Een praktijkgerichte benadering van organisatie en management
Deze samenvatting is gemaakt op basis van de slides en lessen gegeven door Nicholas Van Der Veken. Ook heb ik deze samenvatting aangevuld met mijn eigen notities en in 'infokaders' onduidelijkheden verder uitgelegd.
HOOFDSTUK 1: DENKEN OVER ORGANISATIE EN MANAGEMENT....................................................................3
1.1. ONTSTAAN VAN HET VAKGEBIED ORGANISATIEKUNDE...............................................................................................3
1.2. DENKRICHTINGEN EN PERSOONLIJKHEDEN...............................................................................................................4
1.3. ENKELE BELANGRIJKE STROMINGEN........................................................................................................................5
1.4. RECENTE ORGANISATIETHEORIEËN (1980 - …)........................................................................................................9
HOOFDSTUK 2: ORGANISATIES..................................................................................................................... 11
2.1. PARTIJEN HEBBEN DIRECTE INVLOED OP ORGANISATIES............................................................................................11
2.2. OMGEVINGSFACTOREN......................................................................................................................................12
2.3. DEMOGRAFISCHE FACTOREN...............................................................................................................................14
2.4. ECONOMISCHE FACTOREN..................................................................................................................................14
2.5. POLITIEKE FACTOREN.........................................................................................................................................15
2.6. MAATSCHAPPELIJKE FACTOREN - EXAMENVRAAG...................................................................................................16
HOOFDSTUK 3: STRATEGISCH MANAGEMENT..............................................................................................19
3.1. PROCES VAN STRATEGISCH MANAGEMENT............................................................................................................19
3.2. KLASSIEKE BENADERING VAN STRATEGISCH MANAGEMENT.......................................................................................19
3.3. SITUATIEANALYSE.............................................................................................................................................21
3.4. STRATEGIEVORMING.........................................................................................................................................27
3.5. PLANNING EN IMPLEMENTATIE............................................................................................................................31
3.6. KRITISCHE KANTTEKENING BIJ DE KLASSIEKE BENADERING VAN STRATEGISCH MANAGEMENT..........................................33
3.7. STRATEGISCH MANAGEMENT IN PERSPECTIEF.........................................................................................................35
3.8. STRATEGISCH MANAGEMENT EN BUSINESS INTELLIGENCE.........................................................................................36
HOOFDSTUK 4: SAMENWERKING................................................................................................................. 37
4.1. SAMENWERKINGSVERBANDEN.............................................................................................................................37
4.2. MOTIEVEN EN SUCCESFACTOREN VAN SAMENWERKINGSVERBANDEN.........................................................................42
4.3. SAMENWERKINGSVERBANDEN TUSSEN CONCURRENTEN EN NIET-CONCURRENTEN........................................................42
4.4. SAMENWERKINGSVERBANDEN IN ORGANISATORISCHE NETWERKEN...........................................................................43
4.5. FUSIES EN OVERNAMES......................................................................................................................................45
HOOFDSTUK 5: INDIVIDU EN GROEPEN........................................................................................................ 47
5.1. MENS IN ORGANISATIES.....................................................................................................................................47
5.2. MOTIVATIE......................................................................................................................................................47
5.3. PERSOONLIJKHEID.............................................................................................................................................52
5.4. ATTITUDE........................................................................................................................................................52
5.5. MOTIVEREN VAN MENSEN.................................................................................................................................52
5.6. EMOTIONELE INTELLIGENTIE (EQ).......................................................................................................................54
5.7. OVERBELASTING, STRESS(PREVENTIE) EN BURN-OUT...............................................................................................54
5.8. INTUÏTIE EN CREATIVITEIT...................................................................................................................................56
5.9. GROEPEN EN TEAMS.........................................................................................................................................56
5.10. KENMERKEN VAN GROEPEN..............................................................................................................................58
5.11. TEAMMANAGEMENT EN KENMERKEN VAN SUCCESVOLLE TEAMS.............................................................................58
5.12. ORGANISATORISCHE CONFLICTEN......................................................................................................................59
HOOFDSTUK 6: MANAGEMENT.................................................................................................................... 61
6.1. MANAGER.......................................................................................................................................................61
6.2. MANAGER IN DE ORGANISATIE............................................................................................................................61
6.3. MANAGER ALS LEIDINGGEVENDE.........................................................................................................................64
Andreas Perdieu
, 6.4. MANAGER ALS PERSOON...................................................................................................................................68
