Summary
Samenvatting Sociologie - Handelswetenschappen (KUL)
- Course
- Institution
Dit document bevat alle slides en notities van het vak Sociologie. Veel succes!
[Show more]
4 reviews
By: elenivandevenne • 3 year ago
By: poppeleontine • 3 year ago
By: frepop • 4 year ago
By: cedricdesomer • 4 year ago
Seller
Follow
studenthw87
Reviews received
Content preview
SOCIOLOGIEInhoudstafel
DEEL I. ELEMENTAIRE EENHEDEN VAN DE SOCIOLOGIE....................................................... 4
Hoofdstuk 1: Sociologie als wetenschap ...................................................................................... 4
STELLING 1: Wat sociologie niet is ................................................................................................................. 4
STELLING 2: Sociologie bestudeert sociaal handelen ..................................................................................... 4
STELLING 3: Sociologie bestudeert sociale feiten .......................................................................................... 6
STELLING 4: Sociologie is een product van sociologen in de samenleving ..................................................... 6
STELLING 5: Sociologie jaagt mythen ............................................................................................................. 8
STELLING 6: Sociologie is sociale theorie ..................................................................................................... 10
STELLING 7: Sociologie pakt sociale problemen empirisch aan ................................................................... 10
STELLING 8: Sociologie is een product van methodologische innovaties .................................................... 12
STELLING 9: Sociologie bestudeert de mens in de samenleving .................................................................. 13
STELLING 10: Sociologie bestudeert de samenleving in de mens ................................................................ 14
Hoofdstuk 2: Cultuur ................................................................................................................. 15
2.1 Het concept cultuur................................................................................................................................ 15
2.2 Sociale constructies ................................................................................................................................ 17
2.3 Normen .................................................................................................................................................. 18
2.4 Instituties................................................................................................................................................ 20
2.5 Deviantie ................................................................................................................................................ 21
Hoofdstuk 3: Sociale relaties en netwerken ............................................................................... 23
3.1 Groeperingen en sociale verbanden ...................................................................................................... 23
3.2 Cohesie, interdependentie en sociale solidariteit .................................................................................. 24
1 Durkheim: het cement van de samenleving ......................................................................................... 24
2 Tocqueville: het middenveld ................................................................................................................. 25
3 Cohesie in hedendaagse netwerkanalyse ............................................................................................. 26
3.3 Netwerken in de sociologie .................................................................................................................... 27
1 Georg Simmel: het begin van de netwerkanalyse ................................................................................ 27
2 Hedendaagse netwerkanalyse in de sociologie .................................................................................... 28
3.4 Van netwerk naar sociaal kapitaal.......................................................................................................... 29
Hoofdstuk 4: Macht, gezag en hulpbronnen............................................................................... 32
4.1 Macht en gezag ...................................................................................................................................... 32
4.2 Marx: ongelijkheid als economische macht ........................................................................................... 33
4.3 Weber: sociale sluiting ........................................................................................................................... 35
4.4 Kapitaal: vormen van beschikkingsmacht/kapitaal ................................................................................ 37
Hoofdstuk 5: Modernisering ...................................................................................................... 38
5.1 Inleiding .................................................................................................................................................. 38
5.2 Sociologie als geschiedenis .................................................................................................................... 38
5.3 Moderniteit als breuk ............................................................................................................................. 39
1. Gemeinschaft & Gesellschaft ............................................................................................................... 39
5.4 De benadering van de historische sociologie ......................................................................................... 41
1. Theoretisch .......................................................................................................................................... 41
2. Comperatief ........................................................................................................................................ 42
1
,Deel II: Tussen economie en sociologie ............................................................................. 45
Hoofdstuk 6: Het ontstaan van de sociologie ............................................................................. 45
6.1 Economie als wetenschap en als wetenschappelijk object .................................................................... 45
6.2 De Methodenstreit (Gustav Schmoller) ................................................................................................. 45
1 De historische economische school ...................................................................................................... 46
2 De “Methodenstreit” ............................................................................................................................ 46
6.3 De Franse receptie ................................................................................................................................. 47
6.4 De Duitse Sonderweg: Weber en de “Sozialökonomik” ......................................................................... 47
6.5 Besluit : ideaaltypische vergelijking ....................................................................................................... 48
Hoofdstuk 7: Kannibalisme en de imperialistische ambitie ........................................................ 49
7.1 Het economisch imperialisme: Gary Becker........................................................................................... 49
7.2 De “new economic sociology”: Mark Granovetter................................................................................. 53
Hoofdstuk 8: Diffusie en inspiratie ............................................................................................. 55
8.1 de “New institutional Economics” (D. North)......................................................................................... 55
Fase 1: jaren ’50 en ‘60 ............................................................................................................................ 55
