Dit is een samenvatting van het vak SPR. De samenvatting is gebaseerd volledig op het nieuwe handboek (2020). De samenvatting telt in de 80 pagina's en bevat een lijst van alle gebruikte afkortingen. Ook alle niet te kennen stukken zijn eruit gelaten en stukken die vervangen werden door andere nota...
Hoofdstuk 1: Organen en personen bij het strafproces
betrokken
I. De gerechtelijke politie
a. Algemeen
De bestuurlijke politie:
- Ziet toe op de handhaving van de openbare orde, de voorkoming van misdrijven en
de bescherming van personen en goederen
- Preventieve politie
- Staat onder gezag van de bestuurlijke overheden
De gerechtelijke politie:
- Misdrijven opsporen, bewijzen ervan verzamelen, de daders aan de rechtbanken
overleveren belast met hun bestraffing
- Repressieve politie
- Onder gezag van de gerechtelijke autoriteiten, meer bepaald de procureurs-generaal
bij de HvB of de federale procureur die op hun beurt onder gezag staan van de
minister van Justitie
Externe controle op politie door Comité P.
Externe controle op de inlichtingendiensten door Comité I.
b. Structuur
b.1 De lokale politie
- Verzekert op het lokale niveau de basispolitiezorg
- Vervult daarnaast sommige politieopdrachten van federale aard
Elke politiezone heeft een lokaal politiekorps.
Één-gemeentezone: gemeenteraad en burgemeester
Meer-gemeentezone: politieraad en politiecollege
b.2 De federale politie
- Verzekert over het gehele grondgebied de gespecialiseerde en supra-lokale
opdrachten van bestuurlijke en gerechtelijke politie
- Vervult ondersteunende opdrachten voor de lokale politiediensten en voor de
politieoverheden.
Staat olv een commissaris-generaal.
,Drie directies: algemene directie bestuurlijke politie, algemene directie gerechtelijke politie
en een algemene directie van het middelenbeheer en de informatie.
- Algemene directie gerechtelijke politie:
o Leiding en operationele coördinatie van de opdrachten van gerechtelijke
politie van de centrale diensten van de fed pol
o Operationele coördinatie, controle en ondersteuning van de
gedeconcentreerde gerechtelijke directies
c. Aanwijzings- en vorderingsrecht
De leden van het OM en de OZR wijzen de politiedienst aan die in een bepaald onderzoek
met de opdrachten van gerechtelijke politie is belast.
Principiële regel:
- De gerechtelijke overheden mogen zich niet mengen in de concrete organisatie van
de betrokken politiedienst
- De gerechtelijke overheden mogen zich niet inlaten met de bestuurlijke en
operationele leiding van de politiediensten
‘Complexe onderzoeken’:
- Gelet op de aard van de te onderzoeken feiten
- Gelet op de aard van de te verrichten onderzoeksdaden
- Gelet op de geografische spreiding van de onderzoeksdaden
d. Onderscheid tussen officieren en agenten van gerechtelijke politie
Operationeel kader: politieambtenaren onderverdeeld in: het basiskader, het
middenkader en het officierskader + agenten van politie
o Politieambtenaren hebben een algemene bevoegdheid voor de uitoefening
van opdrachten van gerechtelijke en bestuurlijke politie bevoegd voor het
opsporen van alle misdrijven
o Agenten van politie zijn geen politieambtenaren maar hebben een beperkte
politiebevoegdheid verlenen in hoofdzaak bijstand aan de
politieambtenaren + ook bevoegd om de gevolgen van een verkeersongeval
vast te stellen en er een pv van op te stellen
o 2 groepen: officieren van gerechtelijke politie
o Agenten van gerechtelijke politie
Officieren van gerechtelijke politie
Hogere officieren van gerechtelijke politie: leden van het OM
Officieren van gerechtelijke politie, hulpofficier van de PdK:
politieambtenaren uit het officierskader en het middenkader
Lagere officieren van gerechtelijke politie: veldwachters en
boswachters
Agenten van gerechtelijke politie zijn de politieambtenaren die niet de
hoedanigheid hebben van officier van gerechtelijke politie
politieambtenaren van het basiskader
, e. Bevoegdheden
e.1 De bevoegdheden bij heterdaad
Een op heterdaad ontdekt misdrijf:
- Het misdrijf ontdekt terwijl het gepleegd wordt of terstond nadat het gepleegd is
- Bij uitbreiding:
o Het geval waarin de verdachte door het openbaar geroep wordt gevolgd
o Het geval waarin de verdachte in het bezit wordt gevonden van zaken,
wapens, werktuigen of papieren die doen vermoeden dat hij dader of
medeplichtige is, mits dit kort na het misdrijf geschiedt
- Bij gelijkstelling of assimilatie: de gevallen waarin een misdaad of wanbedrijf, zelfs al
is het niet ontdekt op heterdaad, gepleegd is binnen het huis en de PdK wordt
verzocht het misdrijf vast te stellen door:
o Het hoofd van dit huis
o Het slachtoffer van het strafbaar feit
Bijkomende onderzoeksbevoegdheden:
- Hulpofficieren van de PdK:
o Huiszoeking bij de verdachten en dit zelfs bij nacht
o Inbeslagneming van al wat verbeurdverklaard kan worden en tot bewijs kan
dienen
o Aanstelling van deskundigen, die dan de eed moeten afleggen, wat niet het
geval is bij een gewoon opsporingsonderzoek
o Het bevelen van een onderzoek aan het lichaam
- Agenten van (gerechtelijke) politie:
o Het ophouden van personen
o Het overgaan tot een veiligheidsfouillering
o Het tegenhouden van voertuigen of transportmiddelen
Indien nodig kunnen zij hiervoor dwang gebruiken
e.2 De normale ambtsbevoegdheden
e.2.1 Obv Sv.
