Summary
Samenvatting Goederenrecht
- Course
- Institution
Katholieke Hogeschool Vives - bachelor in handelswetenschappen en bedrijfsmanagement, rechtspraktijk Vak goederenrecht Docent Thomas Langbeen & Renaat Hoop
[Show more]
2 reviews
By: patriciadetemmerman • 2 year ago
By: laurenovaere • 3 year ago
Seller
Followvandoorslaerdelilia
Reviews received
Content preview
1Goederenrecht
Objectief recht: Alle in een samenleving geldende regels
Subjectief recht: Aan het recht ontleende en juridische afdwingbare aanspraken of bevoegdheden
die personen in een samenleving kunnen laten gelden.
Subjectieve rechten vormen een concrete toepassing van het objectieve recht.
Subjectieve rechten kunnen onderverdeeld worden:
a) Burgerlijke (civiele) rechten
b) Politieke rechten
Politieke subjectieve rechten
Zijn rechten die de burger kan inroepen jegens de overheid.
Participatierechten die zorgen dat de burger kan deelnemen aan de uitoefening van het
openbaar gezag en om politieke vrijheidsrechten, waarbij de rol van de overheid eerder
passief is.
Sociaal-economische rechten: houden verband met de hedendaagse verzorgingsstaat
Bijv.: - actief en passief kiesrecht;
- Belastingrecht
- Bepaalde rechten van ambtenaren en militairen;
- Betwisting over de hoedanigheid van vluchtelingen
Burgerlijke subjectieve rechten
Rechten die burgers jegens elkaar (en in sommige gevallen de overheid) kunnen laten gelden
m.b.t.:
- De staat van de natuurlijke persoon;
- Betrekkingen tussen private personen
- Herstelvorderingen als gevolg van de scheiding van een subjectief (burgerlijk of politiek) recht
Onderscheid kan hier gemaakt worden tussen:
Extra-patrimoniale rechten
Rechten die buiten het vermogen van een persoon vallen.
- Louter morele waarde
- Niet in geld waardeerbaar
- Eindigen bij het overlijden
- Niet verhandelbaar
Persoonlijkheidsrechten: rechten die de persoonlijkheid van de individu kan beschermen (recht
op naam, nationaliteit en woonplaats)
Familierechten: rechten die het leven in familieverband mogelijk maken (bv. het recht om te
huwen, te scheiden en te adopteren)
, 2
Patrimoniale of vermogensrechten
- Maken deel uit van het vermogen
- Zijn in geld waardeerbaar
- Kunnen verhandeld worden
- Eindigen niet bij het overlijden van de persoon
Tot vermogensrechten behoren:
a) De zakelijke rechten
b) De vorderingsrechten
c) De intellectuele rechten
Intellectuele rechten zijn rechten die een persoon kan hebben op geestelijke voortbrengselen
zoals een uitvinding of een artistieke creatie.
Vorderingsrechten zijn rechten die toelaten om van een ander de uitvoering te eisen van één of
meer verbintenissen. Zijn aanspraken op een prestatie (een doen, een geven, of een laten) van
een welbepaald persoon.
Zakelijke rechten verlenen een recht, een aanspraak, een heerschappij op een goed.
Goederenrecht regelt de verhouding tussen rechtssubjecten (personen) en rechtsobjecten
(goederen).
Wat is een zaak?
- Het recht maakt onderscheid tussen personen en een zaak
Wat is een goed?
- Al wat bestaat en tastbaar is en geen persoon is
- Tastbaar ruim interpreteren! = alles wat zintuigelijk waarneembaar is, wat vatbaar is voor
perceptie.
- Ook dieren zijn juridisch gezien zaken (al gaan almaar meer stemmen op om dieren niet langer
in het goederenrecht te bestempelen als zaken)
, 3
De zaken en de rechten die men erop kan hebben (= zakelijke rechten) vormen samen de
goederen.
Goederen kunnen zowel lichamelijk als onlichamelijk zijn
Lichamelijk: wanneer het om zaken gaat
Onlichamelijk: wanneer het rechten betreft -> rechten zijn niet tastbaar of fysisch
waarneembaar
! Er wordt niet steeds onderscheid gemaakt tussen goederen en zaken. Begrippen worden veel
door elkaar gebruikt, ook in het Burgerlijk Wetboek. !
Vermogen: het geheel van iemands baten (lichamelijke en onlichamelijke goederen) en lasten
(schulden)
- Voortdurend evoluerend begrip
- Vermogen verandert dagelijks wanneer we inkopen doen, ons inkomen uitbetaald krijgen,
facturen betalen,…
- ! Wanneer iemand een verbintenis aangaat (om iets te doen, geven of niet te doen) hij zich
hiertoe in principe verbindt met gans zijn vermogen.
o Eenheid van vermogen = ieder verbindt zich met gans zijn vermogen
- Verbintenis niet nakomen? Schuldeiser zal zich kunnen verhalen op alle goederen van de
schuldeiser, inclusief de toekomstige goederen.
o Uitzonderingen: zakelijke zekerheidsrechten
▪ Gevolg?
