Summary
Samenvatting Community based werken
- Course
- Institution
Samenvatting van community based werken. Deze samenvatting is gebaseerd op de sylabus, de powerpoints en de lessen.
[Show more]
Seller
Follow
jasmijndb
Reviews received
Content preview
Les 1: VermaatschappelijkingVermaatschappelijking: veel mensen hebben er voeling mee, soms is er een verwarring rond.
Containerbegrip dat vele ladingen dekt. Dezelfde terminologie, andere aanvulling/visie→ discussie en
kritiek.
Socio-historische ontleding
• Klassieke-liberale staatsopvatting, overheid komt zo min mogelijk tussen in prive
aangelegenheden
Laag1: do sociale relatie tussen • Einde 19e eeuw: sociale kwestie
overheid en burgers (tijden van Slechte leefomstandigheden en grote kindersterfte zorgen voor sociale onrust
daens) (industrialisatie, ontstaan van protest)
• Eind 19e, begin 20e eeuw: van afstandelijke naar sociale relatie tussen overheid en
burgers
Vb. invoering van de leerplicht, gesubsidieerde liefdadigheid, sociaal beleid en
sociale voorzieningen.
• 1960-1970: kritiek op de residentiële zorg
Laag 2: deïnstitutionalisering en →sluiten van grote psychiatrische instellingen
community care →begrip community care: extramuralisering van de zorg
→onderscheid in de (gezondheids)zorg tussen eerste, tweede en derde lijn +
nulde lijn (= mantelzorg en zelfzorg)
• Koude solidariteit:
Na WOII: uitbouw van de verzorgingsstaat
Via de sociale zekerheid: levenslange sociale bescherming voor iedereen (door
belastingen, vb. bezinsbijslag,.), solidariteit tussen mensen die elkaar niet
persoonlijk kennen (koud= relatie op afstand) →interafhankelijkheid (ook zorg
Laag 3: solidariteit voor burgers die geen model burger zijn)
• Warme solidariteit:
Leidend principe: subsidiariteit
→zorg in de eerste plaats verwacht in de informele en private sfeer
Burgers worden aangesproken op een ‘morele plicht’ om de zorg en
ondersteuning voor medeburgers op te nemen. Burgers beslissen zelf over de
spelregels: wie verdient dit en wie niet.
Nieuw begrip of historische constante?
- Vormgeving aan de relatie tussen overheid en burgers
- Rol van formele (professionals) hulpverleners en informele hulpverleners (mantelzorgers,
buren,..) → wie neemt welke zorg op?
- Verbonden met solidariteitsopvattingen (welke vorm van solidariteit?)
Verschillende sectoren
• Geestelijke gezondheidszorg → Art. 107 = ziekenhuis wet, ziekenhuizen kunnen kiezen om meer
gemeenschapsgerichte initiatieven te bekostigen. Zorg in eigen thuis omgeving.
• Ondersteuning voor mensen met een beperking → Perspectief 2020 = normalisering en inclusie
• Integrale Jeugdhulp: vermaatschappelijking 1 van de 6 centrale principes: kijken naar eigen krachten
van jongere en netwerk.
• Ouderenzorg: meer mantelzorgers en vrijwilligers
Centrale begrippen:
- Deïnstitutionalisering: werken met netwerken, eigen krachten,.
- Community care
- Inclusie
1
, - Verbinding, netwerken
- Contextgericht werken
- Eigen kracht, zelfredzaamheid
- Vraagsturing, zelfbepaling
- Respijtzorg: kortverblijven, mantelzorgers die tijdelijk ontlast kunnen worden.
- Solidariteit: koud → warm?
Verhouding/ spanningsveld: tussen recht op professionele ondersteuning en plicht om beroep te doen op je
sociaal netwerk.
Positieve en negatieve lezing
Positieve lezing Negatieve lezing
• Recht op een volwaardige deelname aan • Zorg door de gemeenschap in plaats van door
samenleving professionals
• Ondersteuning in de samenleving • Professionals zijn te duur, er zijn te veel
zorgvragen
Positieve aspecten van vermaatschappelijking
→genereert kansen
- streeft naar een solidaire samenleving
- elke burger heeft recht op een volwaardige plaats in de samenleving en recht om mee in te
vullen.
