Summary
Samenvatting Tekstwetenschap BA1
- Course
- Institution
- Book
volledige samenvatting tekstwetenschap KU Leuven campus Antwerpen BA
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
2 reviews
By: ine1 • 1 year ago
By: lizab • 4 year ago
Seller
Follow
taalkundestudent
Reviews received
Content preview
TekstwetenschapBasisbegrippen: tekst en ‘discourse’ – structuur en kernconcepten (H1)
Wat is ‘tekst’?
Waaruit bestaat tekst?
o Zinnen, woorden, boodschap
o Zijn geformuleerd in de taal
Natuurlijke taal = taal die in een menselijke gemeenschap gebruikt wordt
voor algemene communicatie en die een kind, opgroeiend in zo’n
gemeenschap, als zijn moedertaal leert
Vanaf/tot wanneer noem je iets tekst?
o Jane Austen – sense and sensibility = tekst
Structuur, coherente inhoud, geheel, bestaat uit taal
o Declaration of independence = tekst
Geheel, afgerond, bestaat uit taal
o Conversatie = tekst
Afgerond geheel, bestaat uit taal
Verschil met vorigen: dialoog, andere structuur, situatie gebonden, staat
minder op zichzelf dan declaration, is meer ingebed in gebeuren/context
o Sailor ship transcript van kind = tekst (maar niet prototypisch!)
Geheel? Samenhang/coherentie?
Transcript van een kind dat vertelt wat het ziet op prentjes
o Grote broer geboortekaartje = tekst
Komt van geboortekaartje, boodschap, geheel
! niet lengte of samenhang tussen zinnen bepaalt of het tekst is, maar
samenhang met boodschap
o Alinea kunst in musea =/= tekst
Geen coherentie, geen duidelijke boodschap
Verzameling losse stellingen uit verschillende teksten misleidend want
aan lengte zou je afleiden dat het tekst is
o Livestream aankondiging + symbool = tekst
Duidelijke boodschap, afgerond geheel, coherentie met symbool
o In gesprek briefje = tekst
Duidelijke boodschap, afgerond geheel, duidelijk in context
o Mona Lisa France cheap = tekst
Duidelijke boodschap vervolledigd door beeldspraak
o France cheap zonder Mona Lisa =/= tekst
Gewoon zin zonder context, geen duidelijke boodschap/doel, veel moeilijker
te interpreteren dan met Mona Lisa erbij
o 17 juli emoji = tekst
Duidelijke boodschap, geheel
Wanneer wordt een stuk taal ‘tekst’
NIET omdat het neergeschreven wordt
NIET omdat het een bepaalde omvang heeft
NIET enkel omdat het samenhangend is
1
, NIET enkel omdat het gebruikt wordt
Taal is functioneel en gecontextualiseerd, elk stuk levende taal dat een rol speelt in een
context is ‘tekst’
Definities van tekst
Halliday: Tekst vs zin (clause)
o Tekst = semantisch, intersubjectief gegeven
o Zin = structuur, semantische entiteit
Fairclough
o Tekst is in hoofdzaak talig, maar andere tekensystemen treden samen met taal op
o 2 processen
Denken en voorstellen
Sociale interactie
Wetenschappers leggen verschillende accenten in definities naargelang hun benadering
Titscher
o ‘wat is tekst’ is afhankelijk van de theorie en kan niet helemaal on-ambigu zijn, in
relatie tot zijn specifieke context en situatie
Wat is ‘discours’?
