Privaatrecht in perspectief: Strafrecht en Privaatrecht
All documents for this subject (8)
2
reviews
By: meeotten78 • 2 year ago
By: valerievaneck99 • 3 year ago
Seller
Follow
Valverde
Reviews received
Content preview
Week 1
Opdracht 1
Vergelijk de strafdoelen van het strafrechtelijke aansprakelijkheidsrecht met het doel en de
nevenfuncties van het civielrechtelijke aansprakelijkheidsrecht met elkaar.
a. Wat zijn de strafdoelen van het strafrechtelijke aansprakelijkheidsrecht?
- Opzettelijke leedtoevoeging (vergelden)
- Preventieve functie → in de zin van de generale preventie en de speciale
preventie
- Reparatie → rechtsherstel, op het niveau van de samenleving als op het
individuele niveau (erkenning slachtoffer en binden redres)
- Doel van de genoegdoening
Strafrechtelijke aansprakelijkheidsrecht is steeds gebaseerd op wettelijke bepalingen
b. Wat zijn doel en nevenfuncties van het civielrechtelijke aansprakelijkheidsrecht?
- 6:162 jo 6:163 BW → doel is om die functies die de wet of op grond van
maatschappelijke opvattingen of op grond van contractuele overeenkomst behelst
dat schade moet worden gecompenseerd om die gevallen aan te wijzen. Het doel
is dan ook compensatie. Uitzondering op het uitgangspunt dat schade blijft waar
die valt. Het moet wel gaan om juridische schade → collectieve rechtvaardigheid
(herstellen van een onevenredigheid omdat het gedrag dat de oorzaak daarvan is
onrechtmatig is)
- Nevenfuncties → spreidingsfunctie (beter voor vermogensrechtelijke
verhoudingen), preventie, erkenning en genoegdoening, waarheidsvinding,
handhaven van subjectieve rechten en straffen
c. Zijn er overeenkomsten en zo ja, wat zijn die overeenkomsten?
- Liggen vooral in het feit dat in beide rechtsgebieden gaat het om verkeerd gedrag. In het
strafrecht is het sanctionering en in het civielrecht het rechttrekken van oneffenheid in de
vermogensverhoudingen
- (Processuele) Erkenning → van het slachtoffer
- Dat brengt ook waarheidsvinding met zich mee
- Vordering benadeelde partij → heeft een rechtseconomische aanleiding
d. Zijn er verschillen en zo ja, wat zijn die verschillen?
- Het blijven twee verschillende rechtsgebieden
- Aansprakelijkheidsrecht is, anders dan het strafrecht niet gefocust op beveiliging
- Reparatie → aansprakelijkheidsrecht ziet op individuele horizontale
rechtsbetrekkingen. Strafrecht ziet toe op reparatie van het collectieve
- Waarheidsvinding ook verschillen → In strafrecht veel strikter gebonden
aan bewijsmiddelen en procedures en ook aan de tekst van de tll. In
tegenstelling tot het aansprakelijkheidsrecht mogen partijen zelf bepalen
hoe ze stellen → opener systeem
- Straffen → is alleen een doel van strafrecht als in opzettelijke
leedtoevoeging.
e. Hoe kunnen de gevonden overeenkomsten en verschillen worden verklaard?
Het aansprakelijkheidsrecht is een daadwerkelijk anders rechtsgebied dan het strafrecht. Moet
worden begrepen van het rechtsculturele betoog. In Nederland is civiele schades maar een klein
gebied. Veel schade wordt namens de burger afgedaan door de overheid via het strafrecht. Strafrecht
is exclusief toebedeeld aan de gemeenschap (het OM). Dat laat de burger enkel de mogelijkheid via
het instellen van OD op te komen van zijn eigen belangen. Hij heeft geen inspraak op het instellen
van strafvervolging. Dus een strafbaar feit is een ander construct/ander doel dan een OD. Ze komen
samen bij verkeerd gedrag dat aanleiding kan geven tot een herstelreactie.
Opdracht 2
Geef twee voorbeelden van materieelrechtelijke leerstukken waarbij er wat betreft de invulling
daarvan gelijkenis bestaat tussen het strafrechtelijk aansprakelijkheidsrecht en het civielrechtelijk
aansprakelijkheidsrecht. Leg uit waarin die gelijkenis bestaat.
- Causaliteit → juridische schade binnen het aansprakelijkheidsrecht moet schade zijn die
veroorzaakt is door een handeling die is toe te rekenen aan iemand die in rechtstreeks
verband staat tot die handeling en die valt onder de bescherming van 6:163. Leerstuk
van causaliteit krijgt dezelfde invulling als in het strafrecht. In het strafrecht is CSQN
onvoldoende. Die wordt daar uitgelegd in de redelijke toerekening. Waar ligt nog de
reikwijdte an de handeling en de oorzakelijkheid van de gevolgen die dat heeft gehad en
,wij dus de juridische reactie enten.
