Summary
Samenvatting inleiding tot het recht (VUB, anno 2023/2024)
- Course
- Institution
- Book
Alle hoofdstukken en alle notities samen verwerkt in één grote samenvatting met inhoudstafel.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
douniazobouh
Content preview
Inhoudsopgave1 Wat is nu recht:........................................................................................... 5
2 Geheel van bindende regels :.......................................................................5
2.1 Gebods-, verbods -en verlofsbepalingen:..................................................................5
2.1.1 Gebodsbepaling :...............................................................................................6
2.1.2 Verbodsbepaling:................................................................................................ 6
2.1.3 Verlofsbepaling:.................................................................................................. 6
2.2 Rechtsregels toepasselijk naar keuze & wilsaanvullende regels (examen):..............6
2.3 Rechtsregels toepasselijk naar keuze:......................................................................6
2.3.1 Wilsaanvullende regels:......................................................................................6
2.4 Ondersteunende regels:........................................................................................... 7
2.5 Technische regels en formalisme:.............................................................................7
3 Waarom samenleving ordenen/in stand houden? (twee componenten):..........7
3.1 Orde scheppen en in stand houden door..................................................................7
3.1.1 Bestaande toestanden/handelingen tot juridische norm te verheffen................7
3.1.2 Onwenselijk gedrag vermijden/tenietdoen: gedrag dat schadelijk wordt geacht
in de samenleving....................................................................................................... 7
3.2 Orde scheppen en in stand houden door recht te hanteren als beleidsinstrument
(instrumentele visie van het recht).................................................................................8
3.2.1 Recht wordt gebruikt om bepaalde levensvisie/politiek systeem te bekrachtigen
en vernieuwen............................................................................................................. 8
3.2.2 Belangrijke trends..............................................................................................8
4 Uitoefenen van gezag: recht vereist gezag:..................................................8
4.1 Gezag bij het uitvaardigen van recht: recht wordt niet alleen gemaakt door
regelgevende organen maar ook onrechtstreeks door burgers......................................8
4.1.1 Regelgevende organen = betrokkenheid staat bij ontstaan regelgeving............8
4.1.2 Rechtsgeldig = respecteren bevoegdheden (3 aspecten)..................................8
4.2 Gezag bij het doen naleven van recht......................................................................8
4.2.1 Opleggen van de sanctie (= loskoppelen van het strafrecht) als middel tot
afdwingbaarheid van het recht. 3 soorten sancties:....................................................8
4.2.2 Handhaving van het recht door, doen naleven van de regel door:.....................9
5 Conclusie:...................................................................................................9
6 Indeling vanuit de functie van de rechtstak:.................................................9
6.1 Vervaging van de grenzen:.....................................................................................10
6.2 Belang:................................................................................................................... 10
7 Objectief en subjectief recht:.....................................................................12
7.1 Objectief recht........................................................................................................ 12
7.2 Subjectief recht....................................................................................................... 12
,8 Materieel recht en formeel recht:...............................................................12
8.1 Materieel recht........................................................................................................ 12
8.2 Formeel recht......................................................................................................... 12
9 Aanvullend recht, dwingend recht en recht van openbare orde:...................13
9.1 Aanvullend recht..................................................................................................... 13
9.2 Dwingend recht...................................................................................................... 13
9.3 Openbare orde........................................................................................................ 13
10 Positief recht en natuurrecht:..................................................................13
10.1 Positief recht......................................................................................................... 13
10.2 Natuurrecht.......................................................................................................... 14
11 Catalogus van de formele bronnen:..........................................................14
11.1 Materiële rechtsbronnen en formele rechtsbronnen:............................................14
11.1.1 Materiële rechtsbronnen.................................................................................14
11.1.2 Formele rechtsbronnen...................................................................................14
12 Catalogus van de wet:..............................................................................14
12.1 De wet: formele en materiële wetten:..................................................................15
12.1.1 Formele wetten.............................................................................................. 15
12.1.2 Materiële wetten............................................................................................ 15
12.2 De wet: de Grondwet:...........................................................................................16
12.2.1 De grondwet................................................................................................... 16
12.3 De wet: intranationaal en supranationale normen................................................17
12.3.1 Internationale normen = verdragen...............................................................18
12.3.2 Supranationale normen:.................................................................................19
12.4 De wet: de federale wet........................................................................................20
12.4.1 Indeling van de wetten – soorten wetten........................................................20
12.4.2 Gewone meerderheidswetten.........................................................................20
12.4.3 Bijzondere meerderheidswetten.....................................................................21
12.4.4 Monocamerale, verplicht bicamerale en optioneel bicamerale wetten...........21
12.4.5 Monocamerale wetten....................................................................................21
12.4.6 Verplicht bicameraal.......................................................................................21
12.4.7 Optioneel bicamerale wetten.........................................................................21
12.4.8 Totstandkoming monocamerale wet...............................................................22
12.4.9 Totstandkoming van verplicht bicamerale wet................................................23
12.4.10 Totstandkoming optioneel bicamerale wet..................................................24
12.5 De wet: het decreet.............................................................................................. 24
12.5.1 Totstandkoming van (gewoon) decreet...........................................................25
12.6 De wet: de ordonnantie........................................................................................25
12.7 De wet: Het wetskrachtig koninklijk besluit of bijzondere machtenbesluit............26
12.8 Het koninklijk besluit en besluiten van de deelstaatregeringen:...........................27
12.8.1 Totstandkoming van een reglementaire besluit..............................................27
12.9 De wet: ministriële besluiten en besluiten van staatsecretaris.............................28
2
, 12.10 De wet: normen uitgevaardigd door de gedecentraliseerde besturen................28
13 Algemene rechtsbeginselen.....................................................................29
13.1 Indeling beginselen van behoorlijk bestuur:..........................................................29
13.1.1 Het non-retroactiviteitsbeginsel (verbod op terugwerkende kracht)...............31
14 De rechtspraak........................................................................................32