De opsporingen buiten heterdaad zijn derhalve een domein waar de individuele initiatieven
van de optredende politieambtenaren op de voorgrond treden.
Aldus kan de gerechtelijke politie o.m overgaan tot:
- Het doen van de materiële vaststellingen
- De ondervraging van verdachten
- Het verhoor van getuigen
- Huiszoekingen en inbeslagneming met toestemming
e.2.2 Obv bijzondere strafwetten
Talrijke bijzondere wetten verlenen aan officieren en agenten van gerechtelijke politie
specifieke bevoegdheden ivm de opsporing van inbreuken in welbepaalde materies.
, e.2.3 Obv delegatie
De OZR kan de uitvoering van het door hem uitgereikte bevel tot huiszoeking en
inbeslagneming opdragen aan officieren van gerechtelijke politie.
II. Het OM
a. Statuut
Door de Koning benoemd na tussenkomst van de Hoge raad voor Justitie.
Het ‘parket’ duidt historisch op de plaats die door de vertegenwoordiger van het OM in de
zittingszaal ingenomen wordt. ook ‘staande magistratuur’ genoemd omdat ze hun
vordering staand uitspreken.
Het OM is geen tegenpartij van de beklaagde, wat bij de public prosecutors in Angelsaksische
rechtsstelsels wel het geval is.
- Parket-generaal heeft volgende taken:
o Instaan voor de tenuitvoerlegging van de richtlijnen van strafrechtelijk beleid,
die door de minister van Justitie wordt vastgelegd.
o Waken, in onderling overleg met de PdK’s en de arbeidsauditeurs van zijn
rechtsgebied, over de coherente en geïntegreerde uitoefening van de
strafvordering
- Alle procureurs-generaal bij de HvB vormen samen het college van de P-G’s (art.
143bis Ger.W.)
De minister van Justitie heeft de bevoegdheid om richtlijnen inzake het strafrechtelijk
beleid vast te leggen, nadat hij het advies van het college van P-G’s heeft
ingewonnen.
- Alle PdK’s samen vormen de raad van procureurs (art. 150bis Ger.W.) adviserend
orgaan taak: college van P-G’s, ambtshalve op diens verzoek, adviseren over de
harmonisatie en de uniforme toepassing van de regels, alsook over elke zaak die
verband houdt met de opdrachten van het OM
De fed procureur kan de vergaderingen van de raad bijwonen.
- Federaal parket (art 144bis Ger.W.): olv de federale procureur en is samengesteld uit
federale magistraten. De federale procureur zelf staat onder het gezag van de
minister van Justitie. Belast met:
o De uitoefening van de Sv over gans het grondgebied van het land
o Art. 144ter, §1 Ger.W. definieert de bev van het fed parket:
EZ: limitatieve lijst van strafR kwalificaties op te sommen
AZ: kwalitatieve criteria formuleren
o Het zorgen voor de coördinatie van de uitoefening van de Sv door de gewone
parketmagistraten
o Het vergemakkelijken van de internationale samenwerking
o Het toezicht oop de algemene en bijzondere werking van de fed pol
- De parketjuristen staan de magistraten van het OM bij en bereiden het werk van de
magistraten van het OM op juridisch vlak voor, onder hun gezag en volgens hun
aanwijzingen
- De referendarissen staan de zittende magistraten bij
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tifanyjacobs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.04. You're not tied to anything after your purchase.
