Summary
Samenvatting voeding & ethiek
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting voeding & ethiek
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
CelineSophie
Reviews received
Content preview
Voeding en EthiekEetcultuur in antropologisch en sociologisch perspectief
Bij debat bronnen genoemd.
Deel 1: de kloof tussen voedselproductie en eten (pagina 29 – 125)
Paradox van de vooruitgang
Paradox volgens boek: bezig zijn met voedsel maakt mensen tot mens, maar doordat zij steeds
minder tijd besteden aan productie en vertering hebben ze meer tijd voor andere activiteiten, wat
ten slotte leidt tot vervreemding van deze fundamentele processen en dus van zichzelf.
Uitleg: Mensen zijn tot mens geworden door tijdsbesparing van productie en vertering van voedsel
→ meer en meer losmaken van voedselproductie (rol = consument i.p.v. producent) → kloof tussen
productie en consumptie → vervreemd raken van voedsel en aarde en afhankelijk worden van steeds
kleinere groep die voedsel produceert (voedingsindustrie)
- ‘’Toename vrijheid leidt tot afhankelijkheid’’
- Gevolg = toename overgewicht, verspilling van voedsel en verspreiding van het fastfoodsysteem.
Pagina 33, tentamenvraag. Mensen zijn tot mens geworden door tijdsbesparing van productie en
vertering van voedsel. Daardoor: kloof tussen productie en consumptie. Geen producent, maar
consument. Daardoor vervreemding van processen en natuur; en afhankelijkheid van industrie. We
zijn steeds efficiënter voedsel gaan produceren en verbouwen, tegenwoordig bijna geheel door de
industrie gedaan. Onze cultuur is zo ver ontwikkeld als gevolg van tijdsbesparing. Maar ook vertering
van voedsel: we hoeven niet meer de hele dag te kauwen. Het kost niet meer zo ontzettend veel tijd
daardoor die kloof. Zelf verbouwen we ons eten niet meer, we zijn geen producenten meer. We
weten niet meer waar ons eten vandaan komt en hoe het geproduceerd wordt.
Uitvinding van koken op vuur onderscheidt mensen van apen
Gekookt, gaar voedsel leverde onze voorouders energierijk en makkelijk verteerbaar voedsel
(in kortere tijd meer voedingsmiddelen en nutriënten binnen)
Mens steeds minder tijd kwijt aan produceren, voorbereiden en verteren voedsel → meer
tijd voor praten, vechten en spelen (hersenen groeien) → ontstaan van de beschaving
Koken heeft ons sociaal gemaakt: samen zitten, samen koken, synchronisatie (samen dingen
tegelijk doen), eten delen hierdoor civilisatie/samenleving
→ koken draagt bij aan cognitieve, sociale en culturele expansie van de mens
Mening: Functie van koken in de huidige maatschappij is niet meer wat het is geweest.
Steeds vaker alleen eten of niet zelf voedsel maken → geen element meer van het
samenzijn/de cultuur.
Geschiedenis van de kloof: 29-41
Evolutie van de mens als voedselproducent: 5 fasen.
Fase 1: koken met vuur (Catching Fire: How cooking made us human). Doordat wij ons voedsel
gingen verwarmen, konden wij het beter gaan verteren. Hier gaat ook een tentamenvraag over:
‘koken maakt mensen tot mensen’. Netflix: cooked michael pollan. Niet alleen menselijke
activiteiten als denken, maar ook invloed op de samenleving. Mensen zijn, niet als andere dieren,
biologisch aangepast om te koken: rauw eten is onnatuurlijk voor ons. Homo erectus: toename2
hersenvolume. Wanneer je de hoeveelheid te verteren voedsel vergroot en minder moeite hebt het
te verteren koken zorgt voor meer energie. Wat heeft geleid tot grotere hersenen? Mensen
hadden meer energie om ook andere dingen te doen dan kauwen. Hersenen groeiden
denkvermogen werd groter, taal kon ontwikkelen, ontstaan van civilisatie/samenleving. Regels: hoe
wordt het eten verdeeld etc. Dat wordt bedoeld met ‘koken maakt mensen tot mensen’: uitvinding
, van koken op vuur onderscheidt mensen van apen. Gekookt, gaar voedsel leverde onze voorouders
energierijk en makkelijk verteerbaar voedsel. hersenen groeiden.
Michael Pollan: cooking paradox. The fact that people spend more time watching food being cooked
on television than they spend actually cooking it themselves. Minder tijd aan koken, meer aan media.
We gaan zelf minder koken, maar ook niet meer verbouwen, geen contact met voedselproducenten.
Tijdsbesparing heeft er dus voor gezorgd dat we erg vooruit gingen als mensen, maar ook dat we
vervreemd zijn geraakt.
Tabel: pagina 13. Vervreemding op 3 niveaus: cognitief, normatief, expressief. Leg tabel op pagina
13 uit en geef bij elk niveau een voorbeeld van vervreemding. Bedenk en noem 3 interventies om de
vervreemding tegen te gaan.
- cognitief: geen kennis, weten niet meer waar ons eten vandaan komt. Ook geen vaardigheden
meer, steeds minder (koken).
- normatief: voedselproductie onzichtbaar, vooral dieren. We hebben geen zicht meer op wat er in
de bio-industrie gebeurt. Als het dan in de media te zien is, zijn we geschokt. Etenswaren zijn dingen,
zoals gadgets en kleding. Het zijn spullen die je koopt en we hebben er geen moreel besef meer bij.
Boeren ook niet meer: voor hen zijn het ook een soort fabrieken geworden die ze met de computer
besturen.
- expressief: geen aandacht en smaak. Gaat meer over beleven en smaak, dat we niet echt meer
voldoende aandacht hebben voor eten. We doen het onderweg, in het OV etc.
Interventie bij cognitief: kooklessen op middelbare scholen. Voedingsleer in het algemeen geven.
Interventie bij normatief: filmpjes op Facebook, bewustwording vergroten om mensen besef te
geven waar ze voor kiezen. Interventie expressief: ‘mindfulness eten?’.
Tabel op p13: In de tweede kolom staat het ontstane probleem op het niveau van vervreemding en
in de derde kolom de oplossing.
vervreemding door kloof groei via inzet voor voeding en
landbouw
cognitief geen kennis, geen kader en geen verbinding met kennisontwikkeling
eigen leven
normatief voedselproductie als gesloten blok ethische discussie en nieuwe
inzichten
expressie geen smaak, geen verbinding met eigen leven smaakontwikkeling
f
Voorbeelden:
Cognitief: geen vaardigheden om te kunnen koken → interventie: kooklessen. Niet weten waar ons
eten vandaan komt/hoe het verbouwd wordt → interventie: langer of eerder schooltuinen
Normatief: Voedselproductie onzichtbaar, vooral bij dierlijke productie is voeding losgekoppeld van
normen en waarden. Etenswaren zijn dingen, zoals gadgets, kleding. Geen moreel besef, ook voor de
boeren is het een industrieel proces en commerciële kwestie geworden → interventie: ethische
discussies in de vorm van debatten op scholen of op tv
Expressief: Niet meer proeven door gebrek aan aandacht (multitasken) en snelheid eten →
interventie: smaaklessen bij NJi; programma waarbij beleven van voedsel centraal staat
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller CelineSophie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now