Wet BIG Wet op de Beroepen in de individuele Gezondheidszorg
Iedereen die op beroepsmatige basis individuele zorg verleent, valt onder de Wet BIG. Doelen van
deze wet zijn:
De kwaliteit van de gezondheidszorg bevorderen en bewaken
Zorgvragers beschermen tegen onzorgvuldigheid en ondeskundig handelen
De wet geldt alleen voor mensen die beroepsmatig met zorgvragers werken (zoals vpk en artsen).
Vrijwilligers in de gezondheidszorg en mantelzorgers vallen buiten deze wet. Onder individuele
gezondheidszorg vallen het beoordelen, ondersteunen, onderzoeken, verbeteren, beschermen en
herstellen van iemands gezondheid.
Belangrijke onderdelen van de wet BIG zijn:
De eerste groep legt de wet BIG vast welke functie eisen de opleiding tot het beroep moeten
hebben. Zijn niet BIG geregistreerd.
Voor de 2e groep zijn de opleidingseisen ook wettelijk vastgelegd. Registratie BIG is verplicht. Het
medisch tuchtcollege is tevens op deze groep van toepassing. Het betreft:
Er is ook nog een groep overige beroepen = zorgverleners die werken als medw maatschappelijke
zorg, zorghulp of helpende. geen wettelijke opleidingseisen vastgelegd niet BIG geregistreerd
vallen niet onder medisch tuchtrecht.
,BIGregistratie is verplicht. Het BIGregister is voor iedereen toegankelijk. Iedereen kan je opzoeken.
Na registratie sta je 5jaar ingeschreven. Elke 5 jaar moet je kunnen aantonen dat je nog aan de eisen
voldoet om je te mogen registreren. Een belangrijke eis: afgelopen 5 jaar 2080 uur gewerkt hebt.
Voldoe je er niet aan kun je een scholingstraject volgen om voor herregistratie in aanmerking te
komen. Alleen als je aan de eisen voldoet wordt je opnieuw geregistreerd voor 5 jaar. Op deze
manier wordt de kwaliteit van de gezondheidszorg gewaarborgd.
Voorbehouden handelingen
Voorbehouden handelingen zijn risicovolle handelingen die vastgelegd zijn in de Wet BIG. Zo wordt
geprobeerd om de veiligheid van deze handelingen te garanderen. Per voorbehouden handeling
staat aangegeven welke zorgverlener bevoegd is om deze handeling zelfstandig uit te voeren.
Voorbeelden:
Risicovolle handelingen
Risicovolle handelingen zijn handelingen die bij onbekwaam of onzorgvuldig handelen vrijwel zeker
tot gezondheidsschade zullen leiden. Staan niet beschreven in BIG. Organisaties moeten zelf
vastleggen welke handelingen zij risicovol vinden. Medewerkers die deze handelingen uitvoeren
moeten wel aan dezelfde eisen voldoen als bij voorbehouden handelingen. Voorbeelden zijn:
Bekwaamheid
Voor het uitvoeren van een voorbehouden of risicovolle handeling is het van belang dat je bevoegd
en bekwaam bent. Om te bepalen of je bekwaam bent wordt o.a. gekeken naar de driehoek van
kennis, vaardigheden en attitude.
Kennis; hierbij gaat het om de inhoudelijke kant van leren. Dit komt grotendeels tot stand
door info overdracht
Vaardigheden; het gaat hier om de vaardigheden die gebruikt worden om inhoudelijke
kennis in de praktijk toe te passen. Voorbeelden: luisteren of een venapunctie invoeren.
Attitude; de manier waarop je tegen een situatie aankijkt en hoe je in het leven staat.
De onderdelen moeten in balans zijn om een handeling bekwaam uit te kunnen voeren.
Bekwaamheid geeft aan wat je weet en kan.
,Zaken die onder bekwaamheid vallen:
Kennis over:
- De handeling
- De juiste techniek
- Het doel van de handeling
- De mogelijke complicaties
- De benodigde materialen
- Actuele richtlijnen
- Nodige voor en nazorg
Vaardigheden om:
- De handeling uit te voeren
- Te beoordelen hoe het gaat
- In te schatten wanneer hulp nodig
- Te handelen bij complicaties
Attitude om:
- Een zorgvrager gerust te stellen
- Te kunnen omgaan met stress
- Rustig te kunnen blijven bij tegenslag
- In te kunnen spelen op de wensen van de zorgvrager
Bevoegdheid
Als je een opleiding hebt gevolgd, en je bent bekwaam, dan ben je ook bevoegd om de handelingen
uit te voeren. Onbekwaam = onbevoegd. Er zijn 3 vormen van bevoegdheid:
Zelfstandige bevoegdheid; Je mag de handeling zelf uitvoeren (als je ook bekwaam bent).
