Summary
Burgerlijk Recht Samenvatting Odisee
- Course
- Institution
Deze samenvatting bevat alle hoofdstukken aangevuld met de notities uit de lessen. (Mr.Swerten)
[Show more]
Seller
Followsevcihan
Reviews received
Content preview
Burgerlijk RechtHET BEGRIP RECHT
Algemeen
Het begrip recht kan op verschillende manieren omschreven worden zowel op een subjectieve zin als
objectieve zin
1. Subjectieve recht: (toepassing van het objectieve recht)
Ø “Ik heb het recht om…”
Ø Het geheel van aanspraken een persoon over een ander laat gelden, waaruit voor die
ander plichten ontstaan
Ø Vb. Het recht om te trouwen, het recht om eigenaar te zijn van een bromfiets, recht om
een schadevergoeding te vorderen omdat iemand tegen je wagen gereden is...
2. Objectieve recht: (de regels zijn voor alle personen (rechtssubjecten) van toepassing)
Ø Een geheel van algemeen geldende normatieve regelen
Ø Opgelegd of ontvangen en bekrachtigd door de staat
Ø Waarvan de naleving afdwingbaar is
Ø Het doel is om orde te scheppen in de samenleving
Ø Vb. Art.1654 BW: alle onbetaalde verkopers hebben het recht om ten nadele van de
nalatige kopers de ontbinding van het contract te vorderen.
Geheel van algemeen geldende normatieve regels
Recht is een geheel van regels. Het merendeel van deze normen zijn gedragsregels = ze hebben
betrekking op het gedrag van de rechtssubjecten (= iedere drager van rechten en plichten)
Verbods-, gebods-, toelatings-, en organieke regels
o Regels kunnen bevelen, verbieden of laten een handelswijze toe
1. Gebods-of verbodsregels
Ø Hierbij zegt de regel tegen de rechtssubjecten => “Je moet” of “Je mag niet”
Ø Voorbeelden:
Artikel 1604 BW: De verkoper moet aan de koper een zaak leveren die met de
overeenkomst in overeenstemming is.
Artikel 161 BW: Het huwelijk is verboden tussen alle bloedverwanten in de rechte
opgaande en nederdalende lijn en de aanverwanten in dezelfde lijn.
2. Anderen normen: bevatten een toelating => “Je mag” (iets toelaten)
Ø Dankzij deze toelating, krijgen anderen het verbod om de uitoefening van deze
bevoegdheid te beperken.
Ø Het soort gedrag => afleiden uit het gebruikte werkwoord (moeten, dienen, is toegestaan)
Ø Voorbeelden:
Artikel 544 BW: Eigendom is het recht om op de meest volstrekte wijze van een zaak het
genot te hebben en daarover te beschikken, mits men er geen gebruik van maakt dat
strijdig is met de wetten of met de vorderingen.
1
BURGERLIJK RECHT | gemaakt door: Sevcihan Baysal
, à Als eigenaar van een goed, bepaal jij alleen wat je daarmee doet. Iedereen moet
jouw beslissingen respecteren. Je mag een huis waarvan jij de eigenaar bent
verhuren, verkopen, weggeven of afbreken. Men mag niets ondernemen waardoor je
gehinderd wordt je eigendomsrecht vreedzaam uit te oefenen.
3. Organieke regels
Ø Regels die iets organiseren
Vb. aantal volksvertegenwoordigers, aantal senatoren, aantal rechtbanken die worden
opgericht
Aanvullend of dwingend recht
Moet je gebiedende, verbiedende, toelatende en organieke regels naleven of mag je ervan afwijken?
1. Dwingend recht
o Dwingende bepalingen moeten nageleefd worden door elk rechtssubject, de wetgever laat
hen geen keuze. Bij niet-naleving => sanctie
Vb. Geen schijnhuwelijk, geen nachtwerk minderjarigen, geen kinderarbeid,
Voorbeeld echtgenoten:
Artikel 213 BW: Echtgenoten zijn jegens elkaar tot samenwoning verplicht, zij zijn elkaar
getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd.
