ABCDE voor verpleegkundigen met Expert College toegangscode
Deze samenvatting is gemaakt voor de lesweken van de Minor Critical Care van de Opleiding HBO Verpleegkunde op basis van de informatie uit de lessen en de boeken ABCDE voor verpleegkundigen en Proactive Nursing: klinische problematiek inzichtelijk.
Samenvatting Minor Critical Care
Deze samenvatting is gemaakt voor de Minor Critical Care van de Opleiding HBO
Verpleegkunde.
Boeken die gebruikt zijn voor deze samenvatting:
- ABCDE voor verpleegkundigen – Asaf Gafni en Eveline Heesterbeek
ISBN: 9789043035903
- Proactive Nursing: klinische problematiek inzichtelijk – Marc Bakker
ISBN: 9789059319691
Hiernaast komt informatie uit de lessen en de PowerPoint van de Minor.
Veel succes!
,Week 1 Airway de vrije luchtweg
ABCDE VOOR VERPLEEGKUNDIGEN
Hoofdstuk 1 Herkennen van de vitaal bedreigde patiënt
De vitale functies zijn: ademhaling, circulatie en bewustzijn
Het lichaam kan een milde verstoring in zijn functies makkelijk compenseren. Wanneer een
ontregeling van één of meer vitale functies optreedt, is het lichaam niet in staat om te
compenseren.
Ademhaling Circulatie Bewustzijn
Ademhalingsfrequentie Hartfrequentie Bewustzijnsverandering
Zuurstofsaturatie Bloeddruk
Wanneer zijn de vitale parameters afwijkend?
- Ademhalingsfrequentie < 9/minuut of > 30/minuut
- Zuurstofsaturatie <90%
- Polsfrequentie < 40/minuut of > 130/minuut
- Systolische bloeddruk < 90 mmHg of > 200 mmHg
- Verander bewustzijn afname van 2 of meer punten op de GCS of afname
volgens de AVPU
- Urineproductie < 75 ml per 4 uur
Ademhaling
Een normale ademhalingsfrequentie is 12-20 keer per minuut.
De zuurstofsaturatie in het bloed kan verlaagd zijn (hypoxemie) wanneer het lichaam in
verminderde mate zuurstof kan opnemen. Oorzaken:
- Longaandoeningen;
- Pijn bij ademen;
- Ernstige ziekte: sepsis;
- Verlaagde ademhalingsprikkel.
Circulatie
De hartfrequentie, polsdruk en bloeddruk geven informatie over de circulatie van het lichaam.
Bewustzijn
Voor het meten van het bewustzijn wordt de Glasgow Coma Scale gebruikt. Het aantal
punten is de EMV-score. De patiënt kan maximaal 15 punten scoren en minimaal 3.
Bij ≤ 8 punten is er sprake van ernstig
hersenletsel of een comateuze
toestand. Er is dan vaak intubatie
nodig.
Bij 9-12 punten is er sprake van matig
hersenletsel.
Bij 12-15 is er sprake van licht
hersenletsel.
Om een snelle inschatting van het
bewustzijn te maken kan de AVPU-
score gebruikt worden.
,Een supraorbitale pijnprikkel wordt toegediend om het bewustzijn te beoordelen.
Het Spoed Interventie Team (SIT) wordt ingeschakeld bij een bedreigende situatie. Er zijn
criteria voor het inschakelen van het SIT, deze zijn vergelijkbaar met de EWS. Het SIT
bestaat uit een IC-, SEH- of CCU-verpleegkundige en een arts. Zij zijn snel ter plaatse en
proberen een adequate en vroegtijdige behandeling van de vitaal bedreigde patiënt te
waarborgen. De afdelingsverpleegkundige schakelt eerst de hoofbehandelaar in bij een hoge
SIT-score. De behandelaar kan dan alsnog bepalen om direct het SIT op te roepen.
Hoofdstuk 2 Primary survey en de A (Airway)
Voorbereiding opvang van een patiënt:
- Informatie;
- Beschikbaarheid van een geschikte opvangruimte;
- Apparatuur voor bewaking en stabilisatie van de luchtweg;
- Vloeistoffen voor infusie;
- Monitoringapparatuur;
- Communicatielijn om met spoed hulp in te kunnen roepen;
- Snel beschikbare diagnostische hulpmiddelen;
- Beschermende materialen voor de zorgverleners.
ABCDE:
- A (Airway): het controleren van de luchtweg en ervoor zorgen dat de luchtweg vrij is.
Bij een traumapatiënt wordt gezorgd voor bescherming van de cervicale wervelkolom.
