Summary
Samenvatting neurogene spraakstoornissen
- Course
- Institution
Samenvatting van neurogene spraakstoornissen uit derde bachelor logopedische wetenschappen.
[Show more]
Seller
Follow
logopediste
Reviews received
Content preview
SAMENVATTING NEUROGENE SPRAAKSTOORNISSENMOTORISCHE SPRAAKSTOORNISSEN
ENKELE DEFINITIES
DEFINITIE EN DUIDING ‘MOTORISCHE SPRAAKSTOORNIS
• Sensorimotorisch spraakstoornis = groep spraakstoornissen die tekortkoming
weerspiegelen in sensorimotorische planning, programmering, controle of uitvoering
vd spraak
• Niet
o Perifere structurele abnormaliteiten
o Gehoorverlies
o Neurologische problemen die hogere cognitieve functies (dus ook
linguïstische) aantasten
o Andere neurologische stoornissen
o Neurogene/psychogene stemstoornissen
o Psychogene stoornissen
o Normale variaties spraakproductie: leeftijd & stijlgerelateerd
,MOTORISCHE SPRAAKSTOORNIS
• Motorische <> sensorimotorische spraakstoornis?
• MSS = vereenvoudiging
• Maar sensorisch systeem speelt belangrijke rol bij spraak
o Feedback aangaande
▪ Contact (tactiel)
▪ Proprioceptie
▪ Pijn via sensorische banen
▪ Temperatuur → kernen in de hersen-
▪ Smaak stam
▪ Speekselproductie
o + auditieve feedback (nVIII): eindproduct (akoestisch signaal) maakt dus deel
uit van het controlesysteem; uniek voor motorische activiteiten
• Aangeboren of verworven
• Regressief, chronisch of progressief
• Geassocieerd met talrijke ziekten die verschillende delen CZS of PZS aantasten
• Twee grote categorieën: dysartrie en spraakapraxie
PREVALENTIE MSS
• 1/3 van alle verworven communicatiestoornissen
• Dysartrie + spraakapraxie = ½ neurogene spraakstoornissen
DYSARTRIE
DEFINITIE DYSARTRIE
• Collectieve naam groep spraakstoornissen = parapluterm
• Resultaat stoornissen motorische controle over spraakmechanisme tgv schade
perifeer of centraal ZS
• Omvat problemen in orale communicatie tgv paralyse, zwakheid of incoördinatie
spraakmusculatuur
DYSARTRIE
• Abnormaliteit in kracht, snelheid, bereik, vastheid, tonus en/of accuraatheid van
bewegingen
• Impact op verschillende subsystemen van spraak
1. Articulatie
2. Fonatie
3. Resonantie
4. Prosodie
, 5. Ademhaling
AFWIJKENDE SPRAAKKENMERKEN BIJ DYSARTRIE
• Darley, Aronson & Brown (DAB, 1969, Mayo Clinic)
o Spraaksamples 212 patiënten met dysartie
o Lijst van 38 afwijkende perceptuele spraakdimensies
o Dimensies gerelateerd aan toonhoogte, luidheid, stem, resonantie, respiratie,
prosodie & articulatie
o + spraakverstaanbaarheid & bizarheid
o Ernstbepaling
▪ Oorspronkelijk: 7-puntenschaal
▪ Duffy et al: reductie naar 5-puntenschaal
• 0 = normaal, 1 = licht, 2 = matig, 3 = duidelijk, 4 = ernstig
AFWIJKENDE SPRAAKKENMERKEN DAB
• Fonatie
o Toonhoogte
▪ Afwijkend toonhoogteniveau
▪ Toonhoogtebreuken
▪ Monotoon
▪ Stemtremor
o Luidheid
▪ Monoluidheid
▪ Excessieve luidheidsvariaties
▪ Wisselende luidheid
▪ Afname luidheid
▪ Afwijkend algemeen luidheidsniveau
o Stemkwaliteit
▪ Ruwe stem
▪ Natte, hese stem
▪ Wilde lucht (continue)
▪ Wilde lucht (transient)
▪ Gespannen-geknepen stem
▪ Stem stops
• Articulatie
o Onnauwkeurige consonanten
o Verlengde fonemen (vaak compensatiemechanisme)
o Herhaalde fonemen
o Onregelmatige articulatorische verstoringen (soms beter, soms slechter)
o Distorsie vocalen
, • Resonantie
o Hypernasaliteit
o Hyponasaliteit (effect op spraak banaler dan hypernasaliteit)
o Nasale emissie
• Prosodie
o Afwijkende spreeksnelheid
▪ Trager ter compensatie
▪ Sneller – lijkt enkel perceptief zo door onduidelijke articulatie
o Variabele snelheid
o Toename snelheid in segmenten
o Toename algemene snelheid
o Korte spraakrushes
o Verlengde intervallen
o Ongepaste stiltes
o Korte uitingen
o Verminderde klemtoon
o Overdreven en gelijke klemtoon
• Respiratie
o Geforceerde inspiratie-expiratie
o Hoorbare inspiratie
o Grom aan einde uiting
• Algemeen
o Spraakverstaanbaarheid
o Bizarheid = hoe onnatuurlijk het klinkt
AFWIJKENDE SPRAAKKENMERKEN – DUFFY
• Diplofonie = simulatene perceptie 2 toonhoogtes
• Flutter = snelle stemtremor met relatief lage amplitude
• Stridoreuze inademing = gelijkaardig aan hoorbare inspiratie maar met ruwe fonatie
• Myoclonus = ritmische, tremorachtige ‘beats’, soms stemonderbreking
• Zwakke consonanten = plosieven akoestisch onvoldoende te onderscheiden of te
zwak door excessieve nasale luchtstroom
• Trage of snelle AMRs
• Onregelmatige AMRs = onregelmatig in duur, toonhoogte of luidheid
• Eenvoudige stem tics = repetitieve, snelle, schijnbaar onwillekeurige geluiden
• Palilalie = compulsieve repetitie woorden of zinsdelen, toenemende spreeksnelheid
& afnemende luidheid
• Coprolalie = onvrijwillige, compulsieve, repetitieve obscene taal of vloeken
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller logopediste. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
49160 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now