Hi, hier een geschiedenis samenvatting van hoofdstuk 5 uit het MEMO geschiedenisboek. De samenvatting is overzichtelijk en de begrippen zijn dikgedrukt en hebben een andere kleur, zodat je ze makkelijk kunt opzoeken!
Hoofdstuk 5 – veranderend wereldbeeld
5.1 De renaissance
De mens en de wereld centraal
Renaissance: periode tussen 1300 en 1600, waarin men niet langer het
hiernamaals centraal stelde, maar de mens in het hier en nu.
Mens begon meer op zichzelf te vertrouwen en zichzelf centraal te stellen
Mens had talenten, waarmee hij zich kom verbeteren >> meer interesse in het
leven op aarde zelf en de precieze werking van natuur en samenleving
Ideaalbeeld werd de algemeen ontwikkelde mens
Uomo universale: ‘universele mens’, de ideale mens uit de tijd van de
renaissance, die uitblinkt op alle terreinen van het leven
Belangrijk aspect v.d renaissance: mensen zochten inspiratie in de cultuur van de
Grieken en de Romeinen uit de oudheid.
Aandacht voor schrijvers die sinds de ondergang van de RR in de
vergetelheid waren geraakt: in de boeken op zoek naar wijsheid en kennis
waarmee men het leven op aarde zou kunnen verbeteren.
Humanisme: de cultuur van geleerden uit de tijd van de renaissance. Humanisten
oriënteerden zich sterk op literatuur, poëzie en geschiedenis uit de oudheid.
De mentaliteitsverandering is op allerlei manieren waar te nemen, in de literatuur, de
kunst en het denken over politiek.
Middeleeuwen Renaissance
Literatuur Domein geestelijkheid: Zelfbewustzijn onder
drukte uit in taal van de leken1 nam toe: blijkt uit
kerk >> Latijn de opkomst van literatuur
in de landstaal > over
niet-religieuze
onderwerpen
Beeldende kunst Ambachtslieden zie zich Renaissancekunstenaars
bezighielden met het meer aandacht voor de
uitbeelden van manier waarop het
godsdienstige onderwerp werd
onderwerpen: uitgebeeld. Voorwerpen >
symbolische betekenis weerspiegelen het echte
moest duidelijk worden. leven >> werken met
Natuurgetrouwe perspectief, licht/schaduw
weergave minder en natuurgetrouwe
belangrijk. kleuren // meer aandacht
voor de anatomie van het
lichaam en voor
menselijke emoties
Politiek Onderdeel goddelijk plan: Machthebbers handelen
1
Niet-geestelijken
, vorst recht om over in belang van de
andere mensen te gemeenschap.
regeren omdat God dat Machiavelli:
wilde machthebbers zorgen
voor stabiliteit, staat als
geheel voor het
welbevinden van enkele
individuen > slachtoffers
voor hoger doel
Machiavellisme: Zuivere machtspolitiek, waarbij alle middelen zijn geoorloofd om
het doel te bereiken.
Belangstelling Grieks-Romeinse cultuur >> renaissance >> wedergeboorte
van de klassieke cultuur
Geen scherpe breuk middeleeuwen en renaissance
Italië >> Noord-EU
Combinatie middeleeuws en renaissancistisch denken
Het ontstaan en de verspreiding van de renaissance
Sociaal-economische oorzaak:
Ontstaan zelfstandige stadstaten > bewoners rijk door nijverheid en handel > rijke
families gaven kunstenaars opdracht om schilderijen en gebouwen te maken >
klimaat van culturele bloei en vernieuwing (godsdienst nog steeds belangrijk), waarin
mensen hun huizen en stadhuizen ook met niet-godsdienstige kunstwerken
versierden
Culturele oorzaak:
Rijke burgers in Italië voelden zich verwant met de Romeinse stadscultuur: restanten
overal zichtbaar > voorkeur aan kunstenaars die deze band met de oudheid gestalte
gaven
Laatst belangrijke oorzaak:
Veel gewaande teksten van klassieke auteurs die verloren waren, kwamen weer
beschikbaar: teruggevonden in kloosters, kruistochten en handelscontracten met de
Arabische wereld waren belangrijk: Arabische vertalingen van onbekende Griekse
geschriften
Boekdrukkunst: de kunst om geschriften te vermenigvuldigen door middel van
drukpers.
Nieuwe denkbeelden snel verspreiden // eenvoudig kennisnemen elders in
EU // centrum van kunst en wetenschap naar noord-EU verleggen
Humanisme en renaissance hadden invloed op de manier waarop men tegen
de kerk aankeek >> kritisch naar Latijnse bijbelvertaling kijken
Erasmus: vertaald Nieuwe testament, kritiek op ongepast gedrag van
priesters en monniken > gedroegen zich niet volgens Christus’ idealen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller abcd3. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.