- B (Breathing): het controleren van en zorgen voor een goede ventilatie en
oxygenatie.
- C (Circulation): het controleren en zorgen voor een goede hemodynamiek.
- D (Disability): het controleren en behandelen van levensbedreigende neurologische
afwijkingen.
- E (Exposure/Environment): controle van overige levensbedreigende aandoeningen.
Airway
Een vrije luchtweg kan bedreigd worden door:
- Corpus alienum;
- Bloed, braaksel of slijm in de mond of in de bovenste luchtweg;
- Zwelling van trachea, tong of lippen;
- Trauma van het aangezicht of de luchtpijp;
- Verminderd bewustzijn waardoor de tong naar achteren zakt.
Bij een traumapatiënt is stabilisatie van de cervicale wervelkolom (CWK) essentieel. Dit moet
worden beschermd tot letsel van de CWK definitief is uitgesloten d.m.v. een CT-scan. De
CWK wordt in eerste instantie manueel geïmmobiliseerd.
Head-tilt/chin-lift en Jaw-thrust
Bij patiënten met een verlaagd bewustzijn kan de tong naar achteren vallen waardoor de
ademweg wordt afgesloten. Hiervoor kan de head-tilt/chin-lift of de jaw-thrust manoeuvre
worden toegepast.
Bij de head-tilt/chin-lift manoeuvre wordt een hand op het voorhoofd geplaats en de vingers
van de andere hand worden onder de onderkaak geplaatst. Vervolgens wordt het hoofd in
retroflexie gebracht.
De jaw-thrust manoeuvre is toepasbaar tijdens CWK-immobilisatie en wordt uitgevoerd door
de kaakkopjes met de wijsvingers van beide handen naar voren te drukken, waardoor de
onderkaak naar voren wordt verplaatst.
, Orofaryngeale luchtweg
Een orofaryngeale luchtweg (Mayo-tube) is geïndiceerd om tongobstructie door een naar
achter gevallen tong op te heffen bij een bewusteloze patiënt.
Nasofaryngeale luchtweg
Een nasofaryngeale luchtweg ken dezelfde indicaties als de orofaryngeale variant, maar
heeft bij wakkere patiënten de voorkeur. De nasofaryngeale luchtweg wordt door een van de
neusgaten ingebracht en voorzichtig in de keelholte geschoven.
Larynxmasker
Het larynxmasker heeft een plek in de behandeling van patiënten met moeilijke luchtwegen,
met name als endoctracheale intubatie of beademing met een maskerballon niet lukt. Het
biedt geen definitieve luchtweg.
Larynxtube
De larynxtube is een extraglottische luchtweg die dezelfde mogelijkheden biedt als het
larynxmasker. Dit is geen definitieve luchtweg.
Intubatie en definitieve luchtweg
Intubatie is het inbrengen van een endotracheale buis in de luchtpijp.
Een definitieve luchtweg is een endotracheale tube met een opgeblazen cuff. De opgeblazen
cuff sluit de ruimte tussen de tube en trachea af waardoor er geen bedreigingen in de longen
kunnen komen. Er zijn drie typen: orotracheale tube (via de mond), nasotracheale (via de
neus) en chirurgische luchtwegen (tracheostomie).
Criteria voor intubatie:
- Ademstilstand;
- Geen andere mogelijkheid om een open luchtweg te houden;
- Bedreiging van de luchtweg;
- Comateuze traumapatiënten;
- Onvoldoende oxygenatie ondanks maximale zuurstoftoedieningen via een
zuurstofmasker;
- Noodzaak om de longen te beschermen tegen aspiratie.
Met behulp van een laryngoscoop en cricoïd druk (druk op trachearing) wordt een
orotracheale tube ingebracht.
Direct na het plaatsen van de tube moet de cuff worden opgeblazen en de tube worden
aangesloten op een ventilatiesysteem. Het horen van symmetrisch ademgeruis en
afwezigheid van borborygmi (borrelende geluiden in de maagstreek) tonen een juiste positie
aan. Met capnografie wordt gekeken of de uitgeademde lucht CO2 bevat.
Bij nasotracheaal intuberen is een spontane ademhaling van belang. Apnoe en een
schedelbasisfractuur zijn contra-indicaties.
Luchtwegobstructies
- Corpus alienum
Dit is een vreemd voorwerp. Een corpus alienum kan zowel een gedeeltelijke als een
volledige obstructie veroorzaken. Als behandeling moet het corpus alienum
verwijderd worden (met een bronchoscoop (ter hoogte van longen) of Magill-tang
(mond).
- Epiglottitis
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zohraboukhris. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.48. You're not tied to anything after your purchase.
