Class notes
De Wereld van de Late Oudheid - Deeltoets 2
- Course
- Institution
Een zeer uitgebreide samenvatting van de colleges van de Wereld van de Late Oudheid (DLT 2).
[Show more]
1 review
By: lisettevw1998 • 4 year ago
Seller
Follow
tomasdzh
Reviews received
Content preview
TomasDZH – De Wereld van de Late Oudheid - SamenvattingCollege 7
My old friends, utter frivolity and complete vanity, were restraining me. Beneath my garment of flesh they were pinching me gently and
whispering softly, “Are you going to send us away?” and, “from that moment we shall no longer be with you forever” and, “from that
moment you will not be allowed to do such and such ever again.” (…)
But that call of habit was now barely lukewarm, for from the direction where I had turned my face, and where I trembled to move
across, there appeared the pure excellence of Chastity. She was tranquil rather than carelessly merry, she was frankly coaxing me to come
on and not hesitate, she held out holy hands to support me and embrace me. (…)
Full of hesitation, I was hanging in the balance. And there she [i.e. Kuisheid] was again, as if to say: “Make yourself deaf to
those parts of you which are unclean in your earthly existence, so as to put them to death. They do tell you of pleasures; but nothing like the
law of the Lord your God.” This debate took place within my heart; it was myself arguing against myself. (…)
When this profound reflection dragged up my complete wretchedness from the uttermost depths and piled it up in the sight of my
heart, a mighty tempest arose, bringing with it a mighty storm of tears. (…) I sobbed out my pitiful cries, “How long? How long must it be
‘tomorrow’ and ‘tomorrow’? Why not ‘now’? Why not an end to my degradation from this very moment?”
These were my words, and in grief of heart I wept bitterly. And look!—from the house next door I hear a voice—I don’t know whether it is a
boy or a girl—singing some words over and over: “Pick it up and read it, pick it up and read it!” [tolle lege, tolle lege] Immediately my
expression transformed. I started to ask myself eagerly whether it was common for children to chant such words when they were playing a
game of some kind. I could not recall ever having heard anything quite like it. I checked the flow of my tears and got up. I understood it as
nothing short of divine providence that I was being ordered to open the book and read the first passage I came across. (..)
In great excitement I returned to the place where Alypius was sitting, for when I stood up I had put down a volume of the apostle
down there [een codex met de brieven van Paulus]. I snatched it up, opened it, and read silently the first chapter that my eyes lit upon: “Not
in partying and drunkenness, not in promiscuity and shamelessness, not in fighting and jealousy, but clothe yourself in the Lord Jesus Christ
and make no provision for the flesh concerning its physical desires.” I neither wanted nor needed to read further. Immediately, the end of
the sentence was like a light of sanctuary poured into my heart; every shadow of doubt melted away.
Bron 7.1 Augustinus, Belijdenissen
- Geboren in 354. Volgt zeer veel scholing in verschillende steden. Wordt later docent
in o.a. Carthago, Rome en Milaan (hier wordt hij spreker van lofredes).
- Zoon van een lid van de stadsraad in Noord-Afrika, onderlaag van de elite.
- Bekeert zich in 386, op aandringen van zijn moeder. Gedoopt door Ambrosius.
Hiervoor had hij al van verschillende religies geproefd (Neo-Platonisme,
Manicheïsme.
- Wordt bisschop van Hippo, Noord-Afrika. Blijft dit.
- Confessiones geschreven in 397.
*‘Autobiografie’ die zijn weg naar het geloof beschrijft.
*Het boek is gericht aan God.
De bekering van Augustinus
- Na een diepe mentale en emotionele crises en een lange worsteling met het afzweren
van lust en ijdelheid. Bekering betekent voor hem dan ook kuisheid: hij stopt zijn
huwelijk.
- Gekoppeld aan een specifiek moment, wanneer hij kinderstemmen tolle lege hoort
zingen. Hij leest hierna het heilige schrift en maakt zijn besluit.
- Een dergelijke bekering, waarbij het oude wordt afgezworen en vervangen, is niet
bekend uit het Grieks-Romeinse geloof. Daarbij was het oude geloof immers niet iets dat
verkeerd is.
- Augustinus’ bekering kan gezien worden als een modelbekering, zoals het ideaal
was voor christenen. We weten niet hoe representatief deze werkelijk is voor andere
bekeringen.
De bekering van Julianus
- Keizer van 361-363.
- Had grote fans en grote vijanden. Daarnaast hebben we zijn eigen werken. We weten
daarom relatief veel van hem.
- Christelijk opgevoed, maar had ook toegang tot de Griekse literatuur. Daarnaast had
hij een heidense leermeester. Hij raakte geïnteresseerd in het Neo-Platonisme, een
1
, TomasDZH – De Wereld van de Late Oudheid - Samenvatting
filosofische stroming meer zeer religieuze trekken, die zocht naar ‘ware kennis’.
- Word openlijk heiden nadat hij keizer wordt. Hij blijft tolerant naar
andersdenkenden. Wel verbiedt hij christelijke docenten om heidens onderwijs te geven. Zijn
beleid is gebaseerd op zijn eigen religieus denken, dat nog vorm aan het krijgen is.
- We weten weinig over zijn daadwerkelijke bekering.