D.w.z.: echtgenoten zijn verplicht samen te wonen.
2. Aanvullend recht
o Ze vullen de overeenkomst van de partijen aan als deze hier niets over bepaald hebben
Vb. Partijen A & B bepalen niets in overeenkomst over plaats van levering. Dus moeten ze de
regels van het aanvullend recht volgen.
o Je hebt de keuze om aanvullende bepalingen te volgen of ervan af te wijken; Je kan er dus
van afwijken!
Vb. Je kunt getrouwd zijn onder het wettelijk stelsel, maar met bijkomende zaken.
Vb., verdeling van de goederen bij scheiding etc. dit kun je allemaal aanvullen aan je contract
Opgelegd of ontvangen en bekrachtigd door de staat
Een staat: een entiteit die beschikt over:
o Een bevolking
o Een grondgebied
o Een regering die gezag uitoefent (moet soeverein en onafhankelijk zijn)
Het recht wordt opgelegd door de staat
Wetgeving: mensen beschermen die niet veel macht hebben bv. consumentengedrag
2
BURGERLIJK RECHT | gemaakt door: Sevcihan Baysal
,Waarvan de naleving afdwingbaar is
Sancties worden door de overheid voorzien bij het niet-naleven van de rechtsnormen. Rechtssubjecten
die verplichting niet vrijwillig nakomen worden door de overheid gedwongen deze alsnog na te komen.
De ordening van het maatschappelijk leven beogen
Functies van het recht
1. Regulerende functie
o Samenleven organiseren
o Rechtszekerheid creëren (lange termijn)
o Beleid voeren (korte termijn)
2. Symbolische functie
o Samenleven in groep zichtbaat maken
o Ideeën (waarden zichtbaar maken via wetgeving)
3. Pacificerende functie
o Conflicten vermijden, ontmijnen, oplossen
4. Rechtsbeschermende functie
o Als alternatief voor het recht van de sterkste
INDELINGEN VAN HET RECHT
Onderscheid supernationaal & nationaal recht
1. Nationaal recht:
Ø Federale overheid
Ø Regionale overheid
Ø Ondergeschikte besturen
2. Supernationaal recht: regels die de staatsgrenzen overschrijden
Ø Bv. EU, internationaal verdrag,
Ø EU-richtlijnen: bv. Eu-belasting door Europa toegevoegd
Ø EU-verordeningen: van toepassing op alle EU-leden
Onderscheid materieel recht en formeel recht
Materieel recht: legt rechten en plichten op
Formeel recht: geeft aan hoe de naleving van een formeel recht verzekerd wordt.
3
BURGERLIJK RECHT | gemaakt door: Sevcihan Baysal
,Onderscheid privaatrecht & publiekrecht
Privaatrecht Publiekrecht
v Regelt de verhouding tussen burgers onderling v Regelt de verhouding tussen overheid en burger
o Burger tgov. burger o Overheid tgov. burger
o Dit kunnen natuurlijke personen zijn of v Handelt ook verhoudingen tussen
privaatrechtelijke personen (= bv. Naamloze overheidsinstanties onderling
Vennootschappen, verenigingen, o Overheid tgov. overheid
stichtingen, bvba’s,…) v Overheid opereert als gezagsdrager
v Heeft betrekking op private belangen v Bij niet-naleving à sanctie
v Geldt alleen voor de betrokken personen v Hierin behoren objectieve rechtsnormen die het
algemeen belang betreffen
Voorbeelden: v Regelt de inrichting, organisatie en werking van
o Vennootschapsrecht de staat en zijn onderdelen
o Internationaal privaatrecht v Het openbaar gezag komt aan bod en wordt
o Burgerlijk recht: toegepast
Ø Personenrecht
Ø Zakenrecht Voorbeelden:
Ø Familiaal vermogensrecht o Grondwettelijk recht
Ø Verbintenissenrecht Ø bv. Grondwet
Ø bv. Bijzondere wet van 8 augustus
19080 tot hervorming der
instellingen
o Administratief recht
Ø bv. Milieurecht
Ø bv. Onderwijsrecht
o Fiscaal recht: legaliteitsbeginsel: bv.
