Hi, hier een aardrijkskunde samenvatting van hoofdstuk 6 uit het BuiteNLand boek. De samenvatting is overzichtelijk en de begrippen zijn dikgedrukt en hebben een andere kleur, zodat je ze makkelijk kunt opzoeken! Hopelijk heb je er wat aan en succes!
Landschappen
Belangrijkste landschapstypen:
- Hoogland van de schilden van Guyana en Brazilië
- Plateau van Patagonië
- Andesgebergte
- Altiplano (hoogvlakte)
- Laaglanden van Orinoco, Amazone en Paraná
De westkant: subductie vindt plaats met actief vulkanisme en de vorming van
andesiet
Vulkanische activiteit niet overal even groot: Nazcaplaat is niet overal even
oud
Oude oceanische korst: verder afgekoeld > grotere dichtheid en is
zwaarder
>> plaat duikt diep naar beneden >> oceanische korst smelt en magma
wordt aangemaakt
Jonge oceanische korst: niet zo zwaar, kent dezelfde dichtheid als het
andere gesteente in de mantel >> subductie dichter aan het
aardoppervlak >> materiaal smelt niet
>> vervorming van gesteente (metamorfose)
Deze gebieden zijn de ‘gaten’ in de ring van vuur
Oostkant: ‘voorlandbekkens’ zijn ontstaan doordat de wegduikende plaat een
laagte creëert en het aangrenzende land meetrekt
Gewicht van geplooide en opgestuwde lagen zorgt ervoor dat de basis van
het Andesgebergte en het omringende gebied dieper in de mantel komen
te liggen
Steeds gevuld met sediment: blijven onder gewicht hiervan lange tijd
dalingsgebieden
Grotendeels een oude plaatrand
Openscheuren supercontinent Pangea >> ontstaan Atlantische Oceaan
Langs midoceanische rug gepaard met uitvloeiingen van basalt en het
ontstaan van afschuivingsbreuken in het continentale gesteente
>> ontstaan nieuwe oceanische korst en reliëf
Noorden en oosten: schilden bestaan uit oude dieptegesteenten
Door optilling en verwering en erosie dicht aan het oppervlak gekomen
Bodemschatten
Andesgebergte en hooglanden: rijk aan ertsen
Ontstaan ertsen: bij vulkanisme en gebergtevorming zodra vloeibaar
gesteente diep in de aardkorst afkoelt of als ertshoudend sediment wordt
afgedekt en onder druk verandert in ertshoudend gesteente
Voorlandbekkens en kustzones: fossiele brandstoffen
Oostelijke Andes-cordillera: olie en gas hebben zich gevormd
In het Krijt: zeespiegel veel hoger en veel plankton
>> dood plankton werd ingepakt door sedimentlagen en onder deze druk
ontstond olie- en gasthoudend gesteente
, Olievelden voor kust van Brazilië eveneens te danken aan sedimentatie:
In het begin van de scheiding van Zuid-Amerika en Afrika ontstonden er
langs de midoceanische rug moerassen met veel dood organisch
materiaal
Gebied bleef dalen >> overstroomde door stijgend zeewater
Zoutlaag zorgde ervoor dat het dode organische materiaal luchtdicht werd
afgesloten >> verging niet
Klimaten
Tropisch regenwoud- (selva), savanne- (caatinga, cerrado, Ilanos), steppe-
(pampa’s), woestijn Mediterrane, zee- en hooggebergteklimaat
Mangrovebossen: in (sub)tropische kustgebieden
De ligging van klimaat-, vegetatie- en landschapszones wordt bepaald door:
- de geografische breedteligging
- hoogteligging
- noord-zuidligging van het Andesgebergte (loef-/lijzijde)
- invloed van zee- en luchtstromen
Oostkust:
> noordoost- en zuidoostpassaat aanlandig: grote invloed van de Atlantische
Oceaan
> ook invloed van de warme Zuid-Equatoriale stroom: oostkust gem. 5 graden
warmer
Westkust:
> aflandige wind
> Andesgebergte verhindert dat de invloed van de Grote Oceaan ver
landinwaarts reikt + koude water van de Humboldtstroom: ligging woestijnen
verklaren
El niño: luchtdrukverschil tussen de westkust en Indonesië ver naar het
westen wordt kleiner
Passaten verzwakken en de wind gaat vanuit het westen waaien: omkering
zeestroom
Hevige regenval aan de westkust en droogte in het noordelijke deel
6.2 Bevolking: spreiding, groei, verstedelijking
Spreiding
Fysisch-geografische omstandigheden spelen een belangrijke rol bij de vestiging van
mensen
Indianen in tropisch laagland van Amazoneregenwoud: oevers van rivieren
Andeslanden: hooggebergte > temperatuur staat verbouw van
voedselgewassen toe
Europese kolonisten: lagere delen van de Andes > handelsgewassen
verbouwen
Samenstelling
Hoge mate gemestizeerd
Van oorsprong: inheemse, Afrikaanse, Europese en Aziatische
bevolkingsgroepen
Raciale en etnische diversiteit gaat gepaard met economische, sociale en
politieke tegenstellingen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller abcd3. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.