• Voordeel: bevoorrechte SE’s: hebben voorrang
• Nadeel: chirografaire SE’s: waardevermindering vermogen
- Vermogen speelt centrale rol in het erfrecht.
o Bij overlijden van een persoon gaat diens vermogen over op zijn erfgerechtigde
erfgenamen.
o Soms een nadeel als er meer schulden dan baten zijn
o Drie mogelijkheden:
▪ Impliciete of uitdrukkelijke aanvaarding van de nalatenschap (alle baten en
lasten gaan over) – Art. 774 e.v. BW
▪ Uitdrukkelijke verwerping van de nalatenschap – art. 784 e.v. BW
▪ Aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving (de baten worden eerst
aangewend om de schulden van de erflater te betalen en de overschot komt
toe aan de erfgenaam in kwestie) – Art. 793 e.v. BW
Zakelijke rechten
Zakelijke rechten vs. Vorderingsrechten
Belangrijk om onderscheid te maken!
Zakelijke rechten: doen een juridische relatie ontstaan tussen een persoon (= rechtssubject) en
een goed (= rechtsobject).
Verlenen een recht op, een directe zeggenschap over een bepaald goed.
Zeggenschap of heerschappij kan beperkt of absoluut zijn
Beschikken over een sterke tegenwerpbaarheid; ze gelden erga omnes (naar alle – in richting
van iedereen).
Heerschappij of macht die door de titularis van het zakelijk recht op een zaak wordt
uitgeoefend moet door iedereen erkend worden
, 4
Bijv.: het eigendomsrecht op een auto is een zakelijk recht en doet een juridische band ontstaan
tussen de eigenaar (persoon) en de auto (zaak)
Vorderingsrechten: doen een juridische relatie ontstaan tussen twee personen (= persoonlijke
rechten).
Verlenen een recht ten overstaan van een andere persoon.
Geven een aanspraak op een handeling van die persoon: iets doen, iets niet doen of iets geven
Worden ook aangeduid als persoonlijke rechten
Zijn in beginsel slechts tegenwerpbaar aan de schuldenaars
Bijv.: Als iemand tegen mijn auto rijdt dan heb ik op basis van art. 1382 BW recht op een
schadevergoeding. Er is immers een juridische relatie ontstaan tussen mij (persoon) en de
bestuurder van de andere wagen (persoon).
Bijv.: het eigendomsrecht op een huis is een zakelijk recht. Het betreft immers een rechtstreekse
aanspraak van een persoon op een zaak. Dit eigendomsrecht moet ook door iedereen
gerespecteerd worden.
Een aannemingscontract doet vorderingsrechten ontstaan. De aannemer heeft recht op betaling
van zijn werk. De tegenpartij heeft recht op de uitvoering van het werk. De aannemer zal zijn recht
echter enkel kunnen uitoefenen tegen de tegenpartij en vice versa.
Vorderingsrechten vs. Rechtsvorderingen
Vorderingsrechten laten toe ten overstaan van een persoon de uitvoering van een of meer
verbintenissen te vragen.
Rechtsvordering verwijst naar het recht op toegang tot de rechter.
Mogelijkheid om beroep te doen op een rechter om een rechtsplicht te doen nakomen of om
een subjectief recht te laten honoreren.
Bijv.: wie zijn vermogen wil uitbreiden met het eigendomsrecht (= een zakelijk recht) op een auto
kan daartoe een koopovereenkomst sluiten. Het aangaan van deze overeenkomst doet een aantal
wederzijdse verbintenissen ontstaan, waarvan elke partij de uitvoering kan vorderen. De verkoper
heeft een vorderingsrecht op de levering van de auto.
Stel dat de koper de koopsom betaald heeft maar de verkoper in gebreke blijft zijn verbintenis na
te komen. In dat geval kan de koper naar de rechter stappen en deze vragen de verkoper zijn
verbintenis na te doen komen.
Rechtsvordering moet wel tijdig ingesteld worden (verjaringstermijn van 10 jaar).
Volgrecht en recht van voorrang
Zakelijke rechten kenmerken zich door het volgrecht en het recht van voorrang.
Volgrecht impliceert dat het recht ten aanzien van de zaak kan worden uitgeoefend, ongeacht in
wiens handen die zaak zich bevindt.
Het recht volgt dus eigenlijk de zaak; het kleeft er als het ware aan vast.
Bijv.: de langstlevende echtgenoot die het vruchtgebruik heeft op een huis, zal dit vruchtgebruik
behouden, ook wanneer de naakte eigendom van het huis verkocht zou worden door de kinderen
(die naakte eigenaar zijn).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vandoorslaerdelilia. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.02. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now