Hoeyberghs Lieve – Therapeutisch milieu GGZ
1 Historiek en ideeëngoed
1.1 Moderne therapeutische houding
- Patiënt lijdt onder problemen, maar is een persoon die kan veranderen (mogelijkheden)
- Problemen kunnen mits betrokkenheid min of meer opgelost worden
- Therapeutisch milieu: omgeving van de psychiatrische patiënt is !! voor behandeling
- Bewaken/opsluiten = voorbij
Enkele historisch belangrijke ziekenhuizen:
- Tavistock Clinic in Londen werkte met therapeutische gemeenschap
focus op groepsrelaties, voorlichting en opvoeding van psychiatrische patiënten
- Cassel Hospital & Maudseley Hospital met Maxwell Jones werkten dit verder uit
1.2 Therapeutische gemeenschap
Therapeutisch milieu – gebasseerd op ideeën Maxwell Jones heeft volgende kenmerken:
- Permissief: binnen bepaalde grenzen kan en magveel
- Geïnformeerd: op alle niveaus iedereen volledig geïnformeerd, communicatie in 2 richtingen
- Betrokkenheid, egalitair (gelijkheid): iedereen heeft functie en bijdrage (ook aan besluitvoering)
- Democratisch: leiderschap gedeeld en gedelegeerd (persoon krijgt bevoegdheid aangewezen)
- Consensus: beslissingen waarover geen akkoord is, worden niet opgelegd maar verder besproken
- Sociaal leren in een mini-maatschappij: je kan zoals in de maatschappij experimenteren met
interacties & uit de terugkoppeling op deze interacties leren
vrije uitwisseling van gevoelens en gedachten binnen groep en tussen stafleden - patiënten
kritisch kijken naar optreden staffleden en patienten: effectiever leren omgaan met elkaar
samen verantw. voor problemen en deze oplossen (nadruk op omgaan met jezelf en anderen)
1.3 Milieutherapie
Amerikaanse psychologen hebben hierover andere opvattingen gebasseerd op ego-psychologie:
Milieu zodanig opgebouwd dat patiënten geleidelijkaan gestimuleerd worden om problemen op te lossen.
Patiënten worden niet meteen in een maximale spanningssituatie geplaatst, maar geleidelijk meer
uitgenodigd om zelf beslissingen te nemen binnen hun mogelijkheden. Ze leren zeer geleidelijk problemen
oplossen, evt. samen met andere patiënten
---- 1) Aanvankelijk vaste begeleiding door VPK die patiënt wegwijs maakt op de afdeling
---- oriëntatie in plaats, tijd en persoon & regels en structuur belangrijk
---- medicatie kan helpen om choatische, verwarde situatie te verbeteren
----
--- 2) Geleidelijk meer betrokken bij milieu: taken zoals koken, feest organiseren, afdelingskrantje, …
ve bij activiteiten kans om emotionele en relationele problemen tegen te komen & op te lossen
rlo bv. woede, irritatie en teleurstelling over taakverdeling, verantwoordelijkheden
op meer ik-besef en groeiende oriëntatie in rollen van zichzelf en anderen, groeiend/breder besef
---- van wisselwerkingen tussen groepsleden onderling en groepsleden en zichzelf
----
----
----1
, 3) Geleidelijke overgang naar een terugkeer in de maatschappij
Belang van eenduidige communicatie: milieu komt soms de behandeling in de weg
Bv. Symptomen bij manische patiënt verergeren door meningsverschil bij stafleden
dubbele boodschappen moeten vermeden worden
interactie met de omgeving (stafleden of andere patiënten) beïnvloedt het ‘ik’ v/d patiënt
patiënt beïnvloedt ook zijn eigen omgeving
2 De therapeutische houding
Therapeutische houding = de houding die ruimte biedt aan patiënten om binnen hun mogelijkheden tot
het oplossen van hun problemen te komen
Stafleden gaan zichzelf en hun collega’s kritisch in de gaten houden:
Bieden wij voldoende ruimte aan pt? Vragen we niet teveel? Waar loopt het fout? Hoe is de sfeer?
Dubbel kijken: terugkoppeling over doel, de uitvoering door jezelf en anderen & evt bijsturen
Voor iedereen zijn er enkele hinderpalen voor een milieutherapeutische houding.
2.1 Hinderpalen voor afzonderlijke stafleden
Ruimte bieden aan patiënten wordt grotendeels bepaald door je eigen ruimte, hoe jij met jezelf omgaat.
Vaak komen hinderpalen vanuit een angst die je moet herkennen om te weten hoe je dit kan oplossen &
een geschikte houding kan vinden binnen je eigen mogelijkheden (werken aan eigen mogelijkheden) die
de patiënten niet verhindert bij het zoeken naar oplossingen.
Autoritair optreden: eenzijdig de grenzen bepalen, alles voor patiënten bepalen geeft een gevoel van
veiligheid maar geeft patiënten te weinig ruimte
Uit angst voor controleverlies
Uit angst voor gevoelens wanner psychiatrische pt. nogal dichtbij komen
Submissief optreden: onderdanig zijn, de anderen volgen, geen stelling durven nemen en niet voor jezelf
opkomen geeft patiënten teveel ruimte
Uit angst om afgerekend te worden op strenge, duidelijke acties
Te dichtbij komen: empathie op verkeerde manier gebruiken (meehuilen, meelachen, meevloeken, …) kan
soms leiden tot seksuele relaties met patiënten of geen onderscheid tussen werk-privé (bv thuis afspreken)
Vaak gebrek aan eigen privéleven, gebreken aanvullen met patiënten
Te afstandelijk: gevoelloze en kille houding, geen uitwisseling van gevoelens
Uit angst om gevoelens te uiten
Uit angst en schuldgevoelens om patiënten te dichtbij te laten komen bij wens naar meer intimiteit
Ervaringsgroepen met gekwalificeerde begeleiders kunnen je je eigen problemen in bepaalde situaties
leren herkennen. In je team moet er open communicatie zijn, je moet jezelf ter dicussie kunnen stellen om
naar nieuwe mogelijkheden te zoeken. Werken aan jezelf = voorwaarde voor werken met anderen!
2.2 Hinderpalen in relatie tussen teamleden
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kirinaallaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.