Summary
Volledige samenvatting DIVAS II
- Course
- Institution
Dit is een volledige samenvatting van het vak DIVAS II.
[Show more]
1 review
By: nathanraey • 3 year ago
Seller
Follow
Amqumo27
Reviews received
Content preview
DIVERSITEIT & ARMOEDE IN DE STAD IIHOOFDSTUK 1: INLEIDING + SAMENLEVEN 1
1.1. KRACHTLIJNEN SOCIAAL WERK
DE GLOBALE DEFINITIE VAN SOCIAAL WERK
“Sociaal werk is een praktijk-gebaseerd beroep en een academische discipline
die sociale verandering en ontwikkeling, sociale cohesie, empowerment en
bevrijding van mensen bevordert. Principes van sociale rechtvaardigheid,
mensenrechten, collectieve verantwoordelijkheid en respect voor
diversiteit staan centraal in sociaal werk. Onderbouwd door
sociaalwerktheorieën, sociale wetenschappen, menswetenschappen en inheemse
en lokale vormen van kennis, engageert sociaal werk mensen en structuren om
levensuitdagingen en problemen aan te pakken en welzijn te bevorderen.” (IFSW,
2014)
MENSENRECHTEN ALS REFERENTIE- & HANDELINGSKADER
De waarborgfunctie van rechten
Mensenrechten als toetsingsinstrument.
Het realiseren van de toegang tot rechten, vaak op het niveau van
een individu of een specifieke groep.
Mensen aan hun recht laten komen.
De sociaal-politieke functie van rechten
Mensenrechten als streefdoel.
Ingrijpen op de structurele bestaansvoorwaarden en de hulpbronnen
zodat de samenleving minder ongelijkheid en meer rechtvaardigheid
realiseert.
Mensen tot hun recht laten komen.
5 KRACHTLIJNEN VAN SOCIAAL WERK
Politiserend werken: sociaal werk als democratische praktijk
Nabijheid
Proceslogica van sociaal werk
Generalistisch sociaal werk
Verbindend werken
POLITISEREND WERKEN
“Dat politiserende betekent dat we mensen continu wakker moeten
schudden over onrechtvaardigheid.”
Het waarborgen van (de toegang tot) rechten
Het collectiviseren van maatschappelijke problemen
NABIJHEID
1
Amber Heyrman DIVAS
, “Het realiseren van grondrechten vraagt basiswerk, nabijheid, relaties
opbouwen en daar tijd voor krijgen en maken, onvoorwaardelijk elkaar
kunnen ontmoeten, laagdrempelig en vrijblijvend kunnen zijn. Het gaat
bijvoorbeeld om samen de was ophangen of twee uur in de wachtzaal
zitten met cliënten, om tien minuten binnen te zijn bij de dokter, …“
Aanwezig zijn in de leefwereld van personen in een kwetsbare situatie
Fysieke en mentale betekenis
PROCESLOGICA
“We moeten werken met onzekerheid en telkens een bereidheid hebben
om daarin een engagement op te nemen. Samen met de cliënt of die mens
op weg zijn, in een soort gelijkwaardigheid, zonder in een radeloosheid te
vervallen omdat je geen einddoel hebt. Als je dingen mee laat bepalen
door mensen, dan weet je niet waar je uitkomt. Het is niet volledig te
controleren. Maar als alles duidelijk is op voorhand, dan knip je het
pedagogische eruit en net dan wordt het onverantwoordelijk.”
Ervaringskennis, inspraak en participatie staan centraal
Laboratorium- en experimenteerfunctie van sociaal werk
Nood aan alternatieve verantwoordingsmechanismen
GENERALISTISCH WERKEN
“De expertise van een sociaal werker is breed: je hebt oog voor
verschillende aspecten van het mens-zijn en kan via je kennis van de
sociale kaart ook gericht doorverwijzen.”
Een integraal perspectief
Brugfiguur of kruispuntwerker
Netwerkvorming
VERBINDEND WERKEN
“Sociaal werk werkt verbindend. Het maakt voortdurend verbindingen
tussen mensen die zich wel of net niet in een kwetsbare situatie bevinden,
tussen diensten, tussen dienstverleners, tussen beleidsmakers en sociaal
werkers, tussen beleidsmakers en maatschappelijk kwetsbaren, etc.”
Individuele component: versterken van individuen en groepen
Collectieve component: verbinding in buurten en op lokaal niveau
Verbinden met maatschappelijke instituties
KRACHTLIJNEN ONDER DRUK
Een context van schaarste.
Toegenomen caseload en werklast.
Toegenomen registratiedruk en bureaucratisering.
De politiserende opdracht staat onder druk.
Minder groot maatschappelijk en politiek draagvlak voor het collectiviseren
van problemen.
SOCIAL JUSTICE EN SOCIALE RECHTVAARDIGHEID
David Miller, 1999:
hoe de goede en slechte dingen van het leven moeten verdeeld
worden over de (menselijke) leden van een samenleving
2
Amber Heyrman DIVAS
, Als we beleid aanklagen –stellen dat iets onrechtvaardig is– dan
bedoelen we dat een persoon, of categorie van personen, minder
voordelen geniet dan hoe het eigenlijk hoort te zijn in vergelijking
met hoe andere leden van de samenleving het stellen
Theorieën over rechtvaardigheid handelen primair over de
rechtvaardigheid van ‘sociale systemen’.