Above all, it is right that you should learn how I became all at once conscious of the very presence of the gods, and in what manner I
escaped the multitude of those who plotted against me, though I put no man to death, deprived no man of his property, and only imprisoned
those whom I caught red-handed. All this, however, I ought perhaps to tell you rather than write it, but I think you will be very glad to be
informed of it. I worship the gods openly, and the whole mass of the troops who are returning with me worship the gods. I sacrifice oxen in
public. I have offered to the gods many hecatombs as thank-offerings. The gods command me to restore their worship in its utmost purity,
and I obey them, yes, and with a good will. For they promise me great rewards for my labours, if only I am not remiss.
Bron 7.2. Julianus’ Epistula
- Een brief waarin Julianus aan een bevriende filosoof uitlegt hoe hij denkt.
- Hij beschrijft publieke cultische offerhandelingen.
- Eigenlijk is bekering dus niet mogelijk: er is geen transformatie, maar hij laat door
publiek handelen zien welke goden hij aanhoudt. Er is in het heidendom geen concept van
bekering. Het gaat om wat je doet, niet om wat je denkt.
- Toch is er christelijke invloed zichtbaar: er is een zoektocht naar religie zichtbaar en
hoe deze religie vormgegeven moet worden. Ook heeft zijn vorm van heidendom mogelijk
christelijke invloeden.
De bekering van Constantijn (312)
- Enorm onderwerp, eindeloos controversieel, vooral vanwege het gewicht dat we
eraan toekennen.
- Twee prominente bronnen over de bekering:
*Lactantius, die een droom van Constantijn beschrijft. Zijn beschrijving zijn
kort, maar hij zat wel relatief dicht op de gebeurtenissen.
*Eusebius, die veel dieper gaat; Constantijn zou een kruisvorm gezien hebben
in de lucht, midden op de dag. Hierna moesten soldaten een labarum op hun
schild schilderen. Dit zou Constantijn mogelijk zelf gezegd hebben.
- Peter Weiss: interpretatie van de gebeurtenis, dat door veel mensen wordt
aangehouden. Constantijn zou een zonnenhalo gezien hebben. Dat zou gebeurd zijn in 310,
bij een heiligdom in Gallië. Dit haalt hij uit een panegyriek. Deze gebeurtenis zou later als
christelijk gezien gaan worden.
*Kritiek: er worden veel bronnen aan elkaar gekoppeld die helemaal niks met
elkaar te maken hoeven te hebben, plus dat er wat dingen worden weggelaten.
Er wordt ook geen rekening gehouden met hoe visioenen continu voor van
alles verzonnen worden.
- Van 312 laat Constantijn zich openlijk als christen zien, in brieven, kerkenbouw en
bemoeienis met kerkelijke disputten.
Ambiguïteit rondom Constantijns christendom
- Op munten slechts weinig christelijke symbolen.
- Ditzelfde ook op de boog van Constantijn: geen echte verwijzingen naar het
christendom.
- Ook in panegyrieken zie je slechts vage verwijzingen.
- Mogelijke verklaringen:
*Cognitieve dissonantie: Constantijn wilde niet inzien dat heidendom en
christendom niet samen konden worden aangehouden.
2
, TomasDZH – De Wereld van de Late Oudheid - Samenvatting
*Constantijn begreep nog niet helemaal dat christendom, monotheïstisch,
andere geloven uitsloot; die bestonden niet voor christenen. God wordt dan
ook een beetje gebruikt als een tetrachische schutsgod (zoals Hercules).
*Er waren verschillende publieke uitingen voor verschillende doelgroepen.
*Ondanks persoonlijke bekering waren er publieke verwachtingen.
*Veel van de publieke dingen waren voor Constantijn, niet door hem. Ze
werden gemaakt door heidenen.
*Visuele christelijke beeldtaal bestond nog niet.
Het spectrum van christelijke bekeringen
- Aan de ene kant bijvoorbeeld Augustinus: een diep persoonlijke en doorleefde
bekering.
- Massabekeringen van grote groepen.
- Na 312 wordt het christendom een religie voor de gemeenschap. Bekeringen zullen
minder diep en persoonlijk geworden zijn voor veel mensen.
- Niet alleen de bekering verschilt, maar ook de vorm van christendom.
Bron 7.3 Katholiek baptiserium in Ravenna
- Bouw begonnen rond de wisseling van de 4e e 5e eeuw.
- Naast een kerk, maar zit hier niet aan vast.
- Decoratie van het interieur intact, maar wel gerestaureerd.
- Mozaïek van de koepel laat de doop van Jezus door Johannus zien. Daaromheen 12
apostelen. Dit is bedoeld om de persoon die een doop ondergaat een spiegel voor te
houden.
- Onder de koepel bevindt zich een doopbad.
De doop
- Markeert het toetreden tot de geloofsgemeenschap, de overgang van catechumeen
(geïnteresseerd) naar echt christen.
- Constantijn wordt gedoopt op zijn sterfbed. Dit was in het zeer vroege christendom
niet ongebruikelijk. Je eerder laten dopen zou je het risico doen lopen alsnog zonden
te begaan. Vooral volwassenen werden dus gedoopt.
- Doop wordt uitgevoerd door bisschop. Deze bisschop bewaakt hiermee de toetreding
tot de gemeenschap en besluit wie hierbij mag horen.
- De doop vindt een keer per jaar plaats, tijdens paaszondag. Dit vond ’s nachts plaats.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tomasdzh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.77. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now