... 71
Arbeidersclub .................................................................................................................................................... 71
De ‘dom komuny’ ............................................................................................................................................... 72
Architectuur als technische utopie : Ivan Leonidov ................................................................................................... 73
‘Socialistisch realisme’ onder Stalin : idealisering ipv idealisme ................................................................................ 73
Wedstrijd vr het ‘Paleis vd Sovjets’ 1931 ................................................................................................................... 74
Wedstrijd vr het ‘Paleis vd Volkerenbond’ 1929 ......................................................................................................... 75
Architectuur en dictatuur in Europa 1930-1939 ......................................................................................................... 75
Architectuur, retoriek & intimidatie : Albert Speer...................................................................................................... 76
Welthaupstadt Germania ........................................................................................................................................ 77
Domestieke architectuur : de droom van arcadia ...................................................................................................... 77
Parijs , Wereldtentoonstelling 1937 : oorlog in architectuur ....................................................................................... 77
Besluit : één stijl, veel betekenissen ......................................................................................................................... 78

Hoofdstuk 8 : ‘The International Style’ ................................................................................................................. 80
Het Modernisme na WOII ........................................................................................................................................ 80
De ‘international style’ in de USA ............................................................................................................................. 81
Mies in amerika .................................................................................................................................................. 81
Dematerialisatie vd gevel ; de Curtain Wall .......................................................................................................... 84
Het Case Study Houses Program (1945-1965) ...................................................................................................... 85
Regionale assimilaties : Latijns-Amerika en Scandinavië ........................................................................................... 86
Het lyrische modernisme van Oscar Niemeyer..................................................................................................... 86
Het humanistische modernisme van Alvar Aalto .................................................................................................. 87
Conclusie .............................................................................................................................................................. 88

Hoofdstuk 9 : Op zoek naar nieuwe monumentaliteit ........................................................................................... 89
De nood aan nieuwe symbolen ................................................................................................................................ 89
Le Corbusier na WOII .............................................................................................................................................. 90
Van machine naar mystiek .................................................................................................................................. 90
Chandigarh (1951- 1965) .................................................................................................................................... 91
Oscar Niemeyer, Lucio Costa en masterplan voor Brasilia......................................................................................... 93
Epicentrum ........................................................................................................................................................ 94
Louis I. Kahn ........................................................................................................................................................... 95
Voorbij het functionalisme .................................................................................................................................. 95
National Assembly , Dhaka (1962-1976) .............................................................................................................. 96
Conclusie .............................................................................................................................................................. 97

Hoofdstuk 10 : Pluralisme als doctrine in de jaren 1960-1980: High tech, structuralisme, postmodernisme ............ 97
Crisis vh modernisme ............................................................................................................................................. 97
High-tech architectuur ............................................................................................................................................ 98
Context.............................................................................................................................................................. 98
Team 4 ............................................................................................................................................................... 98

, Cedric Price ....................................................................................................................................................... 99
3 Sleutelprojecten .............................................................................................................................................100
Structuralisme...................................................................................................................................................... 102
Context.............................................................................................................................................................102
Twee sleutelprojecten .......................................................................................................................................102
Postmodernisme .................................................................................................................................................. 103
Context.............................................................................................................................................................103
Drie standaardwerken .......................................................................................................................................103
Postmodernisme als iconoclasme .....................................................................................................................105
Conclusie ............................................................................................................................................................ 105

Hoofdstuk 11 : recente tendensen .....................................................................................................................106
Architectuur eind 20e : het opbod van de ‘-ismes’.................................................................................................... 106
Deconstructivisme ............................................................................................................................................... 107
Context.............................................................................................................................................................107
Vijf sleutelprojecten ..........................................................................................................................................107
Minimalisme en ‘nieuwe eenvoud’ ......................................................................................................................... 110
Context.............................................................................................................................................................110
Drie sleutelfiguren .............................................................................................................................................110
Voorbij het orthogonale paradigma : ‘Blobs’ en ‘Folds’............................................................................................. 111
Context.............................................................................................................................................................111
Drie sleutelmomenten .......................................................................................................................................112

,Hoofdstuk 1 : Het discours op het einde van de 19e eeuw
‘in welke stijl moeten we bouwen?’
19e & het hoogtepint vd burgerlijke cultuur
Centrale bouwconcept : stijl >> set aan homogene, vormelijke eigenschappen

