Objectief recht = geheel van rechtsregels dat we kunnen toepassen op een specifieke zaak
Subjectief recht = individualisering van een regel, een toepassing van een rechtsregel op een
concreet geval vb. schadevergoeding
Eigenrichting = verboden in België: Gerechtelijke procedure = procesrecht:
verbod van eigenrichting want je kan naar rechter stappen om iets af te
overheid heeft geweldmonopolie dwingen (alleen bij discussie tss partijen)
2) DE RECHTERLIJKE MACHT
DE RECHTERLIJKE MACHT
Organiek (welke organen, welke instellingen etc.) : (‘gewone’) hoven en rechtbanken
Functioneel: jurisdictionele functie alle geschillen (‘contentieux’)
Welk soort geschil? Kijken naar voorwerp van het geschil
o Subjectief contentieux: = overheidgebonden
De ‘gewone’ of traditionele rechtbanken
andere (privaat- en tucht) rechterlijke instanties
vb. geschil met buurman over geluidsoverlast
vb. schadevergoeding eisen voor schade aan jouw oprit door openbare
wegenwerken -> overheid geeft schade aan iemand persoonlijk
o Objectief contentieux: discretionaire beleidskeuze, overheid kan aanpassen
De administratieve rechtscolleges (vooral RvS; recente aanpassing: kan
ook schadevergoeding toekennen na vernietiging) [controle bestuur]
Het Grondwettelijk Hof [controle wetgever]
vb. weigering van een bouwvergunning (niet iedereen heeft hier
zomaar recht op)
Verschil gewone en administratieve rechtbank? Eerst verschil snappen tussen:
Subjectieve geschillen gaan over subjectieve rechten (= burgerlijke en politieke rechten)
Objectieve geschillen gaan over geschillen betreffende de legaliteit v.h. overheidshandelen
-> worden toegeschreven aan rechtscolleges die niet tot gewone hoven en rechtbanken
horen. bv. welbepaald gedrag kan van overheid geëist worden. -> subjectief; overheid moet
norm toepassen en beschikt niet over beoordelingsmogelijkheid. Rechter gaat dan na of
overheid normen goed heeft toegepast. Als overheid discretionaire bevoegdheid (= kan haar
beleidskeuze maken aangezien zij het algemene belang dient na te streven) heeft, andere
situatie. Dan kun je als burger niet onmiddellijk welbepaald gedrag van overheid eisen ->
gaat over legaliteit van de norm -> objectief. In dit geval kan rechter zich niet in de plaats
stellen van de overheid (inbreuk op scheiding der machten). Rechter gaat na of overheid de
grenzen van normale beoordeling te buiten is gegaan -> objectief
, Art.2. De in dit wetboek gestelde regels zijn
van toepassing op alle rechtsplegingen,
HET GERECHTELIJK RECHT behoudens wanneer deze geregeld worden
door niet uitdrukkelijk opgeheven
wetsbepalingen of door rechtsbeginselen,
= organisatie en werking rechterlijke ‘orde’ waarvan de toepassing niet verenigbaar is
omvat: met de toepassing van de bepalingen van
o Gerechtelijk privaatrecht dit wetboek.
= Het gemeen recht
= napoleontisch, vernieuwd door Ger.W 1967
Recent: vereenvoudiging & digitalisering (Potpourri-wetten)
o Strafvordering / strafprocesrecht (uitzonderingen op gemeen recht)
o + bijzondere regelingen van bijzondere colleges
procesregels van de rechtspraak:
o (vrij)willige (o.a. belangencontrole + verzoening)
leidt tot minnelijke schikking
eventueel via ‘bemiddeling’ (bemiddelaar = een derde (geen band met
partijen of rechtbank) zet stappen om de partijen naar een verzoening
te brengen vb. echtscheiding door onderlinge toestemming = vrijwillig
o contentieux (als de partijen het niet eens geraken, = geschil)
3) CONTROLE OP NALEVING RECHT: HOVEN EN RECHTBANKEN
Organisatie
o Burgerlijke rechtbanken voor privaatrechtelijke geschillen (ALG.)
o Strafrechtbanken voor strafzaken (BIJZ.)
o Publiekrechtelijke rechtbanken (BIJZ.)
o Niet strikt gescheiden:
Afd. ‘burgerlijke rechtbank’ (o.a. beslagrechter, fiscale kamer, beroep)
Afd. ‘familie- en jeugdrechtbank’ (4 kamers: jeugd / uithandengeving /
familie / minnelijke schikking)
Afd. ‘correctionele rechtbank’ (o.a. onderzoeksrechter, raadkamer,
beroep)
Afd. ‘strafuitvoeringsrechtbank’
o Onderscheid rechtbanken en hoven:
Rechtbanken
(meestal) eerste aanleg (lage gerechten)
‘rechters’ (en (substituut-)procureur des Konings)
Uitspraak = ‘vonnissen’
Hoven:
(meestal) beroep en cassatie
‘raadsheren’ (zowel man als vrouw = ‘heer’) en (Parket-
Generaal) NIET HETZELFDE ALS raadsman/-vrouw (=advocaat)
‘arresten’
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Vle. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.