- Erkenning van de kracht en de eigen expertise van burgers.
- Voorkomt dat mensen gereduceerd worden tot hun problemen
- Voorkomt dat mensen gïnstitutionaliseerd worden
- Stimuleert zorginnovatie
- Opent de ogen voor mogelijkheden in de buurt en eigen leefomgeving
Aandachtspunten:
→Inclusief burgerschap: structurele en sociale component
- Fysieke aanwezigheid niet hetzelfde als erbij horen, deel uitmaken van
- Is de samenleving hier klaar voor?
Risico’s en valkuilen
→Verbinding, autonomie en participatie
Maar: gebrek aan sociale cohesie als probleem en oplossing
- Mensen in kwetsbare situaties moeten het meest beroep doen op hun (kwetsbare) netwerk (als dat al
bestaat)
- Gebaseerd op een fictief mensbeeld: de mondige, gemotiveerde, autonome en rationele burger
- Nadruk op eigen verantwoordelijkheid en autonomie kan nadruk op eigen schuld worden
- Mogelijkheden creëren en voorwaarde vervullen voor participatie ≠ mensen dwingen tot participatie
- Te sterk en onterecht dichotomisch denken: autonomie - afhankelijkheid (professionele zorg) vb.
denken, thuis is de zorg beter ‘ik weet beter wat mijn zoon nodig heeft’.
→Inzetten op ambulante hulpverlening en eigen netwerk
- Bugettaire overwegingen: maar ambulante hulpverlening is niet per se goedkoper
- Vanzelfsprekendheid van ondersteuning door eigen netwerk
MAAR: wordt dit netwerk momenteel inderdaad voldoende aangesproken?, kan een
mantelzorger zijn ‘mantel’ nog afleggen?, wat met de belangen en zorgvragen van
mantelzorgers?, wat met andere rollen?
2
, Verhouding/ spanningsveld tussen het recht op professionele ondersteuning en de plicht om beroep te
doen op je sociaal netwerk.
Subsidiariteit of complementariteit?
Randvoorwaarden
Niet of-of maar en-en
• Caring for – caring about: alliantie tussen zorgvrager,
formele en informele zorg
• Onvoorwaarelijk recht op hulpverlening bewaken
• Koude en warme solidariteit
Ondersteuning
• Ondersteuning burger: eigen keuze + zorggaratnei
• Ondersteuning professional (generalist, bruggenbouwer, belangenbehartiger, vernieuwer,..)
• Ondersteuning mantelzorg
Les 2: transculturaliteit
I. Maatschappelijke context
Demografische transitie Belgische samenleving
Migratie: - Zo oud als de mensheid
- Geschiedenis gekleurd door grote migratiestromen
- Recent: complexer & gediversifieerder
o Herkomst
o Routes
o Drijfveer
o Statuut
Mondialisering: - Eind 20e – begin 21e eeuw
- Toenemende verwevenheid tussen gebieden en samenlevingen op aarde
- Wereldwijde economische, politieke en culturele integratie
- Toenemende invloed internationale afspraken en ontwikkelingen
- Globale interafhankelijkheid
- ‘De wereld, ons dorp’ (‘global village’, McLuhan)
- Leven in netwerken ipv traditioneel afgebakende gemeenschappen
(transnationalisme)
Toenemende sociaal-culturele differentiëring in Belgische samenleving
- Veranderd profiel van bevolking in onze samenleving
- (Etnisch-culturele) diversiteit als integraal onderdeel van het socio-culturele landschap
(“phenomenon that is an essential part of the human condition” Stiker, 1999)
Superdiversiteit:
Kwantitatieve dimensie Kwalitatieve dimensie
o Cijfermatige groei van diversiteit o Groeiende diversiteit binnen de diversiteit
o Grote regionale verschillen o Complexere en gediversifieerdere
o Stedelijk fenomeen: ‘majority-minority migratiepatronen
societies’ vb. Brussel ≠ domeinen: etnisch, taalkundig, religieus,
o Gent: 1/5 inwoners met migratieachtergrond cultureel, economisch, juridisch, …
o Diversiteit grootst bij jongste generaties →
toename MMS
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jasmijndb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now