Geschikte samenvatting voor het (school)examen voor VWO. Samenvatting van maatschappijwetenschappen hoofdstuk 10: Sociale veranderingen in het verhoudingsvraagstuk, gemaakt aan de hand van het boek Seneca Maatschappijwetenschappen. Uitwerkingen van alle belangrijke begrippen die nieuw zijn in het h...
Maatschappijwetenschappen hoofdstuk 10: Sociale veranderingen in het
verhoudingsvraagstuk
Het verhoudingsvraagstuk gaat over de manier waarop mensen zich van elkaar
onderscheiden en tot elkaar verhouden en de manier waarop samenlevingen in
sociale zin vormgeven aan deze verschillen.
Door het proces van democratisering zijn de verschillen in invloed van het bestuur
van de samenleving kleiner geworden. Steeds meer mensen in democratische
landen mochten nu zelf kiezen wie hun machthebbers zouden worden. Meer mensen
kregen politieke rechten en de verschillen werden kleiner.
Productiviteit van de landbouw zorgde voor meer voedsel en groei van de bevolking.
De mechanisering nam toe en de productie van goederen versnelde. Al deze
gevolgen van technische ontwikkelingen vanaf de 19 e eeuw zorgen voor de
Industriële Revolutie. Wel was er meer sprake van sociale ongelijkheid, arbeiders
maakten lange dagen en kregen weinig loon. Ook kinderen moesten werken en
maakten diezelfde lange dagen, veel kinderen werden ziek. De werkvloer was niet
hygiënisch.
Als er op basis van verschillen onderscheid gemaakt wordt tussen mensen is er
sprake van sociale ongelijkheid, een situatie waarin verschillen tussen mensen in al
dan niet aangeboren kenmerken, consequenties hebben voor hun maatschappelijke
positie en leiden tot een ongelijke verdeling van schaarse en hooggewaardeerde
zaken, van waardering en behandeling.
Er zitten drie verschillende elementen in de definitie:
1. Verschillen tussen mensen kunnen aangeboren (geslacht, huidskleur en
handicap) en niet-aangeboren (werk en woonplaats) zijn.
2. Verschillen hebben consequenties voor iemands maatschappelijke positie.
3. Verschillen leiden tot:
Ongelijke verdeling van schaarse en hooggewaardeerde zaken.
Ongelijke waardering.
Ongelijke behandeling.
Niet-aangeboren verschillen ontstaan tijdens het proces van socialisatie. Dit gebeurt
in het gezin, op school, etc.
De verschillen in sociale ongelijkheid komen naar voren in:
Ongelijke verdeling van macht: schaarse en hooggewaardeerde zaken (meer/
minder macht in de politiek en samenleving).
Ongelijke verdeling van bezit: schaarse en hooggewaardeerde zaken (kennis,
inkomen en vermogen).
Ongelijke verdeling van status: waardering en behandeling.
De verdeling van de maatschappij in groepen waartussen sociale ongelijkheid
bestaat noemen we stratificatie, die groepen noem je sociale lagen. Enerzijds is je
plaats in die lagen erfelijk (door afkomst) en anderzijds kunnen er mensen zijn die
het beter doen dan hun ouders (meer macht, bezit of status) en dus in een hogere
sociale laag komen. Als mensen vergeleken worden op basis van status van een
beroep, noem je dat een beroepsprestigeladder.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rosiework. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.