Dit is een uitgebreide samenvatting van het boek Inleiding Tot Het recht. Dit boek is van het academiejaar , dus het heeft de meest actuele informatie. De samenvatting leest en leert heel vlot, alles is gemakkelijker uitgelegd dan in het boek door eigen notities en van de powerpoints van de lessen....
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave ...................................................................................................................... 1
Samenvatting recht ............................................................................................................... 1
1 Het recht en zijn bronnen ........................................................................................ 1
1.1 Het begrip recht ....................................................................................................... 1
1.1.1 Het recht is het geheel van bindende regels: .......................................................... 1
1.1.2 Recht moet de samenleving ordenen en in stand houden ...................................... 1
1.1.3 Het recht vereist gezag............................................................................................ 1
1.2 Indeling van het recht .............................................................................................. 2
1.2.1 Publiek recht ............................................................................................................ 2
1.2.2 Privaatrecht ............................................................................................................. 2
1.2.3 Gemengde rechtstakken ......................................................................................... 3
1.2.4 Het internationaal recht ........................................................................................... 4
1.2.5 Indeling volgens territorium ..................................................................................... 4
1.2.6 Indeling volgens afdwingbaarheid ........................................................................... 4
1.3 Bronnen van recht ................................................................................................... 5
1.3.1 De wet ..................................................................................................................... 5
1.3.2 De algemene rechtsbeginselen ............................................................................. 10
1.3.3 De rechtspraak ...................................................................................................... 10
1.3.4 De gewoonte ......................................................................................................... 10
1.3.5 De pseudowetgeving ............................................................................................. 11
1.3.6 De rechtsleer ......................................................................................................... 11
1.3.7 De billijkheid .......................................................................................................... 11
2 De rechtstakken en hun basisbegrippen ............................................................... 12
2.1 Het burgerlijk recht ................................................................................................ 12
2.1.1 Begrip .................................................................................................................... 12
2.1.2 Disciplines ............................................................................................................. 12
2.1.3 Familierecht: personenrecht .................................................................................. 13
2.1.4 Familierecht: familierecht....................................................................................... 15
2.1.5 Familierecht: familiaal vermogensrecht ................................................................. 18
2.1.6 Het vermogensrecht: zakelijke rechten ................................................................. 21
2.1.7 Het vermogensrecht: verbintenissenrecht ............................................................. 23
2.1.8 Het vermogensrecht: overeenkomsten.................................................................. 26
2.1.9 Het vermogensrecht: aansprankelijkheidsrecht..................................................... 29
2.2 Het gerechtelijk recht ............................................................................................. 31
2.2.1 Fundamentele principes van de rechtspraak......................................................... 31
2.2.2 Beginselen van het procesrecht ............................................................................ 32
2.2.3 Organisatie van de rechterlijke macht ................................................................... 32
,2.2.4 Rechterlijke organisatie in burgerlijke en ondernemingszaken ............................. 33
2.2.5 Rechterlijke organisatie in strafzaken .................................................................... 35
2.2.6 Andere organen ..................................................................................................... 35
2.2.7 Verloop van gerechtelijke procedure ..................................................................... 36
2.2.8 Bewijsregeling ....................................................................................................... 37
2.2.9 Bemiddeling ........................................................................................................... 38
2.3 Ondernemingsrecht ............................................................................................... 39
2.3.1 Basisbegrippen ondernemingsrecht ...................................................................... 39
2.3.2 Basisbegrippen vennootschappen ........................................................................ 41
2.3.3 Basisbegrippen economisch recht......................................................................... 43
2.4 Staatsrecht ............................................................................................................ 44
2.4.1 De instellingen: kenmerken van de Belgische Staat: ............................................ 44
2.4.2 De instellingen: de federale overheid .................................................................... 46
2.4.3 De instellingen: de gemeenschappen en gewesten .............................................. 49
2.4.4 De instellingen: de gemeenten en provincies ........................................................ 52
2.4.5 De grondwettelijke rechten en vrijheden: algemeen.............................................. 53
2.4.6 De grondwettelijke rechten en vrijheden: Gelijkheid der Belgen ........................... 53
2.5 Straf- en procesrecht ............................................................................................. 57
2.5.1 Grondwettelijke beginselen ................................................................................... 57
2.5.2 Basisbegrippen van het strafrecht ......................................................................... 58
2.5.3 Basisbegrippen van het strafprocesrecht .............................................................. 61
2.6 Fiscaal recht .......................................................................................................... 66
2.6.1 grondwettelijke beginselen .................................................................................... 66
2.6.2 Basisbegrippen van het materieel fiscaal recht ..................................................... 66
2.6.3 Basisbegrippen van het formeel fiscaal recht ........................................................ 68
2.7 Het internationaal recht ......................................................................................... 69
2.7.1 Basisbegrippen van het internationaal recht ......................................................... 69
2.7.2 De Europese Unie ................................................................................................. 71
,Samenvatting recht
1 Het recht en zijn bronnen
1.1 Het begrip recht
Recht = het geheel van bindende regels die ons in een bepaalde richting sturen door
afdwingbaarheid via het staatsapparaat.
