1. Lees de preambules van de volgende documenten
• Universele verklaring van de rechten van de mens (UVRM)
• Internationaal verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (IVBPR)
Extra aantekening:
Fundamentele rechtsnormen, de basisrechten van de mens. Deze rechten hebben de strekking om
het individu de persoonlijke vrijheid te geven en menswaardig bestaan te verzekeren. De overheid
mengt zich hier niet mee.
(Rechtsstaat kenmerken: Mensenrechten; Legaliteitsbeginsel; Scheiding der machten;
Rechtsbescherming).
(Rechtsbronnen van mensenrechten: Verdrag; Grondwet; Wet op nationaal en Europees niveau;
Jurisprudentie van nationale - & Europese rechters).
a. Waarop zijn mensenrechten gebaseerd volgens deze preambules?
Vrijheid, gerechtigheid en vrede in de wereld van de mens.
b. Welke verwijzingen naar historische gebeurtenissen zie je in de preambules terug?
De Barbaarse handelingen tussen de tweede – en eerste Wereldoorlog.
2. Bekijk de structuur van de onderstaande documenten:
• Universele verklaring van de rechten van de mens (UVRM)
• Nederlandse Grondwet
• Europees verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden
(EVRM)
• Internationaal verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (IVBPR)
• Internationaal verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten (IVESC)
a. Zijn er opvallende verschillen wat betreft structuur tussen de documenten?
- De grondwet bevat ook andere onderwerpen dan alleen de grondrechten, hierin staat bijv. Ook de
staatsinrichting.
- De UVRM is niet juridisch bindend ten opzichte van de laatste drie. De UVRM bevat alleen
mensenrechten, de laatste drie hebben ook een handhavingsmechanisme waarin staat hoe de
landen over bepaalde onderwerpen moeten regeren.
b. In welk onderdeel (titel, deel etc.) van deze documenten zijn mensenrechten te vinden?
- UVRM: overal.
- Grondwet: Hoofdstuk 1.
- EVRM: Titel 1 (= rechten en vrijheden).
- IVBPR: De eerste drie delen.
- IVESC: De eerste drie delen.
3. Bekijk de tekening op de volgende pagina. Op deze tekening zijn verschillende mensenrechten
uitgebeeld.
a. Benoem 4 mensenrechten die zijn uitgebeeld.
- Recht op betoging; art. 9 Gw.
- Vrijheid van godsdienst art. 6 Gw. Art. 9 EVRM.
- Stemrecht/Stemgeheim.
- Verbod op doodstraf.
- Vrijheid van meningsuiting. Art. 7 Gw. Art. 10 EVRM.
- Recht op eerlijk proces.
,b. In welk(e) artikel(en) van onderstaande documenten zijn de door jou gevonden mensenrechten te
vinden?
Zie foto.
• UVRM
• Grondwet
• EVRM
• IVBPR
c. Zijn er bij de door jou gevonden mensenrechten opvallende verschillen in formulering/inhoud
tussen de bronnen? Zo ja, wat zijn die verschillen?
- Nee.
4. Ebru is tweedejaars student HBO-Rechten aan de Haagse Hogeschool. Ze werkt daarnaast als
columnist voor de plaatselijke krant Den Haag Centraal. In haar columns zoekt ze graag de grens op,
waarbij hoogwaardigheidsbekleders en het koningshuis het vaak moeten ontgelden. Burgemeester
Krikke heeft zich laten ontvallen dat zij overweegt aangifte tegen Ebru te doen van belediging.
Ook op social media is Ebru een bekend figuur. Op een zekere avond tweet ze dat iedereen naar het
IJspaleis (het Haagse stadhuis) moet komen om het corrupte stadsbestuur aan te klagen. Duizenden
volgers geven gehoor aan haar oproep en het wordt totale chaos in de binnenstad. Burgemeester
Krikke is het zat en wil de aanstichter aanpakken. Een dag later wordt de voordeur van Ebru ingetrapt
en wordt zij door de politie van haar bed gelicht. Zij filmt een deel van deze actie met haar IPhone die
prompt wordt ingenomen.
a. Welke mensenrechten zouden hier in het geding kunnen zijn?
- Vrijheid van meningsuiting: oproep op demonstreren (dit mag in principe wel vanwege de vrijheid
van vereniging en vergadering).
- Verbod op willekeurig arrestatie.
- Haar woning wordt binnengetreden. (Dit mag in beginsel niet, soms wel vanwege een uitzondering).
- Vrijheid van persvrijheid.
b. Wat is het verschil tussen klassieke en sociale grondrechten en wat is hun achtergrond?
- Bij klassieke grondrechten bemoeit de overheid zich er niet mee bij sociale grondrechten heeft de
overheid een inspanningsverplichting.
- Klassieke vrijheidsrechten: Terughoudende openstelling van de staat; Resultaatsverplichting;
Afdwingbaar bij de rechter.
- Sociale grondrechten: Meestal actieve opstelling van de staat noodzakelijk; Inspanningsverplichting;
Lastig afdwingbaar bij de rechter.
, c. In de casus van Ebru lijkt het vooral te gaan om klassieke grondrechten. Hoe zou dat komen?
De overheid grijpt hier in terwijl de overheid eigenlijk terughoudend moest handelen.
d. Toch wordt Ebru in haar dagelijkse leven ook beschermd door sociale grondrechten. Geef 3
voorbeelden van sociale grondrechten die voor haar relevant zijn en leg je antwoord uit.
- Recht op huisvesting;
- Recht op onderwijs;
- Recht op sociale zekerheid;
- Recht op vrije tijd.
e. Het grote verschil tussen klassieke en sociale rechten kan genuanceerd worden, lezen we in
Hoofdstukken grondrechten: ‘Steeds vaker komt men in de literatuur dan ook de stelling tegen dat
alle grondrechten een drietal elementen in zich dragen: de overheid heeft de plicht to respect, to
protect, en to fulfill’ (Nieuwenhuis e.a. 2017, p. 27).
Leg deze drie elementen uit aan de hand van een klassiek grondrecht en een sociaal grondrecht.
Folterverbod art. 11 Gw.
- Respecteren: Ze moeten dit verbod respecteren.
- Beschermen: Onderling mag dit niet en de overheid mag dit ook niet.
- Vervullen: De overheid grijpt in indien folteren voorkomt.
Recht op gezondheid:
- Respecteren: Respect van de overheid dat iedereen hier recht op heeft.
- Bescherming: Bescherming van garanderen van deze wet.
- Vervullen: De overheid heeft een inspanningsverplichting voor onze basisbehoeften.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gbag. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.