Hoofdstuk 24 Algemene wondverzorging en zwachtelen
Wonden en wondgenezing
De huid is opgedeeld is 3 lagen: opperhuid, lederhuid en het onderhuid bindweefsel. De opperhuid is
de buitenste laag van de huid en bestaat uit: de kiemlaag en de hoornlaag. In de kiemlaag bevinden
zich cellen die zich delen verplaatsen zich naar het oppervlakte van de huid. Het duurt 28 dagen
voordat een nieuwe cel uit de kiemlaag naar de hoornlaag is verplaatst.
De lederhuid (dermis) is de middelste laag. Bevinden zich weinig cellen. Zitten wel veel collageen- en
elastinevezels die ervoor zorgen dat de huid elastisch en stevig is. Ook bevat de dermis talgklieren,
lymfeklieren, zenuwen, bloedvaatjes en zweetklieren.
De onderste laag bevat veel vetcellen maar ook zenuwcellen en bloedvaten.
Oorzaken wonden
Mechanische wonden = wonden die worden veroorzaakt door fysiek trauma. snijwonden,
steekwonden, scheurwonden of schotwonden.
Scherpe mechanische wonden = huid ligt open
Stompe mechanische wonden = onderhuids botbreuk/kneuzing
Aparte categorieën = schaafwonden = wrijvingswond
Andere oorzaken: chemische stoffen, hitte/kou, elektriciteit en straling
Wondgenezing
Primaire wondgenezing: er treden geen problemen op tijdens de wondgenezing
Secundaire wondgenezing: Wondgenezing verloopt gecompliceerd
Granulatieweefsel = nieuw gevormde weefsel
In de reactiefase stopt de bloeding en worden dode cellen en bacteriën opgeruimd door witte
bloedcellen (houden wond schoon). Bloedvaten vernauwen bloeden stopt. Vervolgens vormt er
een korst sluit wond af en beschermt. De wond vertoont in de reactiefase de verschijnselen van
een ontsteking: roodheid, zwelling, warmte en pijn.
Tijdens de regeneratiefase wordt er nieuw weefsel gevormd en wordt de wond gesloten. De witte
bloedcellen stimuleren de vorming van nieuwe bloedvaatjes en granulatieweefsel. wond gevuld
wondranden sluiten.
Tijdens de rijpingsfase worden de overmatige bloedvaatjes afgebroken. Het granulatieweefsel
ontwikkelt zich in deze fase tot littekenweefsel.
Wondgenezing wordt beïnvloedt door de algehele conditie van de zorgvrager, leeftijd, aanwezigheid
van andere aandoeningen, plaats van de wond, oorzaak van de wond, voeding, medicijngebruik en
eventuele infecties.
Wondverzorging
Observatie van de wond
Omvang en de vorm van de wond
De geur van de wond
De kleur van de wond
De wondranden
Wondvocht = exsudaat
Pijn
Ontstekingsverschijnselen
, Indeling wonden
Time model en het WCS model
TIME-model
Tissue/weefsel; hoe is het weefsel van de wond en er omheen er aan toe? Is er sprake van
afstervend weefsel?
Infectie; is de wond en/of de huid daaromheen geïnfecteerd?
Mouisture/vochtbalans; Hoe vochtig is de wond? IS er sprake van overmatige exsudaat?
Edege/wondrand; Sluiten de randen van de wond bij de genezing goed op elkaar aan? Is er
sprake van verwekende wondranden?
WCS-classifiactiemodel
Woundcare Consultant Society heeft een classificatiesysteem ontwikkeld om ervoor te zorgen dat
alle hulpverleners op dezelfde manier kunnen herkennen en behandelen. Deelt wonden in obv kleur.
Verzorgen rode wond
Sprake van normale, gezonde wondgenezing. Een rode wond bestaat uit granulatieweefsel en
bevindt zich in de regeneratiefase. Bij het verzorgen van deze wond moet de wondbodem vochtig
gehouden worden en beschermd worden tegen beschadigingen. Verband mag niet verkleven met de
wondbodem.
Wondmateriaal rode wond
Vocht inbrengend of vocht absorberend.
Oppervlakkige rode wonden (beschadiging epidermis en evt dermis)
Er ontstaat epithelialisatie in de wondranden en rond de haren en zweetkliertjes. In het wondbed zijn
roze eilandjes zichtbaar. Wond moet beschermd worden met iets dat niet kleeft:
Schuimverband (sterk absorberend)
Hydrogel (steriele gel die wond vochtig houdt)
Alginaten (gemaakt van zeewieren en absorberen veel vocht)
Transparante folies ( te gebruiken bij een relatief intacte huid)
Diepe rode wonden ( beschadiging epidermis, dermis en onderliggend weefsel)
Bij deze wonden begint de epithelialisatie vanuit de randen, waar de rode kleur roze wordt. Deze
wonden moet je opvullen met materiaal dat de wondbodem raakt:
Hydrogel
Hydrofiber (moet de wond overlappen, omdat het bij vochtinname krimpt)
Alginaten
Negatieve druktherapie
Verzorgen gele wond
Een gele wond bevindt zich in de reactiefase. Het lichaam reageert op de wond door te starten met
stolling, vaatvernauwing en afsluiting van de wond. Dit ziet eruit als gelig beslag. Fibrine is een eiwit
dat zorgt voor een korstje. Vaak wordt er ook exsudaat gevormd, bestaande uit celresten en
samengeklonterde eiwitten. Dit moet worden gereinigd. Het doel van de behandeling is het reinigen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mmmmmandy. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.70. You're not tied to anything after your purchase.