6.5. MANAGEMENT EN ETHIEK..................................................................................................................................68
6.6. MANAGEMENT EN INFORMATIE..........................................................................................................................69
HOOFDSTUK 7: BESLUITVORMING................................................................................................................ 70
7.1. BESLUITVORMINGSPROCES.................................................................................................................................70
7.2. BESLUITVORMING IN ORGANISATIES.....................................................................................................................70
7.3. RATIONEEL BESLUITVORMINGSPROCES..................................................................................................................71
7.4. NIET-RATIONELE BESLUITVORMINGSPROCESSEN.....................................................................................................72
7.5. ASPECTEN VAN BESLUITVORMING........................................................................................................................73
7.6. HULPMIDDELEN EN TECHNIEKEN BIJ BESLUITVORMING............................................................................................74
HOOFDSTUK 8: BESTURING.......................................................................................................................... 76
8.1. BESTURING VAN ORGANISATIES...........................................................................................................................76
8.2. BEDRIJFSPROCESSEN..........................................................................................................................................76
8.3. BESTUURSNIVEAUS EN SPECIFIEKE TAKEN..............................................................................................................82
8.4. BEELDEN VAN ORGANISATIES..............................................................................................................................84
8.5. METHODEN BIJ HET BESTUREN VAN ORGANISATIES.................................................................................................85
HOOFDSTUK 9: STRUCTURERING.................................................................................................................. 88
9.1. ORGANISEREN VAN ACTIVITEITEN........................................................................................................................88
9.2. ARBEIDSVERDELING EN COÖRDINATIE...................................................................................................................88
9.3. ORGANISATIESTELSELS.......................................................................................................................................91
9.4. DIVISIEORGANISATIE..........................................................................................................................................99
9.5. MINTZBERG EN ORGANISATIESTRUCTUREN............................................................................................................99
9.6. COMMUNICATIE- EN OVERLEGSTRUCTUUR..........................................................................................................100
9.7. ONTWIKKELINGEN IN HET STRUCTUREREN VAN ORGANISATIES................................................................................100
HOOFDSTUK 10: ORGANISATIE IN ONTWIKKELING.....................................................................................101
10.1. VERANDERING.............................................................................................................................................101
10.2. EFFECTIVITEIT IN SUCCESVOLLE ORGANISATIES...................................................................................................101
10.3. ORGANISATIECULTUUR..................................................................................................................................102
10.4. ORGANISATIEONTWIKKELING..........................................................................................................................104
EXAMEN.................................................................................................................................................... 106
2
,Hoofdstuk 1: Denken over organisatie en management
Organisatie: elke vorm van menselijke samenwerking voor een gemeenschappelijk doel.
Vb: tram is GEEN organisatie want mensen werken niet samen.
Bedrijf/ onderneming: organisatie die goederen of diensten produceert.
Onderneming: bedrijf met als doel het maken van winst.
Organisatiekunde (= organisatie en management): een interdisciplinaire wetenschap die
zich bezighoudt met het bestuderen van gedrag van organisaties, de factoren die dit gedrag
bepalen en de wijze waarop organisaties het meest doeltreffend bestuurd kunnen worden.
o Beschrijvend (descriptief)
o Voorschrijvend (prescriptief)
1.1. Ontstaan van het vakgebied organisatiekunde
Wortels gaan terug tot Socrates en Plato
o Theorieën over leidinggeven, taakverdeling en specialisatie
o Sinds 1960-1970 als vak in België en Nederland
1.1.1. Ontwikkeling van handel – ontstaan multinationals
EVOLUTIE
Zijderoute
o Goud, ivoor, glas werd verhandeld voor zijde, bont, keramiek, …
Eerste internationale handelsondernemingen waren opgericht en gesubsidieerd door
nationale overheden met als doel hun koloniale handelsbeleid te ondersteunen
o Vb.: Verenigde Nederlandse Oost-Indische compagnie (VOC)
3
, Bijna 90% van de 500 grootste bedrijven ter wereld zijn gevestigd in Noord-Amerika,
Europa en Japan MAAR meer en meer grote bedrijven uit opkomende economieën
o 2019: 119/500 grootste bedrijven zijn uit China
Voorbeeld;
State Grid wilde een deel overkopen van Eandis (Chinese en Belgische netbeheerders).
Waarom Eandis kopen? Om zoveel mogelijk informatie te kunnen verzamelen in een
cruciale sector Wat is de echte drijfveer wanneer grote bedrijven iets doen?
1.2. Denkrichtingen en persoonlijkheden
PERIODE VOOR DE INDUSTRIELE REVOLUTIE (400 V.C. – 1900)
Start bij de oude wijsgeren (Plato, Socrates en Aristoteles)
o Theorieën over leidinggeven, taakverdeling en specialisatie
Machiavelli (1469-1527)
o Filosoof, diplomaat en schrijver
o Boek: de vorst Behouden en uitbreiden van macht
Mercantilisme: de welvaart in een natie is afhankelijk van het aanbod van kapitaal
o Zero-sum-game: wat de ene partij verliest, wint de andere
Adam Smith (1723-1790)
o Grondlegger van de moderne economie
o Boek: an inquiry into the nature and causes of the wealth of nations
o Theorie van de onzichtbare hand: een marktsituatie van vraag en aanbod gaat altijd
tot een evenwicht komen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AndreasP. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.34. You're not tied to anything after your purchase.