- Verwijtbaarheid. In beide gevallen gaat het om verkeerd gedrag dat we kunnen
toerekenen aan iemand. Dat vereist een zekere schuldcapaciteit. Het strafrecht is
schuldrecht → we straffen niet indien er geen schuld is. Dan kan er alleen een maatregel
worden opgelegd zoals TBS, maar niet in de zin van opzettelijke leedtoevoeging. Straffen
vraagt om proportioneel schuldverwijt. Bij civiel → mate van schuld is de ondergrens van
schuld in strafrecht, dit is de culpa. Schuldverwijt is minder geindividualiseerd dan in het
strafrecht. Strafrecht houdt bv rekening met geestelijke kwaliteiten, maar civiel minder
(6:165 BW). Strafrecht vraagt altijd om een psychische component (opzet of schuld
bestanddeel).
- Relativiteit is geen gedeeld leerstuk → bij strafrecht gaat het om de vraag of het gedrag
past bij de delictsomschrijving. Bij schade via het aansprakelijkheidsrecht dat ook schade
die buiten de reikwijdte van een delictsomschrijving valt, kan worden toegerekend aan
de boosdoener. Bij het strafrecht kan dit niet, omdat je de tll moet kunnen bewijzen. Voor
het strafrecht kan je alleen gestraft worden als je de tekst van de DO neergelegd in de tll
hebt vervuld. Voor het aansprakelijkheidsrecht is die tekstuele legging niet vereist.
Opdracht 3
In sommige landen hebben slachtoffers van strafbare feiten de mogelijkheid om zelf een
strafrechtelijke vervolging van de verdachte te initiëren, ook al is het Openbaar Ministerie niet zelf tot
strafrechtelijke vervolging overgegaan. Zoek een land waarin deze mogelijkheid voor slachtoffers van
strafbare feiten bestaat en beschrijf voor dat land de eventuele voorwaarden waaronder slachtoffers
een strafrechtelijke vervolging kunnen initiëren.
Nederland is in dit opzicht een van de meest strikte landen → exclusief toebedeeld aan
OM. Enige uitzondering op die exclusiviteit is de artikel 12 procedure (als het OM in een
bepaalde zaak niet tot vervolging aangaat en je wel belang hebt, dan kan je beklag doen
bij het hof). Dat wij geen private vervolging hebben, past in ons systeem.
In Engeland, Wales en Schotland bestaat het systeem van de private aanklager. Wordt niet
geprivatiseerd, omdat de private aanklager een bewijslast heeft. Slaagt ie hier niet in, dan kan je
veroordeeld worden in de kosten in het geding. In het common law is de autonomie van de burger en
diens recht om zijn eigen conflicten af te handelen veel groter dan in NL. In het Angelsaksische
systeem bestaat veel wantrouwen jegens de overheid en willen ze zelf veel vervolgen. Vervolging
gebeurt daar door de politie, met goedkeuring door het OM. Je hebt daar private vervolging, maar
wordt nauwelijks gebruikt.
In Frankrijk kan het slachtoffer ook aanschuiven → lift mee op de beslissing van het OM
om te vervolgen
In Belgie geldt voor de grotere strafzaken dat niet het OM tot vervolging kan overgaan, maar de
onderzoeksrechter van het OM moet ingang geven om te vervolgen. In dat vooronderzoek kan het
slachtoffer zich mengen in dat onderzoek.
In Duitsland → vervolgingsbeslissing is exclusief toebedeeld aan OM, maar als die
beslissing is genomen kan het slachtoffer als een soort schaduw officier meedoen met de
strafzaak
In Spanje → kan het slachtoffer als proces-partij deelnemen (in NL is het slachtoffer
proces-deelnemer). Als het slachtoffer geen vervolging wenst, maar het OM dat wel
wenst, kan het slachtoffer daar niks tegen doen.
Perez/France → artikel 6 geeft geen recht voor de burger op een afdwingbaarrecht voor
vervolging voor de burger.
Opdracht 4
Giesen, Kristen en Kool schetsen de Nederlandse visie op civielrechtelijke schadevergoeding als
gevolg van strafbare feiten als een pragmatische. Leg uit waarom. Onderzoek maakt deel uit naar
rechtsvergelijkende studie naar positie slachtoffer. Schadeverhaal is in het Franse stelsel
vooral civielrechtelijk, maar wij hebben het ingebouwd in het strafrecht. 316 → nalezen.
- Het vaststellen dat een strafbaar feit is gepleegd, brengt automatisch met zich mee dat er
sprake is van een OD
- De strafrechter doet de civiele vordering af
- Artikel 612 Rv → strafrechtelijke veroordeling geldt als dwingend bewijs voor een
, procesrechtelijke procedure.
