Communicatie samenvatting
1 Hoofdstuk 1: Bouwstenen van een discipline en
een praktijk
1.1 Inleiding: Commmunicatie is meer dan communiceren
Communicatie is veelzijdig en baseert zich niet alleen op het overdracht van informatie. Het omvat
Verschillende componenten zoals
- Emoties
- Rituelen
- Sociale interacties
Er is een benadrukking op het feit dat als je communicatie analyseert, moet je rekening houden met
die componenten en het gedragsmatige/cognitieve elementen.
Diepere analysis v/d context waarin communicatie plaatsneemt en het invloed van de
context.
1.2 Het teken als basis voor betekenisvol communiceren
Semiotiek: Studie van tekens
Gemaakt door Ferdinand de Saussure (Europa) & Charles Peirce (VSA) in de jaren 1900
Elk theorie is een kind van zijn tijd. De theoriëen zijn niet volledig en soms inaccuraat, maar
dat komt door wat mensen in die tijd dachten.
Ferdinand & Charles legden beide een andere nadruk op de theorie van Semiotiek:
Ferdinand de Saussure: Nadruk op de sociale functie v/ tekens. De betekenis komt voort uit relaties
tussen tekens binnen een taal of cultuur
- Onderscheidt de betekenaar (materiële vorm) & het betekende (mentale concept)
- Betekenis komt uit de relatie tussen tekens onderling. Je kan de betekenis van de concepten
begrijpen dankzij tegengestelden (koud vs. Warm) of in vergelijking met andere (peuter,
kind, tiener, volwassen, bejaard)
- Stelt een arbitraire relatie tussen betekenaar en betekende, vastgelegd door soicale
conventies.
1
,Het teken kan ook herkend worden als:
- Signifiant (Sa): Materiële vorm
o Foto
o Schrift
o Uitspraak
o Tekening
o …
- Signifié (Se): Dat waar de tekenvorm naar verwijst
o Betekenis
o Concept
o Object
o …
Binnen de theorie van Saussure; maakt men ook verschil tussen twee soorten relaties:
- Paradigma: Een selectie, een verticale relatie tussen de tekens
- Syntagma: Een combinatie, een horizontale relatie tussen de tekens
2
,Charles Peirce: Nadruk op de formele aspecten van tekens, zoals hoe mensen communiceren met
hun waarnemingen.
- 3 componenten:
o Representanten (tekenvorm)
o Object (waar het tejen naar verwijst)
o Interpretant (betekenis gegeven door waarnemer)
- Betekenis ontstaan door dynamische relatie tussen het teken en het object. => Persoonlijke
ervaringen van de interpretant hebben een invloed
- Opinie op arbitraire relaties: Gelooft in dynamische, contextuele interpretaties waar tekens
tijkdelijk & veranderlijk zijn, afhankelijk van de interpretant.
Charles Peirce maakt ook een onderscheiding tussen tekens in 3 soorten, gebaseert op hun relatie
tot het object:
1. Iconen: Tekenen lijken op wat dat ze tegenwoordigen. Bv: Foto
2. Indexen: Tekenen met een natuurlijk verband. Bv: Rook die wijst op vuur. Wolken die
verwijzen op regen. Een bliksem die verwijst op elektriciteit.
3. Symbolen: Tekenen die gebaseerd zijn op afspraken, zoals taal/cultuur.
Sommuge tekens hebben een verschillende betekenis op basis van hun relatie met te werkelijkheid
en soms op bais van taal/cultuur.
3
, Er is ook een tekenindeling van J.M. Peters over de theorie van Peirce
1.3 Elementen van het communicatieprocess
Dit gaat over de basiscomponenten van communicatie:
- Communicator (=zender): Diegene die de boodschap uitzendt, bewust of onbewust. De
feedback (=reactie van de ontvanger) en feedforward (=anticipatie op feedback) zijn
belangrijk om een communicatie smooth te laten verlopen.
- Boodschap & Encodering/Decodering: De boodschap wordt door de zender omgezet
(=coderen) in een systeem van tekens die de ontvanger kan interpreteren (=decoderen). Het
is een bewustzijninhoud en het externaliseren ervan. Er is niet altijd een bedoelde
ontvanger, en dan is het niet echt deel van de communicatiemodel. Volgens Stuart Hall zijn
er 3 soorten decodering:
o Dominante (=hegemonische) decodering: De ontvanger interpreteert de boodschap
zoals de zender het bedoelde.
= Preferred reading
o Aberrante decodering: De ontvanger geeft een andere betekenis aan de boodschap
dan verwacht.
= Opposite/Counter-hegemonig reading
o Onderhandelde decodering: De ontvanger combineert de bedoelde interpretatie
met persoonlijke invloeden.
= Negociated reading
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller arcanenoctis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.27. You're not tied to anything after your purchase.