Capita selecta
1. Psychosomatic models
1.1 Theorie
1.1.1 Psychosomatische geneeskunde
Letterlijk: psyche en somatisch. De typische hoofd-, buik-, spierpijn, hyperventilatie of rugpijn met
altijd een duidelijke psychische component. Er is geen duidelijke medische oorzaak.
Hier neem je alles in mee: Wat is het samenspel? Op welke manier gaat het klinische uiting
beïnvloeden en kwaliteit van leven?
1
,1.1.1.1 Klinische resultaten
Je ziet de klachten soms ook bij heel standaard aandoeningen zoals Diabetes Mellitus (DM) of
cardiovasculaire aandoeningen.
Miller G. et al., 2009
1.1.1.2 Dynamisch equilibrium
Gezonde individuen verkeren in een staat van een dynamisch evenwicht. Wanneer een aanpassing
mislukt, dan krijgen ziekten de kans om te beginnen. Rekening houdend met psychologische en
fysiologische eigenschappen van zowel het individu, als de socioculturele context.
1.1.1.3 Soort van ziekte
Er bestaat niet zoiets als een puur lichamelijke ziekte. Zelfs wanneer we spreken over een lichamelijk
letsel, moet er gezien worden vanuit een psychosomatisch perspectief.
Het zal altijd een psychisch effect hebben, zo kan de wondheling trager verlopen, wanneer er sprake
is van stress.
2
,1.1.1.4 Etiologie van de ziekte
Houd er rekening mee dat het gedrag, de opvoeding, de socioculturele en politieke omgeving van
mensen hun gezondheid kunnen beïnvloeden en dus ook etiologische factoren kunnen zijn.
1.1.1.5 Pathogenese
Stress en emotionele distress zijn pathogene factoren, ook al ligt de ‘keuze’ van ziekte vaak in de
genen (kwetsbaarheid). Het kan hierdoor dus zijn effect hebben op het verloop of ontwikkeling van
een ziekte.
1.1.2 Stress & allostatic load
Stress is de basis van de psychosomatische geneeskunde en de medische psychologie.
Wat is stress?
• Spanning
• Prikkeling van het sympathische zenuwstelsel
• Als er een stressor is en er een stressrespons is
• Stress is onvoorspelbaar en oncontroleerbaar
3
, 1.1.2.1 Casus
David, middenklasse werknemer bij een groot bedrijf in VS heeft een 13-jarige dochter met type 1-
diabetes. Sinds oktober 2015 hebben ze kunnen vertrouwen op Obamacare om de insuline en de
bloedtesten te betalen, maar nu de laatste tijd het lot van Obamacare onduidelijk is, zegt David dat
hij zich opgejaagd voelt.
Zonder verzekering zouden de kosten van diabeteszorg ongeveer 30.000 dollar per jaar zijn, als alles
goed gaat en ze niet naar het ziekenhuis hoeft.
Stressor: Stimulus die de homeostase bedreigt en de perceptie en erkenning die je eraan geeft.
Hierbij maken we het onderscheid tussen goede stress, dewelke tijdelijk en controleerbaar is, en
slechte stress, deze blijft duren, is frequent aanwezig en hoe minder controleerbaar deze is, hoe
groter de impact zal zijn.
Stressreactie: Reactie van het organisme gericht op het terugwinnen van de homeostase. Dit kan
autonomisch, fysiologisch, gedragsmatig of cognitief zijn.
Homeostase: Regulering van de balans van lichaamsfuncties, dit is hetgeen waarbij alle processen
worden opgestart. In normale omstandigheden kan men adequaat reageren om tot homeostase te
komen. Als het lichaam niet tot deze homeostase kan komen, dan zijn we vatbaar voor ziekte.
1.1.2.2 Model van McEwen
Gezondheid is en staat van responsiviteit en optimale voorspellende fluctuatie om zich aan te passen
aan de eisen van de omgeving.
Allostase is een proces waarbij fysiologische stabiliteit wordt gehandhaafd door parameters van
het interne milieu te veranderen door ze af te stemmen op omgevingsvereisten. Het lichaam wil zich
voorbereiden op stress. Ze wil deze daarom fysiologisch stabiel krijgen, maar rekening houden met
wat omgeving vraagt.
Het model van McEwen gaat verder dan de homeostase
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller joens40. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.