- Door de jaren heen is de procedure benadeelde partij bedoeld om de
slachtofferrechten uit te bouwen. Eerst was het kwantitatief een zeer beperkte
vordering. Tegenwoordig hebben we de benadeelde partij niet meer aan een
kwantitatieve criterium gebonden, maar aan het kwalitatieve criterium.
Vraag 5
Beantwoord aan de hand van het artikel van De Hullu de volgende vragen
a. Welke omschrijving van de straf geeft De Hullu(in navolging van Jonkers)?
Zie pagina 8 → De straf is een doelbewust toegebracht leed wegens handelen die men
had behoren na te laten.
b. Wat houdt proportionele vergelding in?
Pagina 13 → proportionele vergelding betekent het opleggen van opzettelijk leed, dit
moet maat houden met de verwijtbaarheid van het aangedane onrecht. Zit een correlatie
met geestesvermogen, verwijt en omstandigheden van de daad → komt het
strafrechtelijk verwijt in uitdrukking
In het aansprakelijkheidsrecht kennen we die proportionaliteit niet → waar de wet
grondslag geeft voor vereffening van vermogensbetrekkingen, dat ook volledige
compensatie zal zijn. In het aansprakelijkheidsrecht moet sprake zijn van toerekenbare
schade in de zin van causaliteit en schuld. Dan volgt compensatie. Eigen schuld en
medeschuld wordt wel meegewogen, maar is meer een correctie bij het begroten van de
schade.
c. Wat houdt de verenigingstheorie in die tegenwoordig opgeld doet in het strafrecht?
De verenigingstheorie verbindt de absolute theorie (er moet gestraft worden omdat je
misdaan hebt) met de relatieve straftheorie (focust op de preventieve werking van de
straf → effect straf op de gestrafte). Volgens de verenigingstheorie is de rechtsgrond van
de straf de vergelding (we straffen omdat je hebt misdaan) en de preventie is het doel
van de straf. Daarbij kennen wij straffen en maatregelen.
Het aansprakelijkheidsrecht bestaat alleen uit het toekennen van geld. Strafrechtelijke sanctie bestaat
uit veel meer mogelijkheden, zoals boete, gevangenisstraf. Verschil tussen straffen en maatregelen.
- Straffen vraagt om toerekenbaarheid van schuld → zekere mate van verwijt moet
in evenwicht worden gebracht
- Maatregelen zijn gericht op het herstellen van de maatschappelijke orde →
voorbeeld is tbs, onttrekking aan het verkeer
d. De Hullu geeft er de voorkeur aan te spreken van ‘sanctiedoelen’ en niet van ‘strafdoelen’.
Waarom?
De oorspronkelijke gedachte dat als je iets wederrechtelijke doet je daarvoor gestraft wordt via
opzettelijke leedtoevoeging is eigenlijk maar een doel. We hebben tegenwoordig veel meer doelen.
Het sanctiestelsel is sterk gedifferentieerd. Naast straffen, kennen we ook maatregelen. De rechter
maakt aan de hand van het sanctiepakket in het individuele geval een afweging wat tot het beste
resultaat zal leiden.
e. De schadevergoeding als bedoeld in het aansprakelijkheidsrecht vormt geen ‘straf‘. Niettemin kent
schadevergoeding nevendoelen die ook gediend worden door de strafrechtelijke straf, welke zijn dat?
Doelen die zowel de schadevergoeding in het aansprakelijkheidsrecht dekken als het straffen in de
zin van opzettelijke leedtoevoeging zijn: erkenning van de gelaedeerde (erkenning dat je geschaad
bent en dat die schade bij jou dient te worden weggenomen), de processuele erkenning
(waarheidsvinding), faciliteren van aanspraak op herstel van onrechtmatig gedrag
- Voorschotsregeling of schadefonds → mogelijkheid om de schade te vergoeden
als het niet succesvol is via degene die het hoort te betalen. Schade die is
veroorzaakt binnen horizontale betrekkingen ook voor rekening kunnen komen
voor de gemeenschap
Week 2
Opdracht 1
Uit de arresten Öneryildiz v. Turkey en C.N. v. United Kingdom valt af te leiden dat de lidstaten uit
hoofde van de door het EHRM geformuleerde positieve verplichtingen (in het bijzonder betreffende
artikelen 2 en 4 EVRM) zijn gehouden tot het bieden van adequate en effectieve bescherming van
slachtoffers van mensenrechtenschendingen, zowel in de verhouding tussen burgers onderling als in
de verhouding tussen burgers en overheid.
a) Beschrijf de verschillende soorten positieve verplichtingen die in de genoemde arresten zijn
neergelegd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Valverde. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.