Fase 2: jaren ‘70 ....................................................................................................................................... 56
Fase 3: jaren ’80 en later.......................................................................................................................... 57
Fase 4 ....................................................................................................................................................... 57
8.2 De rationale handelingstheorie .............................................................................................................. 57
1. Methodologisch individualisme (economie) ........................................................................................ 58
2. Rationele actoren (economie) ............................................................................................................. 58
3. Sociaal optimum (economie) ............................................................................................................... 58
4. Systeemevenwicht (economie) ............................................................................................................ 59
1. Sociaal kapitaal (sociologie) ................................................................................................................. 59
3. Nutswinst door verlies van controle .................................................................................................... 59
4. De sociale genese van rechten............................................................................................................. 60
Deel III: Elementaire eenheden van de economische sociologie ........................................ 61
Hoofdstuk 9: Economisch handelen en economische instituties ................................................. 61
9.1 Economisch handelen is meer dan marktruil ......................................................................................... 61
1 Wat is economisch handelen? .............................................................................................................. 61
2 Formele versus substantieve economie ............................................................................................... 61
3 Drie ideaaltypes .................................................................................................................................... 62
4 Casus: de enclave-economie à niet kennen ........................................................................................ 62
9.2 Economisch handelen is ingebed in het sociale ..................................................................................... 63
9.3 Economische structuren als historisch product ..................................................................................... 63
Hoofdstuk 10: Kapitalisme als economische organisatie ............................................................ 66
10.1 Wat kapitalisme (niet) is....................................................................................................................... 66
1. Marktruil gericht op winst ................................................................................................................... 67
2. Zelfsturend maar geconstrueerd systeem ........................................................................................... 67
10.2 Genese en dynamiek van het kapitalisme ............................................................................................ 68
1 Het westen en de rest ........................................................................................................................... 68
2 Kolonisering van de leefwereld............................................................................................................. 69
10.3 Kapitalisme of kapitalismes? ................................................................................................................ 70
1 Webers typologie .................................................................................................................................. 70
2
, Hoofdstuk 11 : Reciprociteit en giftrelaties ................................................................................ 72
11.0 Inleiding ................................................................................................................................................ 72
11.1 De oorsprong van reciprociteit: Mauss over de gift ............................................................................. 73
11.2 Grootschalige giftsystemen: evergetisme ............................................................................................ 74
11.3 Giften onder het kapitalisme ............................................................................................................... 75
Hoofdstuk 12 : Staatse Redistributie .......................................................................................... 76
12.0 Inleiding: de staat en redistributie ....................................................................................................... 76
12.1 Ontstaan van de staat: de belastingstaat ............................................................................................. 77
12.2 De welvaartsstaat: origine en typologie ............................................................................................... 79
EXAMEN
Drie soorten vragen (elke 1/3!)
1. Concepten (4) :
- 2 begrippen uitleggen / definitie / …
- 2 begrippen uitleggen aan de hand van een eigen voorbeeld,…
2. Meerkeuzevragen (10) = je begint met -2,5 en per juist antwoord + 1,5
3. Inhoudsvraag (1)
4. Excellentievraag open sociologisch commentaar op tekst
à vraag die enkel wordt verbeterd bij 12/20
3
, DEEL I. ELEMENTAIRE EENHEDEN VAN DE SOCIOLOGIE
Hoofdstuk 1: Sociologie als wetenschap
STELLING 1: Wat sociologie niet is
Sociologie is geen anti-economisme.
Anti-economisme = elke kritiek die zich verzet tegen de fundamenten van de economische
wetenschap die bestaat binnen de sociologie, maar ook elders. Omgekeerd hebben vele sociologen
ook een vruchtbare wisselwerking met economische theorieën: Sociologie is geen tegenstelling met
de economie, maar geeft een andere visie op de werkelijkheid.
Sociologie is geen socialisme.
Socialisme is een politieke ideologie (met marxistische achtergrond); sociologen hebben vele
politieke ideologieën (waaronder socialisme), maar de sociologie als wetenschap heeft geen
ideologie of politiek programma.
à Geeft consistente maar ook valide verklaringen
Anekdote : student die steeds socialisme schreef in plaat van sociologie
Sociologie is meer dan een verhaal.
Een verhaal is een uitleg, zoals het gebeurd zou kunnen zijn, zoals een model. Het is een nuttige stap
naar een wetenschappelijke verklaring, maar niet voldoende. Kan nooit meer zijn dan een basis voor
empirische toetsing. Economen hebben liever verhaaltjes dan sociologen.
Sociologie ó Economie :
Sociologen gaan makkelijker buitenstappen en zelf de dingen waarnemen, economen daarentegen
gaan eerst vanalles berkenen en uitwerken achter hun bureau (geformaliseerd).
à Sociologie streeft naar consistente en valide verklaringen
Sociologie praat het verwerpelijke niet goed.
De sociologie maakt zelf geen onderscheid tussen goed en kwaad, maar is wel geïnteresseerd in wat
mensen als goed en fout beschouwen, hoe en waarom sommigen deze ‘regels’ overtreden.
Sociologische verklaringen kunnen relevant zijn voor morele oordelen, maar ze vervangen ze niet.
à Sociologen proberen soms een uitleg te vinden waarom mensen stelen of prostitutie onderzoeken
= wordt vaak slecht gezien terwijl ze gewoon proberen om hun gedrag te begrijpen.
Bv. Sociologie kan helpen om iets te begrijpen: “Nu begrijp ik waarom ik dief,… ben”
STELLING 2: Sociologie bestudeert sociaal handelen
à Hoe zijn mensen met elkaar verbonden?
à Hoe interageren mensen met elkaar?
= PROBEREN DE MAATSCHAPPIJ TE BEGRIJPEN
“Het sociale” verwijst naar:
A. Sociaal handelen
B. Sociale feiten (zie stelling 3)
Let op! zelfde ‘gedraging’ behoort tot verschillende
deelverzamelingen (ademen, bidden)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studenthw87. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $2.67. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52355 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now