Dit is Amsterdam: identiteit en beeldvorming (114221236Y)
Class notes
College 2 aantekeningen Dit is Amsterdam (2025). Amsterdam 1275: Terug naar het begin door Gabri van Tussenbroek.
0 purchase
Course
Dit is Amsterdam: identiteit en beeldvorming (114221236Y)
Institution
Universiteit Van Amsterdam (UvA)
De college aantekeningen met foto's voor het college gegeven door Gabri van Tussenbroek op 7 januari 2025. Het gaat over het eerste begin van Amsterdam in 1275.
College 2: amsterdam 1275: terug naar het begin
Subjects
amsterdam
kunstgeschiedenis
archeologie
1275
gabri van tussenbroek
architectuurgeschiedenis
topologie
nederland
holland
middeleeuwen
nederzettingen
opgravingen
grachten
oorkonde
13e eeuw
13e eeuws lev
Written for
Universiteit van Amsterdam (UvA)
Kunstgeschiedenis
Dit is Amsterdam: identiteit en beeldvorming (114221236Y)
All documents for this subject (5)
Seller
Follow
Jam888
Content preview
Amsterdam 1275: terug naar het begin
College door Gabri van Tussenbroek, 7 januari 2025
Inhoud
I. Holland Algemeen
II. Amsterdam
III. 13-eeuwse leven
Inleiding
Gabri van Tussenbroek samen met Ranjith Jayasena onderzoek/boek geschreven over 'die dag aan
de Amstel' dat Amsterdam 'gesticht wordt'. De franciscaan/monnik Bartholomeus Anglicus schreef
rond 1245 over het landschap rond de Amstel het volgende: "Holland is […] een moerassig en
waterrijk land, bijna als een eiland en aan alle kanten omringd door de armen van de zee en de rivier
de Rijn. En het heeft veel meren en vijvers en erg goede weidegronden en is daardoor goed voorzien
van trekdieren, vee en lastdieren. De grond is op de meeste plaatsen heel vruchtbaar en er zijn op
veel plaatsen bossen, waar je veel nuttige soorte wild vindt. Op de meeste plaatsen bevat de grond
brandbaar materiaal, waaruit materiaal wordt gemaakt om hun haarden mee te branden. Dit land is
heel welvarend dankzij de rijke koophandel die over zee en rivier wordt getransporteerd. De
hoofdstad heet in het Latijn Traiectum Inferius, maar 'Utrecht' in het Duitse idioom, want het hoort
tot Duitsland wat betreft ligging, gewoonten, heerschappij en zelfs taal. De bevolking heeft een
elegante bouw, robuuste kracht, een onverschrokken geest, een charmant voorkomen en een eerlijk
gedrag. Men is godvruchtig, trouw en vreedzaam tegenover anderen en is minder geneigd tot
berovingen dan andere Duitse naties." (p. 28)
Foto/kaft moet voorstellen
hoe 'Amsterdam' er toen uit
heeft gezien. Om tot dit beeld
te komen moet er wel al veel
menselijke activiteit zijn
geweest.
, Holland algemeen
Verder terug in de tijd, voor nederzetting; Holland is
een veenlandschap met iets meer struiken en bomen
dan de foto hiernaast. Heel ziltig landschap, met veel
verzakkingen. Ook speelde het water een grote rol. In
de ijstijd was de Noordzee helemaal droog, maar zo'n
10 duizend jaar voor Christus begon deze weer vol te
lopen. Zo'n 4000 jaar voor Christus had de Noordzee
veel van het land 'ingenomen'.
Met eb en vloed was er een proces van duizenden jaren tot ongeveer 800 na Christus, toen er
eigenlijk een vaste duinrand was ontstaan; een afgesloten gebied achter de rand van duinen.
Hierachter ontstond een zoetwater gebied.
Was dit een fijn gebied om te wonen? Het was heel vruchtbaar, en goed voor vee. Je zat aan een
monding van een rivierstelsel wat later handig was voor handelspatronen. Tussen het jaar 50 en
1000 gingen zich er dus ook 'grote' groepen mensen zich vestigen.
Overheid
Ook toen was er al een 'overheid'. Graafschappen met leenmannen.
Wereldlijke macht van de koning, maar ook de kerkelijke macht;
Bisdommen in de Nederlanden. Zaten eigenlijk altijd wel een beetje
in elkaars vaarwater: Tussen Bisschop en Graaf, en op groter niveau
tussen Paus en Koning.
Rond 800 kwamen ook de Vikingen vanuit het Noorden; ze maakten
gebruik van deze bestuurlijke strijd. Hierdoor werd in het westen van
Nederland 'ringburgen' aangelegd. Vanuit hier probeerde men de
aanvallen van de Vikingen af te slaan. Als oplossing haalden ze 'de
vijand binnen', en stelde een aan als leenheer.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Jam888. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.27. You're not tied to anything after your purchase.