Samenvatting van een samenvatting met extra les materiaal (oosterse & islam)
0 purchase
Course
Historisch overzicht van de wijsbegeerte
Institution
Universiteit Gent (UGent)
Book
De rivier van Herakleitos
Samenvatting van een samenvatting (ook op mijn profiel), heeft extra les materiaal aan gebonden (Oosterse filosofie en islamitische denkers).
Historisch overzicht van de wijsbegeerte, rivier van herakleitos (hoofdstukken: 2, 4, 5, 6, 9, 10 & 11).
2024/2025
Hoofdstuk 2:
5. Natuurfilosofen
Thales:
Oerstof: water
Anaximander:
Oerstof: onzichtbare ‘apeiron’ (onbepaalde/onbegrensde)
Onderlinge strijd van dingen = ontstaan en vergaan van dingen
Anaximenes:
Oerstof: lucht concrete obj. = result. verdicht./verdunning
Pythagoras:
Begrijpelijke wereld = wiskundige structuur
Herakleitos:
Oerstof: vuur (ongrijpbaar/vluchtig)
Panta rei: alles vloeit
Rivier =/= hetzelfde
Parmenides (& Zeno):
Er is geen tijd: verandering is schijnlijk
Zeno: er is geen beweging
Leucippus & Democtirus:
Atomisme: alles (inc. ziel) = samengeklonterde kleine deeltjes
6. Sofisten van Socrates
Protagoras:
Geen absolute waarheid & geen absolute waarde
Homo mensura: mens maat v. alles
Gorgias:
“Niets bestaat (metafysisch scepticisme), mocht er toch iets bestaan, dan
kunnen we het niet kennen (epistemisch scepticisme), en mochten we het
wel kunnen kennen, dan kunnen we het niet meedelen (conceptueel
scepticisme).”
Socrates:
Zelfonderzoek = centraal: hij weet dat hij niets is, maar de waarheid en
goede bestaan
7. Plato
Plato:
, Kenleer:
o Kennis volmaakte vormen (bv. DE cirkel, niet één cirkel): definities
gevat worden
Zijnsleer:
o Geen volmaakte realisatie actuele wereld
o Vormenwereld: blueprint van alles
Mensvisie:
o Onsterfelijke, redelijke ziel: lichaam is tijdelijke fysieke vorm van ziel
(parking)
Morele & politieke visie:
o Poppers open society: totalitair, geen verandering aan
veranderende noden/verschillende noden
o Het esthetische benaderen
8. Aristoteles
Aristoteles:
Probleem universalia (een entiteit die wordt gebruikt in een bepaald type
metafysische verklaring van wat het is voor dingen om een kenmerk,
attribuut of kwaliteit te delen of om onder hetzelfde type of natuurlijke
soort te vallen)
o Semantisch: men benoemt toch geen stad ‘stad’?
o Metafysisch: substanties op één, attributen op meerdere plaatsen
o Particularia (een enkel ding, gedacht in tegenstelling tot kwaliteiten
of universalia, of in tegenstelling tot een aggregaat van dingen) &
universalia
o Instantie-relatie – Russel: objecten als bundels van universalia
Hylemorfisme:
o Schip van Theseus
Aristoteles vs. Plato:
o Ervaring >>> = in Aristoteles opinion
o Conceptvormen: abstractie >>>> constructie
Deductie & inductie
Abductie:
o Een manier van redeneren waarbij een mogelijke verklaring voor
een (onverwacht) verschijnsel als de juiste wordt gekozen
o Hypothesevorming
Wereldvisie:
o Theologisch (het geloof dat alles in de wereld naar een bepaald doel
toewerkt): meer volmaakte realisatie
o Causale verklaringen hebben overgenomen (bv. biologie), doch
verklaringen gedrag & artefacten
Praktisch:
o Pragmatisch: mens als handelend wezen centraal en staat
praktische problemen op te lossen
o Conservatief haalbare verbetering aanbrengen
9. Hellenistisch & romeinse filosofie
Cynisme:
, Diogenes
Antithenes: eudaimonia (geluk) door deugd
Stoa:
Seneca, Epictetus & Marcus Aurelius
Pneuma: wereld hangt materieel geheel samen door Pneuma
Logos: rede
Pronoia: voorzienigheid, noodwendigheid
Mens = microkosmos
o Cicero: natuur = gids nooit dwalen
o Ethisch handelen = juist & redelijk = overeenkomstig natuur
Deugd:
o Streef apatheia (onberoerdheid), geen passies, tegenslagen
o Nooit tegen wetten kosmos
o 4 deugden: wijsheid, rehtvaardig., moed & zelfbeheers.
Epicurisme:
Hedonisme
Atarxia: uitbannen vrees
Ascetisch moraal: beperk behoeften tot bereikbaar nummer
Scepticisme/Pyrronisme:
Agrippa’s trilema: verantwoording = onmogelijk
Pro & contra: even sterk = Atarxia
Handel naar hoe het lijkt, pas aan en zoek verder
Neoplatonisme:
God = eerste, ene, hoogste eeuwige, opperste goede in eeuwige rust
o Wereld = trapsgewijze uitstraling
Door ascese & meditatie = doorlopen met doel extase
Philo van Alaxandrie:
Vormen = Gods gedachten
Logos = totaliteit van kenbare wereld
Ziel = geschapen & door Gods genade onsterfelijk
11.2 Middeleeuwse en Arabische wijsbegeerte
Augustinus:
Taalfilosofie: ostensieve definities (specificeert de betekenis van een
uitdrukking door te verwijzen naar voorbeelden van dingen waarop de
uitdrukking van toepassing is(
Tegen ketterij
Boethius:
Probleem: het kwaad (DUS GOD =/= ALMACHTIG)
God = almachtig, alwijs en algoed
Anselmus:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lienhermans8. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.39. You're not tied to anything after your purchase.