- Doel = samenleving te ordenen
- Recht vereist gezag
- Context, tijds en plaatsgebonden (binnen 100 jaar zullen de regels weer anders
zijn)
1.1.1 Het recht is het geheel van bindende regels:
- Gebodsbepalingen
o Vb.: mens in nood helpen
- Verbodsbepalingen
o Vb.: niemand slaan, stelen
- Verlofbepalingen
o Vb.: je moet ze niet doen, maar mag je doen
- Regels toepasbaar na keuze
o Vb.: huwelijk
- Wilsaanvullende regels
o Vb.: contract aflsuiten waar niet alles geregeld is à een huurprijs is
afgesproken, maar wie de herstellingen doet niet, kun je hierin aanpassen
- Regels m.b.t. termijnen, procedures, vormvoorschriften,...
1.1.2 Recht moet de samenleving ordenen en in stand houden
- Staat niet los van sociale, politieke, filosofische (euthanasie) en economische
(pensioen) belangen
- Het recht bekrachtigt bestaande toestanden
- Het recht schept ook nieuwe toestanden: lage emissie zone
1.1.3 Het recht vereist gezag
- Naleven van het recht
o Afdwingbaarheid door sanctie
o Taak van de rechterlijke macht
o Vandaag ook via bemiddeling
Recht wordt door de overheid opgelegd en wordt door haar afgedwongen.
- Recht kan onderscheiden worden van andere normensystemen
o Godsdienst, moraal, beleefdheid
1
, 1.2 Indeling van het recht
- Publiek recht
o Verhouding: regelt het recht tussen overheid en burger
o Algemeen belang
o Dwingend recht
o Openbare orde: er kan niet van worden afgeweken (belasting moet je
betalen)
- Privaat recht
o Verhouding: regelt het recht tussen burgers onderling
o Particulier belang
o Aanvullend recht
1.2.1 Publiek recht
- Het staatsrecht of grondwettelijk recht
o De grondwet
o Regels m.b.t de inrichting, de bevoegdheid, de werking van de staat en de
fundamentele rechten en vrijheden van de burger.
o Basis van politieke en rechterlijke organisatie
- Het bestuurs- of administratief recht
o In aparte wetteksten, geen overkoepeld wetboek
o Regels m.b.t. de concrete rechtsrelatie tussen administratie en de burger
o Bv. Bouwvergunning, beroep tegen deliberatie
- Strafrecht
o Strafwetboek
o Strafregels bevatten een omschrijving van strafbare gedragingen en
sancties.
- Strafprocesrecht
o Wetboek van strafvordering
o Geeft aan welke procedure moet gevolgd worden als iemand een misdrijf
heeft gepleegd.
- Fiscaal recht
o Wetboek inkomstenbelastingen, wetboek successierechten...
o Regelt de belastingen die rechtsonderhorigen moeten betalen
1.2.2 Privaatrecht
- Burgerlijk recht
o Code Napoléon 1804, Minister Koen Geens plannen om te hervormen
o Bevat algemene en essentiële begrippen van het recht
o Huwelijk, afstamming, erfenis, contracten, aansprakelijkheid,...
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Jasper001. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.54. You're not tied to anything after your purchase.