Concordantie = naar woord zoeken en verschillende contexten krijgen
Discours = manier van gedachten uiten, dingen zeggen
Engels: lichtjes anders
o A discourse = 1 bepaald event/uiteenzetting, in NL algemener
o Engels: spoken and written discourse, NL heeft dit niet
Verschillen in collocaties ENG/NL:
o NL: politieke, dominante, publieke, huidige, wetenschappelijke
o ENG: analysis, structure, political, written, spoken, dominant, social
Definities van ‘discourse’
Gee
o Sequence of sentences
o Language-in-use
Teubert
o Iets van een maatschappij/groep mensen
o Verschillende teksten vormen samen discourse
o Verband: manier van spreken en aard van de maatschappij
o Om gemeenschap te leren kennen moet je discourse bestuderen gemeenschap
geeft vorm aan discourse
Jaworkski and Coupland
o Stap verder, niet enkel verband tussen discourse en gemeenschap maar ook
discourse geeft vorm aan de gemeenschap
o Critical discourse analysis
Kress
o Samenvattende definitie pp
o Beschrijven hoe taalgebruik samenhangt
o Critical: tekst gebruiken om door tekst heen naar maatschappij te kijken
2
, Fairclough
o Bewust zijn: er zijn geen internationale regels en definities, niet zoals in wiskunde
Samenvatting: tekst vs discourse
Tekst
o Stuk’ taal met een communicatieve functie
o Ingebed/functioneel in een context
o Met een textuur
o Mogelijk multimodaal
o Representatie en interactie
Discourse
o Teksten/taalgebruik van een gemeenschap
o Die sociale orde reflecteren
o Die sociale orde creëren
o “Text is the material site of emergence of immaterial discourse(s) (Kress)
Wetenschappelijk onderzoek: discourse analysis 1
Biber
o Klemtoon op taal in gebruik
o Info over hoe bepaalde structuren van taal voorkomen in dagelijks etc leven
o Spoken, journalist, zakelijk, academisch
o Registerstudies
Brown and Yule
o Discourse analist bekijkt gegevens als resultaat van dynamisch proces
o Verband tussen wat je ziet en waarom je dat ziet context + wat wil spreker doen
met die taal
o Tekst ziet er op bepaalde manier uit door context en bedoeling
Lemke
o Relatie tekst en betekenis, hoe komt betekenis tot stand
Bhatia
o Thicker description = niet enkel eigenschappen benoemen maar ook waarom?
o Gaat over discours genres (genrestudies)
o Verband genre en groepen gebruikers
o Waarom gebruiken ze taal op die manier in die context met dat doel
Fairclough
o Klemtoon verschuift naar reden erachter
o Sociaal handelen, hoe gaan mensen met elkaar om
o Discourse past hierin, taal is manier om om te gaan met elkaar
Gee and Handford
o Discourse analyse is de studie van taal in gebruik, van betekenissen die we acties
geven wanneer we taal in specifieke contexten gebruiken
Twee brede kaders
Sociale wetenschappen
o Hoe interpreteren we de wereld?
o Onderzoeksobject = communicatieve waarde van acties, dingen etc
3
, o Focus = big ‘D’ (Gee)
(socio)linguïstiek
o Hoe wordt taal gebruikt in communicatie?
o Onderzoeksobject = teksten
o Focus = little ‘d’ (Gee)
Voorbeelden van onderzoek
Zie pp
Verschillende gebruiksdomeinen en taalgebruik erin (TV, klas, …)
Evolutie
Kwantitatieve benadering
Corpusanalyse: grote hoeveelheden en tellen
Sample van teksten uit een domein of context (politiek, economie, krant, literatuur, convo,..)
Registerstudie
o Halliday: Language varies as its function varies; it differs in different situations. The
name given to a variety of a language distinguished according to its use is register
o Biber: Different kinds of texts have different linguistic characteristics, representing
systematic patterns of variation that can be investigated under the rubric of register:
text varieties of a language associated with particular situations of use
o Use vs situation and use
Business English, krantentaal, advertising language, …
Kwalitatieve benadering
Ethonografie: bepaalde context onderzoeken, bv taal in de lessen aan KUL moeilijk
kwantitatief te onderzoeken
Bepaalde typen teksten en hun context bestuderen
Discourse community bestuderen en gangbaar taalgebruik binnen gemeenschap bekijken
A discourse community
o Has a broadly agreed set of common public goals;
o Has mechanisms of intercommunication among its members;
o Uses its participatory mechanisms primarily to provide information and feedback;
o Utilizes and hence possesses one or more genres in the communicative furtherance
of its aims;
o Has acquired some specific lexis;
o Has a threshold level of members with a suitable degree of relevant content and
discoursal expertise. (Swales)
Genre-analyse maakt gebruik van de etnografische methode
Rose
o Sociale processen
Swales
o Communicatieve gebeurtenissen
Research paper (bepaald genre, unif), sollicitatiebrief (bedrijf), overlijdensbericht (alledaags),
handboek (educatief)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller taalkundestudent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.55. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now