Rechtvaardigheid als individuele deugd is eerder een zaak van ethiek.
Twee theorieën over sociale rechtvaardigheid.
De eerste, Social Justice, van John Rawls is ouder (jaren ‘70).
De tweede, Capability Approach, van Sen en Nussbaum, is recenter
(2000 + ).
Beide liggen aan de grondslag van hedendaags ethisch denken over
sociaal werk.
Capability Approach gaat niet alleen over denken maar geeft ook
methodisch vorm aan hedendaags sociaal werk.
1.2. SOCIALE RECHTVAARDIGHEID
JOHN RAWLS
Belangrijkste liberale politieke filosoof van de 20 ste Eeuw
De overheid moet zich levensbeschouwelijk neutraal opstellen en moet
haar burgers als vrije en gelijke individuen behandelen.
De burgers moeten van hun kant moeten zich redelijk opstellen en elkaars
rechten respecteren.
Wat zijn vrijheid & gelijkheid? Waarom zijn ze belangrijk? Hoe kunnen we
ze goed toepassen?
SOCIALE RECHTVAARDIGHEID
“Het juiste komt voor het goede.”
“Elke persoon bezit een op rechtvaardigheid gefundeerde
onschendbaarheid die zelfs omwille van de welvaart van de samenleving
als geheel niet terzijde geschoven kan worden.”
Aangaan van imaginair sociaal contract tussen mensen.
RECHTVAARDIGHEID:
Vertrekkend vanuit ‘original position’, iedereen vertrekt van
‘gelijkwaardige’ positie.
Ieder individu zet zijn eigen belang aan de kant.
Iedereen moet kunnen beschikken over de primaire sociale
goederen.
PRIMAIRE SOCIALE GOEDEREN:
Een aantal fundamentele vrijheidsrechten, zoals vrijheid van
meningsuiting, vrijheid van vereniging, vrijheid van beweging en
beroepskeuze, …
Gelijke toegang tot macht en verantwoordelijke posities
Inkomen en vermogen.
De mogelijkheid om je zelfrespect te handhaven.
GELIJKE KANSEN?
Vanuit original position streven naar gelijke kansen voor iedereen.
Omdat verschillen tussen mensen (zouden) berusten op toeval en
geluk moet een rechtvaardige samenleving die compenseren.
ONGELIJKHEID?
Ongelijkheid in inkomen en positie mag, alleen als dit ten goede
komt van de zwakste in de samenleving.
POLITIEKE ORDE?
3
Amber Heyrman DIVAS
, Is rechtvaardig als ze iedereen kans geeft gevoel van zelfrespect te
ontwikkelen.
Mensen respecteren als autonome morele wezens.
KRITIEK: ZEER RATIONALISTISCHE BENADERING
Rawls appelleert niet aan emoties, medelijden, empathie; zijn
volgens hem te kwetsbaar en te veranderlijk.
Is het überhaupt mogelijk voor mensen om emoties en idealen
achterwege te laten in de ‘original position’?
GEDACHTE-EXPERIMENT VAN RAWLS
Mensen worden opgesloten in auditorium en krijgen opdracht.
Jullie komen straks terecht in een nieuwe samenleving waarvan jullie nu de
basisregels mogen vastleggen. Schrijf enkel die regels op waarover
consensus is
Het heeft definitieve consequenties, onherroepbaar
Je weet nu niet wie je straks zal zijn in de nieuwe samenleving (arm
of rijk, man of vrouw, blank of zwart, geloof, geaardheid, …)
ORIGINELE POSITIE
Inspiratie voor gedachte-experiment.
Vertrekt van ‘originele positie’ waarin mensen ‘achter een sluier van
onwetendheid’ beslissen op basis van welke principes ze willen
samenleven.
Rawls denkt dat mensen, vanuit die originele positie, tot unaniem besluit
zullen komen dat ze samenleving willen met zo groot mogelijk pakket
grondrechten.
Rawls noemt datgene waarmee we redelijkerwijs zouden instemmen
achter de sluier van onwetendheid ‘de overlappende consensus’.
OVERLAPPENDE CONSENSUS
De overlappende consensus = onafhankelijke en onpartijdige set van
principes, gedacht los van elk particulier levensbeschouwelijk/religieus
denkkader.
Ook = de grondwettelijke basisprincipes waarop onze samenleving
gebouwd is.
Op basis van die overlappende consensus is samenleven in diversiteit
mogelijk.
Politiek lilberalisme: alle mensen kunnen instemmen met de overlappende
consensus, als ze hun gezond verstand gebruiken.
WEDERKERIGHEID
Wat is gezond verstand en redelijkheid?
Wederkerigheid: het perspectief van de ander innemen én er ook
rekening mee houden.
Vb.: recht om te geloven impliceert recht van anderen om niet te
geloven.
4
Amber Heyrman DIVAS
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Amqumo27. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.37. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now