Een goede en duidelijke samenvatting van de hoofdstukken 5 en 6 van het boek 'Ontwikkelingspsychologie' van Hooijmaaijers. In deze samenvatting komen vrijwel alle begrippen die van belang zijn in de genoemde hoofdstukken aan bod. Voor de duidelijkheid worden ook hoofdstukken en paragrafen vermeld, ...
5.1 Fysieke ontwikkeling 6 tot 9 jr.:
Een goed ontwikkelde motoriek is bijvoorbeeld een voorwaarde voor leren en
schrijven en een goede zintuiglijke ontwikkeling een voorwaarde om te leren lezen.
Kleine motoriek: Wordt bedoeld dat een kind kleine, subtiele lichaamsbewegingen
met handen, vingers, tenen en voeten kan maken (belangrijk bij leren schrijven).. Het
kind moet zonder dat de arm beweegt de vingerkootjes kunnen buigen. Daarnaast
leert het kind om veters te strikken en moeilijkere schrijfpatronen maken (vanaf 7 jr.).
Grote motoriek: Alle bewegingspatronen van het kind worden voltooid, verfijnd en
versoepeld. Kinderen worden behendiger en leniger in allerlei verschillende situaties.
Ze kunnen fijne bewegingspatronen coördineren zoals: touwtje springen, bal laten
stuiteren en vangen (vanaf 7 jr.).
Lichaamsoriëntatie: Kennis dat het kind heeft van het eigen lichaam. Het gaat hierbij
om kennis van lichaamsdelen, houdingen en bewegingen. Bij 6 tot 9 jarigen wordt een
goede lichaamsoriëntatie belangrijk voor het verder ontwikkelen van ruimtelijke
oriëntatie, deze is dan op zijn beurt weer belangrijk voor het ontwikkelen in lezen,
rekenen en kaartlezen.
6-9 jarigen denken aan de volgende punten als het om lichaamsoriëntatie gaat:
➢ Kinderen kunnen (interne) lichaamsdelen aanwijzen bij zichzelf en anderen.
➢ Kinderen kunnen symmetrische lichaamshoudingen imiteren (spiegelen).
➢ Als pedagogisch professional kun je daarom beter iets eerst voordoen, omdat het
duidelijker is voor de kinderen. Ze spiegelen dan jouw gedrag.
Tekenontwikkeling: Tekenen hoort bij motoriek, omdat het kind een potlood moet
kunnen hanteren om te schrijven. Tekenen is ook een weergave van wat het kind
motorisch kan, cognitief beheerst en emotioneel ervaart. Tussen 6-9 jaar is een
bloeiperiode van expressiviteit bij kinderen. Ze gaan dan dingen steeds gedetailleerder
uitbeelden.
Zintuiglijke ontwikkeling: we bespreken hier van twee zintuiglijke ontwikkelingen,
namelijk de visuele en auditieve. Voor de communicatie met de omgeving zijn ogen
(visueel) en oren (auditief) in combinatie met de motoriek, de belangrijkste zintuigen.
Visuele deelvaardigheden die 6-9 jarigen nodig hebben om goed te lezen/spellen:
, ➢ Visuele identificatie: kinderen kunnen hierbij letters of letterpatronen als steeds
dezelfde herkennen. Bijv. een ‘d’ blijft hetzelfde en wordt niet afwisselend met ‘b’.
➢ Visuele discriminatie: kinderen kunnen kleine, maar beslissende verschillen
tussen lettervormen herkennen. Bijv. het verschil tussen ‘v’ en ‘w’.
➢ Visuele analyse: kinderen kunnen een woord uit elkaar halen of in stukjes hakken.
Ze zien bijv. dat het woord ‘pop’ uit de drie tekens bestaat.
➢ Visuele synthese: gaat het erom om losse lettervormen snel samen te kunnen
voegen tot lettergroepen. Bijv. s-c-h-r-i-f-t zijn het samen het woord ‘schrift’.
Auditieve waarneming: zorgt ervoor dat de kinderen goed leren omgaan met
klanken en klankcombinaties, dit is een voorwaarde om goed te kunnen spellen.
Geheugen speelt hierbij ook een grote rol.
Auditieve deelvaardigheden die 6-9 jarigen nodig hebben om te leren spellen:
➢ Auditieve identificatie: Kinderen zijn in staat om verschillende klanken te horen
➢ Auditieve discriminatie: Kinderen kunnen de verschillen in klanken en geluiden
goed onderscheiden en kunnen deze in een bepaalde naam in een zin herkennen.
➢ Auditieve analyse: Kinderen kunnen een woord verdelen of hakken in losse
klanken. Bijv. welke klanken zitten er in het woordje ‘schoen’?
➢ Auditieve synthese: Gaat erom dat kinderen klanken en/of klankgroepen kunnen
samenvoegen tot één woord.
Seksuele ontwikkeling: In deze fase komt de seksuele ontwikkeling in een rustig
vaarwater terecht en er komt meer energie voor leren en het leggen van sociale
contacten buiten het gezin. Volgens Freud wordt dit ook latentiefase genoemd.
Kinderen zijn sterk bewust van het verschil tussen jongens en meisjes. Als er vrienden
moeten worden gekozen, is er een duidelijke voorkeur voor eigen sekse. Verliefd zijn
komt ook voor, maar de kinderen willen wel dat het liever geheim blijft.
5.2 Sociaal-emotionele ontwikkeling:
Dit ontwikkeling wordt uitgelegd in twee onderdelen: Identiteitsontwikkeling en
morele ontwikkeling.
Identiteitsontwikkeling: Volgens Erikson betekent het hebben van een identiteit dat
er een samenhangende persoonlijkheid is ontstaan, van waaruit iemand zichzelf en de
omringende wereld bekijkt. En dat iemand zichzelf kan accepteren zoals hij
daadwerkelijk is. Bij kinderen tussen 6-9 ontstaat deze mogelijkheid omdat ze veel
nieuwe vaardigheden leren en zo een enorm gevoel van competentie opbouwen.
We onderscheiden in de ontwikkeling van de identiteit van kinderen het zelfbeeld
en de zelfbeschrijving:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Tsira28. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.38. You're not tied to anything after your purchase.
