community based werken in een internationaal perspectief
hogent
Written for
Hogeschool Gent (HoGent)
Orthopedagogie
Community Based Werken
All documents for this subject (94)
Seller
Follow
orthostudent123
Reviews received
Content preview
Community based werken in internationaal perspectief
Les 1: vermaatschappelijking
Vermaatschappelijking= populaire term met hoge aairbaarheidsfactor
containerbegrip: veel mensen geven een andere betekenis aan het woord
Bezorgheid: enerzijds mensen die enthousiast zijn, anderszijds die kritiek hebben
Historische context: 3 lagen van vermaatschappelijking
Laag 1: de sociale relatie tussen overheid en burgers
1830: klassiek-liberale staatsopvatting
overheid komt niet tussen privéaangelegenheden
geen sociale zekerheid,…
Eind 19de eeuw: sociale kwestie
arbeidsklasse leeft in slechte leefomstandigheden en grote kindersterkte zorgen voor grote
sociale onrust
resultaat: overheid moet tussenkomen om sociale onrust te vermijden
Eind 19de eeuw-begin 20ste eeuw: van afstandelijke sociale relatie tussen overheid en burgers en
gezinnen
1914: invoer leerplicht (gemeenschap neemt rol op door sociaal beleid, gesubsidieerde
liefdadigheidsinitiatieven, sociale voorzieningen,…)
Laag 2: deïnstitutionalisering en ‘community care’
= term heeft oorpsrong in GGZ
1960/1970: kritiek op residentiële zorg (total institutions)
sluiting van grote psychiatrische instellingen
begrip ‘community’ care: extramuralisering van de zorg
onderscheid n de gezondheidszorg tussen eerste, tweede, derde en nuldelijnszorg (mantelzorg)
Laag 3: solidariteit
Koude solidariteit = armoede, werkloosheid, thuisloosheid,… zijn niet alleen individuele maar ook
maatschappelijke problemen
heeft gezorgd voor uitbouw van de sociale zekerheid
- Ontstaan van sociale bescherming voor iedereen (o.a. door belanstigen
voor kinderbijslag, pensioen, ziekteverzekering,…)
- Ontstaan van solidariteit tussen ensen die elkaar niet persoonlijk kennen
(ook voor niet-modelburgers, niet enkel voor familie)
‘koud’: rationeel, vanop afstand
Warme = subsidiarieit
solidariteit zorg in informele, private sfeer (dichtbij), dan verderaf
burgers worden aangesproken op een ‘morele plicht’ om zorg en
ondersteuning voor medeburgers effectief op te nemen
burgers beslissen zelf over wie het verdient en wie niet
‘warm: dichtbij, rechtstreeks
Vermaatschappelijking= vormgeving aan de relatie tussen overheid en burgers
rol van formele hulpverleners (professionals) en informele hulpverleners (mantelzorg,…)
verbonden met solidariteitsopvattingen
1
,Huidige context
Vermaatschappelijking komt terug in verschillende sectoren:
- Geestelijke gezondheidszorg: art. 107 (ziekenhuiswet: ziekenhuizen kunnen kiezen om meer
gemeenschapsgerichte initiatieven te bekostigen vb. zorg in eigen thuis,…)
- Ondersteuning voor mensen met een beperking: perspectief 2020 (gewoon als kan, bijzonder als
het moet)
- Integrale jeugdhulp: men moet eerst kijken naar de krachten van de krachten van de jongere zelf
en zijn omgeving
- Ouderenzorg: oud worden in thuisomgeving, waar je het gewoon bent
Centrale begrippen:
Desinstitutionalisering
Community care
Inclusie
Verbinding, netwerken
Contextgericht werken
Eigen kracht en zelfredzaamheid
Vraagsturing, zelfbepaling
Respijtzorg (kortverblijven voor wanneer het vb. te zwaar wordt voor mantelzorgers)
Solidariteit van koud naar warm
2 lezingen vermaatschappelijking:
Postieve recht op een volwaardige deelname aan de samenleving
lezing ondersteuning ipv. weg van de samenleving
Negatieve zorg door de gemeenschap ipv door professionals
lezing professionals zijn te duur, er zijn te veel zorgvragen
Vermaatschappelijking streeft naar een solidaire samenleving
Erkenning dat elke burger recht heeft op een volwaardige plaats in de samenleving en het recht
heeft die mee in te vullen (recht op participatie en zelfbepaling)
Erkenning van de kracht van de eigen expertise van burgers
Voorkomt dat mensen gereduceert worden tot hun problemen
Voorkomt dat mensen geïnstitutionaliseerd worden en daarbij geen deel meer uitmaken van de
samenleving
Stimuleert zorginnovatie
Opent de ogen voor de mogelijkheden in de buurt en eigen leefomgeving
Aandachtspunten
= mogelijke risico’s en valkuilen
Inclusief burgerschap: structurele en sociale component
o fysieke aanwezigheid is niet erbij horen en deel uitmaken van (is de samenleving hier klaar
voor?)