morgen komt er een wet maar je past het
vandaag toeà wordt gestraft
Ø Bv. Belastingen
o Strafrecht: bestaat uit 2 onderdelen
Materiële strafrecht Formele strafrecht
Beschrijft de strafbare De wijze waarop het
feiten (= misdrijven) en onderzoek naar
daaraan verbonden eventuele misdrijven
straffen gevoerd moeten
worden.
Onderdeel: Burgerlijk recht Onderdeel: Strafrecht
Tussen wie?
Tussen particulieren: eiser tegen verweerder Tussen een beschuldigde en de maatschappij
Waarom?
Rechtsconflicten oplossen (kan zijn op vlak van Afkeurenswaardige acties of ‘strafbare feiten’
meerdere domeinen; familie, overeenkomsten, bestraffen
erfenissen, … ) Bv. Overtredingen, wanbedrijven of misdaden
Welke rechtbanken?
• Vredegerecht • Politierechtbank (overtredingen)
• Rechtbank van eerste aanleg • Correctionele rechtbank (wanbedrijven)
• Arbeidsrechtbank • Hof van assisen (misdaden)
• Rechtbank van koophandel • Hof van beroep (correctionele kamer)
• Hof van beroep • Hof van Cassatie
• Hof van Cassatie
4
BURGERLIJK RECHT | gemaakt door: Sevcihan Baysal
, BRONNEN VAN HET RECHT
Internationale verdragen en secundair internationaal recht
Verdrag met één of meerdere vreemde staten. Bv. Dubbelbelastingsverdragen
v Lidmaatschap internationale organisatie
o EU
o VN
o NAVO
v Europese regelgeving
1. Verordening
o Algemene strekking
o Verbindend in al haar onderdelen
o Van toepassing in alle LS (lidstaten)
2. Richtlijn
o Verbindend t.a.v. het resultaat
o De manier en de middelen om dit resultaat te bereiken worden gekozen door de
nationale instanties
3. Besluit
o Verbindend in al zijn onderdelen
o Kan slechts voor bepaalde LS geldig zijn
v De instellingen van de EU
1. Het Europees Parlement
o Rechtstreeks verkozen volksvertegenwoordiging
o Opdracht
Ø Goedkeuring wetgeving
Ø Toezicht op de andere instellingen
Ø Begroting
2. De Europese Raad
o Bijeenkomst van de 28 staatshoofden/regeringsleiders met permanente voorzitter
(Donald Tusk, voordien Herman Van Rompuy)
o Politieke samenwerking tussen de landen vormgeven en sturen
3. Raad van Europese Unie
o Bijeenkomst van de regeringen/ministers van de 28 lidstaten
o Samen met Parlement wetgevende macht
4. De Europese Commissie
o 28 commissarissen + voorzitter Von Der Leyen
o Commissaris voor België: Didier Reynders (Justitie)
o UK heeft geen commissaris voorgedragen
o “uitvoerende macht” (politiek onafhankelijk)
o Voorstellen EU-wetgeving formuleren
o Voert de wetgeving uit
o Handhaving EU-wetgeving
o Vertegenwoordiging EU op internationaal forum
5. Het Hof van Justitie
o Toezicht naleving instellingen en lidstaten van EU-wetgeving
o Toezicht uniforme toepassing EU-wetgeving
o Beantwoorden van prejudiciële vragen nationale rechters
5
BURGERLIJK RECHT | gemaakt door: Sevcihan Baysal
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sevcihan. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.03. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now