Inleiding verdieping in de theoretische orthopedagogiek
Orthopedagogiek als handelingswetenschap: wisselwerking tussen theorie en praktijk staat centraal (is
voortdurend in beweging)
Paradigma= geheel van modellen en theorieën dat binnen een wetenschappelijk discipline het denkkader
vormt van waaruit de werkelijkheid wordt geanalyseerd en beschreven
→ teruggaan op één basis
4 wetenschapsfilosofische kaders/paradigma’s:
Mens als kennis = empyrisch-analytisch model
→ evidence
• Nomologisch, kwantitatief
• Nadruk op kennis, klaarheid en verklaren
• Toetsen van hypothesen
• Kennis als proces van reductionisme
• Remediëring en cognitieve ontwikkeling
Mens als verhaal = existentieel-fenomelogisch model
→ existence
• Ideografisch: uniciteit van de mens
• Begrijpen
• Interpreteren van fenomenen
• Het subjectieve
• Ontmoeten van de ander
• Aanraken, zorgen voor, praten,…
Mens als gerechtigheid = postmodern-kritisch model
→ emancipation
• Geënt op mensenrechten
• Sociale rechtvaardigheid
• Inclusief burgerschap
• QOL
• Van rehabilitatie en zorg naar support
Mens als totaliteit = holistisch-integratief model
• Integratief/complementair
• Geen ‘grand narrative’
• Globaliteit/hollistisch
• Socio-culturele en historische context
• Open-mindedness en reflective daily action
Les 1: holistisch-integratief paradigma (mens als totaliteit)
Integratieve handelingsorthopedagogiek
→ grondlegger: Eric Broeckaert (therapeutische gemeenschappen voor druggebruikers)
→ het begrip (integratief) ‘handelen’:
zinvol, doematig handelen (creatieve
zoektocht al doende, betekenis groeit door
en in het handelen)
, 4 centrale principes voor orthopedagogie:
1. principe van de integratie
= een nieuwe eenheid waarbij elementen op elkaar betrokken worden en afwisselend samengaan
(integrare, Lat.)
→ nieuwe eenheid wordt telkens aangepast in en door het concrete handelen
→ voortdurent zoeken naar verbetering (‘ortho’), mogelijkheden en groei
Dialectiek: these anti-these → synthese = transitie
voorbeeld synthese:
- These: “je mag nooit liegen”
- Anti-these: “wel als je daarmee een leven redt van een onschuldig kind”
- Synthese: “liegen mag niet, tenzij je er onschuldige levens mee kan redden”
Voorbeeld teamvergadering:
- These: “ik ben tegen stappenplannen omdat het dan lijkt alsof je elk kind in een schema kan
dwingen”
- Anti-these: “ik ben voor stappenplannen want ze bieden de noodzakelijke houvast en
begeleiding”
- Synthese: samen zoeken naar wat we doen met dit kind
Principe van integratie= hollistisch en integratief
→ alles hangt met alles samen
→ je kan het niet hebben over afzonderlijke elementen
→ het geheel is groter dan de som van de delen
eclectisch: hierbij zijn er verschillende onderdelen naast elkaar die niet bedoelt zijn een nieuw geheel te
vormen
Hollistisch-integratief paradigma: reflective practioner (Schon, 1988)
• Reflect-on-action: vroegere ervaring
• Reflect-in-action: in het handelen
• Reflect-for-action: toekomstige ervaring
2. principe van het handelen
= ondersteuningstheorieën, modellen en methodieken krijgen pas betekenis doorheel het
handelingsproces
→ handelen stoelt op analyse en ervaring
3. principe van globaliteit
= opvoeding vormt een eenheid waarbij je rekening moet houden met verschillende levensdomeinen (vb.
emotioneel welbevinden, inclusie, zelfrealisatie, school, gezin,…)
Chronologie: op langere termijn werken
→ dit vraagt om overleg, afstemming en coherentie
4. principe van beweeglijkheid
= respect voor de eeuwige dynamiek van het menselijke leven (een persoon verandert doorheen de tijd)
→ zowel constante/balans als schommeling zijn belangrij
→ zowel individuele cliënt, cliëntensysteem als professioneel team
→ vraagt continu om herzien van handelingsmodaliteiten
- Dynamiek: na lange begeleidingen moet je mee kunnen bewegen met client: wat zien nieuwe
interessevelden? Wat gebeurt er als de person ouder wordt?
- Iedereen is continu in ontwikkeling en beweging + de contexten erbij → je moet
beweeglijk, flexibel zijn
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jasmijndb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.03. You're not tied to anything after your purchase.