15 De gewoonte........................................................................................... 35
16 Pseudo-wetgeving...................................................................................35
17 Para-legale normen..................................................................................36
18 Rechtsleer............................................................................................... 36
19 Billijkheid................................................................................................ 37
20 Staatsrecht............................................................................................. 37
20.1 Begrip................................................................................................................... 37
20.2 Algemene kenmerken van de belgische staat......................................................37
20.2.1 Een democratische staat................................................................................38
20.2.2 Scheiding der macht.......................................................................................38
20.2.3 Representatieve democratie: representatief stelsel.......................................39
20.2.4 Gerationaliseerd parlementaire regime..........................................................39
20.2.5 Rechtsstaat.................................................................................................... 40
20.2.6 Erfelijke grondwettelijke monarchie................................................................40
20.2.7 Federale staat................................................................................................. 41
20.3 De Federale overheid............................................................................................43
20.3.1 Algemeen....................................................................................................... 43
20.3.2 Het federaal parlement..................................................................................43
20.3.3 De koning als hoofd uitvoerende macht.........................................................44
20.3.4 De federale regering: uitvoerende macht.......................................................45
20.3.5 De (federale) rechtsprekende functie.............................................................45
20.4 In burgerlijke en ondernemingszaken...................................................................48
20.4.1 Vredegerecht.................................................................................................. 48
20.4.2 Rechtbank van eerste aanleg: burgerlijke rechtbank......................................48
20.4.3 Rechtbank van eerste aanleg: familie -en jeugdrechtbank.............................49
20.4.4 Ondernemingsrechtbank................................................................................49
20.4.5 Arrondissementsrechtbank............................................................................49
20.4.6 Hof van beroep............................................................................................... 49
20.4.7 Hof van Cassatie............................................................................................ 50
20.5 In arbeids- en sociale zaken..................................................................................50
20.5.1 Arbeidsrechtbank........................................................................................... 50
20.5.2 Arbeidshof...................................................................................................... 50
20.6 In strafzaken......................................................................................................... 51
20.6.1 Politierechtbank.............................................................................................. 51
20.6.2 Correctionele rechtbank.................................................................................51
20.6.3 Jeugdrechtbank.............................................................................................. 51
20.6.4 Strafuitvoeringsrechtbank..............................................................................51
3
, 20.6.5 Onderzoeksrechter......................................................................................... 51
20.6.6 Raadkamer..................................................................................................... 51
20.6.7 Hof van Beroep............................................................................................... 52
20.6.8 Kamer van inbeschuldigingstelling.................................................................52
20.6.9 Hof van Assisen.............................................................................................. 52
20.7 Administratieve (federale) rechtscollege..............................................................52
20.8 Bijzondere rechtscolleges.....................................................................................55
20.8.1 Grondwettelijk hof.......................................................................................... 55
20.9 De gemeenschappen en de gewesten..................................................................56
20.9.1 De bevoegdheden van de gemeenschappen..................................................56
20.9.2 De organen van de gemeenschappen en de gewesten..................................56
20.10 De gemeenten en provincies..............................................................................57
20.10.1 De gemeenten.............................................................................................. 57
21 Privaat recht........................................................................................... 58
21.1 Burgerlijk recht..................................................................................................... 58
21.1.1 Het familierecht.............................................................................................. 58
21.1.2 Het (familiaal) vermogensrecht......................................................................58
22 Gerechtelijk recht....................................................................................68
22.1 Begrip:.................................................................................................................. 68
22.2 Fundamentele principes (examen) :......................................................................68
23 Publiek recht........................................................................................... 69
23.1 De grondwettelijke beginselen..............................................................................70
23.1.1 Het strafrechtelijk legaliteitsbeginsel.............................................................70
23.1.2 Het aanhoudingsrecht <-> vrijheid van persoon............................................70
23.1.3 Vervolgingsprocedure.....................................................................................70
23.1.4 Sancties.......................................................................................................... 71
23.1.5 De onschendbaarheid van de woning.............................................................71
23.2 Enkele basisbegrippen van het strafrecht.............................................................72
23.2.1 Soorten misdrijven......................................................................................... 72
23.2.2 Toepassing in tijd, ruimte en naar personen...................................................73
23.2.3 Poging en deelneming als modaliteit van het misdrijf....................................73
23.2.4 Verzachtende, verzwarende omstandigheden, rechtvaargingsgronden..........74
23.2.5 Straftoemeting en opdeciemen:.....................................................................75
23.2.6 Voorwaardelijke invrijheidstelling = strafuitvoeringsmodaliteit......................75
23.2.7 Andere organen betrokken bij strafproces......................................................76
23.2.8 Verdachte, inverdenkinggestelde, beklaagde, beschuldigde..........................76
23.2.9 Onderzoeksverrichtingen................................................................................76
23.2.10 Overzicht strafprocedure..............................................................................77
23.3 Het internationaal en Europees recht...................................................................78
23.3.1 Begrip............................................................................................................. 78
23.3.2 Enkele begrippen internationaal recht............................................................78
23.3.3 De EU............................................................................................................. 79
23.3.4 De EU-instellingen.......................................................................................... 79
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller douniazobouh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.37. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
68443 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now