Daarnaast mag je een andere zorgverlener de opdracht geven een voorbehandeling uit te
voeren. Dit mag ook als je zelf niet bekwaam bent. Aan opdrachtgever moet je aan de
volgende voorwaarden voldoen:
Je bent deskundig in het stellen van de indicatie voor de opdracht
Je zorgt voor toezicht en tussenkomst wanneer dit nodig is. Bijv: door zelf aanwezig te
zijn of bereikbaar te zijn per telefoon
Je stelt vast of de handeling uitgevoerd kan worden volgens het protocol of dat
aanvullende instructie noodzakelijk is
Je stelt vast dat de opdrachtnemer bekwaam is om de handeling uit te voeren
Functionele zelfstandigheid; Vpk zijn functioneel zelfstandig bevoegd. Dit houdt in dat je niet
zelf het initiatief mag nemen om een voorbehouden handeling uit te voeren. Je mag de
handeling wel uitvoeren in de opdracht van een zelfstandig bevoegde. De opdrachtgever hoeft
hier niet te zorgen voor toezicht en tussenkomst. De opdrachtgever mag er namelijk van uit
gaan dat jij functioneel zelfstandig bekwaam bent in het uitvoeren van de voorbehouden
handeling. Hierbij moet je wel aan de volgende voorwaarden voldoen:
- Je handelt in opdracht van een zelfstandig bevoegde medw
- Je handelt naar aanwijzingen en instructies van de opdrachtgever
Je bent bekwaam om de handeling goed uit te voeren.
Vpk zijn functioneel zelfstandig voor de volgende voorbehouden handelingen:
- Katheterisatie van de blaas
- Maagsonde of infuus inbrengen
- Subcutane, intramusculaire en intraveneuze injecties toedienen
, - Venapuncties uitvoeren
- Hielprik bij pasgeborenen afnemen
Niet functionele zelfstandigheid
Er zijn ook zorgprofessionals die niet zelfstandig bevoegd of functioneel zelfstandig bevoegd
zijn, maar die wel bevoegd en bekwaam zijn om een bepaalde voorbehouden of risicovolle
handeling te verrichten. Deze zorgprofessionals mogen een handeling waarvoor ze bevoegd en
bekwaam zijn alleen uitvoeren onder toezicht van een zelfstandig bevoegde medewerker.
Moet voldoen aan de volgende voorwaarden:
- Je handelt in opdracht van een zelfstandig bevoegde medewerker
- Je handelt naar de aanwijzingen en instructies van de opdrachtgever
- Je bent bekwaam om de handeling goed uit te voeren
- Je hebt duidelijke afspraken gemaakt over de wijze van toezicht houden
Bevoegd zorgverleners in opleiding
Tijdens je opleiding mag je ook al voorbehouden handelingen uitvoeren, maar hier gelden bepaalde
voorwaarden voor:
Je hebt van een zelfstandig bevoegde zorgverlener de opdracht gekregen de voorbehouden
handeling uit te voeren
Je bent bekwaam om een voorbehouden handeling uit te voeren
Je volgt evt aanwijzingen van de opdrachtgever op
Bevoegdheid mantelzorgers en vrijwilligers
Mantelzorgers vallen niet onder de wet BIG omdat zij geen beroepsmatige zorg verlenen. Zij mogen
dus zonder tussenkomst van een zorgverlener voorbehouden en risicovolle handelingen uitvoeren.
Wettelijk is over mantelzorgers niks vastgelegd. Wanneer een zorgvrager schade ondervindt van een
handeling die de mantelzorger heeft uitgevoerd, is de mantelzorger zelf verantwoordelijk. Het is wel
de verantwoording van de zorgorganisatie om voldoende begeleiding of toezicht te bieden bij het
uitvoeren van de handeling door de mantelzorger. Mantelzorgers vallen niet onder het medisch
tuchtrecht, maar kunnen wel via het burgerrecht worden aangeklaagd.
Vrijwilligers vallen ook buiten de wet BIG. Zij leveren immers ook geen beroepsmatige zorg. Toch
mogen vrijwilligers niet zomaar een voorbehouden handeling uitvoeren, terwijl mantelzorgers dit wel
mogen. Vrijwilligers hebben geen eigen verantwoordelijkheid, mantelzorgers wel. Een vrijwilliger
mag een voorbehouden handeling alleen uitvoeren als een art hiertoe opdracht geeft. Vrijwilligers
mogen, net zoals mantelzorgers, risicovolle handelingen uitvoeren als zij zichzelf bekwaam vinden. Ze
moeten hiervoor wel toestemming hebben van de coördinator van de vrijwilligersorganisatie waar ze
werkzaam zijn en van de behandelend arts.
Medisch tuchtrecht
Wanneer een zorgvrager schade ondervindt door het (onzorgvuldig) handelen van een zorgverlener,
kan de zorgverlener worden aangeklaagd. De aanklacht wordt behandeld onder het medisch
tuchtrecht. = vorm van rechtspraak die geldt voor beroepen die zijn ingeschreven in BIG-register.
Het tuchtcollege oordeelt of de zorgverlener binnen de grenzen van het eigen deskundigheidsterrein
zorgvuldig zorg heeft geleverd.
Wanneer iemand een klacht indient tegen jou als zorgverlener, wordt eerst tegen jou als
zorgverlener, wordt eerst vooronderzoek gedaan. De aanklagen er jij krijgen dan de kans om de zaak
schriftelijk en mondeling toe te lichten. Het tuchtcollege bepaalt vervolgens of er een zitting zal
komen. Als de procedure wordt voortgezet, nodigt het tuchtcollege beide partijen uit voor een
zitting, Wanneer het tuchtcollege een klacht gegrond verklaart, kun je aansprakelijk gesteld worden
voor de schade aan de zorgvrager. Straffen:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mmmmmandy. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.18. You're not tied to anything after your purchase.