3 revoluties tegelijkertijd :

1. Industriële revolutie
*uitvinding (stoom)machine >> mechanisering productieproces
& schaalvergroting vd industrie
*boeren werken id stads fabrieken

2. Politieke revolutie
*nasleep franse revolutie : onstaan republieken & bourgoisie die domineerde
=bankiers, renteniers, industriëlen
*politiek idee : economische liberalisme
=kapitaal gericht, staat moet zo gunstig mogelijk kader creeëren vr
private initiatief, vr de rest zo afzijdig mogelijk houden


3. Socio- culturele revolutie
*19e eeuw = eeuw vd wetenschap
>> verwetenschappelijking vd wereld

*persoonlijke / nationale geschiedenis = geliefd thema id architectuur/ kunst,…
>>weerwerk snelle transformatie 19e


>>snelle evolutie : tegenstrijdige gevoelens : 2 metoforen
1. Fascinatie, optimisme (wereldtentoonstelling)
2. Angst, nostalgie (burgerlijk interieur)




Wereldtentoonstelling van Londen (1851) & Parijs (1889)
Londen : eerste
Parijs : tweede
>spektakel, vermaak, onderrich
>publiek wordt wereldreiziger (maar dan thuis)
>fascinatie voor exotische (enkel rijkste, dure verplaatsing + ticket)

DOEL : concurrentie tssn industriële naties
>>via tentoonstelling macht tonen
‘slagveld v consumptie & techniek’



Chrystal palace (Paxton) , Londen >>

Hall des Machines, Patijs >>

, Burgerlijk interieur
=>veiligheid in snel evolueerende wereld ; nostaligisch museum
>portret vd bewoner
>bechemde , veilige cocon vr individu
>houvast in snelle vooruitgang

“in interieur verzameld men het verleden.., …mens creeërt eigen
wereld in huis” – Walter Benjamin

>Private interieur werd persoonlijk museum dat refereerde nr eigen verleden (nostalgie) & manier om
te ontsnappen aan lelijkheid vd moderne wereld (escapisme)


Nieuwe condities = nieuwe opdrachtgevers& programma’s
Wat verandert er id architectuur? Nieuwe typologiëen

Bourgeoisie gebruikt architectuur om macht te vestigen/etaleren (netwerken)
Fabrieken & montagehallen nodig (grote overspanningen)
Nood aan stations, bruggen, luxehotels,…

1. Industrie & transport (vb station, fabrieken, opslagplaatsen,..)
2. Toerisme (mensen reizen dmv stoomtreinen, hotels&stations nodig)
3. Opkomst gecentraliseerde natie-staat (versch hertogdommen gaan 1 groot geheel vormen)
4. Burgerlijke cultuur & consumptie (vb opera, nieuwe gebouwen ontworpen)
5. Hygiëne & duscuplinering (vb ziekenhuizen)
6. Bouwtechnische evoluties & nieuwe materialen
a. Gietijzer, staal, vlak glas, beton,..

Tweestrijd :
Industriële materialen (gietijzer, staal, beton,..) niet laten zien in representatieve gebouwen
Representatieve gebouwen enkel nobele materialen tonen (of toch illusie wekken)
(afkomstig vd natuur / dr mens bewerkt)


Welke architectuur?
Heinrich Hübsch : boekje : ‘In welke stijl zullen we bouwen?’
Door meer kennis over archeologie & kunstgeschiedenis besef dat ideaalbeeld vr KO niet klopt
>>besef dat alle kunsthistorische periodes evenveel waard zijn

(Hübsch zet deuren open vr historicisme & ecleticticisme)

Verchillende houdingen id 19e afhankelijk van :
7. Historisme & electicisme
>vroegere stijl & >verschillende stijlen gaan mengen
8. Exotisme
9. Arts & crafts movement
10. Modernisme

Dominantie vd Ecole des Beax-Arts
>Regeren stijlen, tempel vh architectuur onderwijs



De Beaux-Arts traditie id architectuur
Onderwijs bestaat uit kopiëren vd klassieke oudheid

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller asterchristiaens. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $9.37. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

69605 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling
$9.37
  • (0)
Add to cart
Added