Verbinding, autonomie en participatie
MAAR
o gebrek aan sociale cohesie als probleem en oplossing
o mensen in kwetsbare situaties moeten het meest beroep doen op hun (kwetsbare) netwerk
o gebaseerd op een fictief mensbeeld: mondige, gemotiveerde, autonome en rationele burger
o nadruk op eigen verantwoordelijkheid en autonomie kan nadruk op eigen schuld worden
2
, o mogelijkheden creëren en voorwaarde vervullen voor participatie (niet mensen dwingen tot
participatie – wat als ze het zelf niet willen?)
o te sterk en onterecht dichotomisch denken (keuzemogelijkheden zijn thuis niet persé groter,
afhankelijkheid kan ook groot zijn)
inzetten op ambulante hulpverlening met eigen netwerk
o budgettaire overwegingen maar ambulante hulpverlening is niet perse goedkoper
vanzelfsprekendheid van ondersteuning door eigen netwerk
o MAAR wordt dit netwerk momenteel inderdaad onvoldoende aangesproken?
o MAAR kan een mantelzorger zijn ‘mantel’ nog afleggen zonder schaamte?
o MAAR wat met de belangen en zorgvragen van de mantelzorgers?
o MAAR wat met de andere rollen?
Spanningsveld: tussen het recht op professionele ondersteuning en de plicht om beroep te doen op je
sociaal netwerk
Randvoorwaarden:
Niet of-of maar en-en Ondersteuning
- Caring for – caring about: alliantie - Ondersteuning van de burger is eigen
(gedeelde verantwoordelijkheid) tussen keuze met zorggarantie
zorgvrager, formele en informele zorg - Ondersteuning van de professional als
- Involdoende recht op hulpverlening generalist, bruggenbouwer,
bewaken belangenbehartiger,… (opgelet: te grote
- Koude én warme solidariteit druk op eerstelijnszorg)
- Ondersteuning van de mantelzorger
Les 2: transculturaliteit
I. Maatschappelijke context
= demogratische transitie in de Belgische samenleving onder invloed van
Migratie - Zo oud als de mensheid
- Geschiedenis gekleurd door migratie
- Recent: complexer en gediverseerder
herkomst, routes, drijfveer, statuut
Mondialiserin - Eind 20ste – begin 21ste eeuw
g - Toenemen van de verwervenheid tussen gebieden en samenlevingen op
aarde
- Wereldwijde ecoomische, politieke en culturele integratie
- Toenemende invloed internationale afspraken en ontwikkelingen
- Globale interafhankelijkheid
- ‘De wereld, ons dorp’ (‘global village’, McLuhan)
- Leven in netwerken ipv traditioneel afgebakende gemeenschappen
(transnationalisme)
Toenemende sociaal-culturele differentiëring in Belgische samenleving
- Veranderd profiel van bevolking in onze samenleving
- (Etnisch-culturele) diversiteit als integraal onderdeel van het socio-culturele landschap
(“phenomenon that is an essential part of the human condition” Stiker, 1999)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller orthostudent123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.03. You're not tied to anything after your purchase.