Summary
Samenvatting sociologie periode 2.4 trends & ontwikkelingen
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting sociologie periode 2.4 trends & ontwikkelingen. Uitwerking van de literatuur, hoor- en werkcolleges Inclusief begrippenlijst
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
lisameijerink
Reviews received
Content preview
Samenvatting sociologieLiteratuur:
H8 sociale veranderingen
Sociale veranderingen
• voltrekken zich meestal geleidelijk maar soms ook schoksgewijs (aanslag op de twintowers)
• veel veranderingen trekken bijna vanzelfsprekend of ongemerkt aan ons voorbij
• Ons referentiekader, belangen en emoties kleren onze kijk op het verleden
- vaak retoucheren we deze beelden om onze eigen geschiedenis te flatteren
• Verdringing: zelf bewuste of onbewuste keuzes maken in het vergeten
- selectief waarnemen en selectief onthouden
• We worden gestuurd door ons referentiekader en daarom is het belangrijk daar soms buiten
te treden
• Geen enkele samenleving is statisch, ze zijn voortdurend in beweging
• Hype: Tijdelijk bovenmatige media-aandacht, na korte tijd voorbij (hype vooral door sociale
media in de aandacht, maar van korte duur en dan ebt het weer weg)
• Rage: Tijdens een bepaalde periode (iets is hip, nieuw, eigentijds)
• Trend: Richting waarin een fenomeen zich ontwikkelt in de tijd (minimaal 1,5 jaar in de
samenleving)
• Sociale verandering: Veranderingen in de sociale cultuur en structuur
• 7 sociale veranderingen:
1. Individualisering: individualisering is een proces van toenemend verzelfstandiging van
afzonderlijke mensen in de samenleving
2. Democratisering: democratisering is een beweging waarbij hiërarchie machtsverhoudingen
worden vervangen door meer gelijkwaardige verhoudingen
3. Solidarisering: gevoel van verbondenheid met anderen, saamhorigheid en samen
consequenties dragen. Gemeenschappelijk belang, ten gunste van de groepsleden, maar
soms ten koste van zichzelf
4. Technologisering: Technologisering is de voortschrijdende invloed van de techniek op de
mens en maatschappij. Technologisering zorgt voor maatschappelijke vooruitgang, we
kunnen tegenwoordig steeds meer’
5. Globalisering: is een proces dat zowel economische, technologische, institutionele en sociale
ontwikkelingen omvat
6. Multiculturalisering: samenleving met mensen uit verschillende culturen en godsdiensten”
7. Intensivering: nadruk op genieten en verwennen, cultuur met hedonistisch karakter
Individualisering
• Individualisering: individualisering is een proces van toenemend verzelfstandiging van
afzonderlijke mensen in de samenleving
• Individualisering kan op twee manieren worden verstaan:
1. toenemende vrijheid en zelfstandigheid van mensen
2. afname van gemeenschapszin en toenemend egoïsme
➔ deze antwoorden zijn gekleurd door het eigen referentiekader
• Individualisering manifesteert zich in de vorm van het streven naar emancipatie
, • emancipatie: gelijkheid in rechten, kansen en mogelijkheden
- het betekent zelf kunnen zieken, zelfbeschikking en zelfontplooiing
➔ dat betekent ook meer onzekerheid en eigen verantwoordelijkheid
• Kenmerken van hedendaagse individualisering: we vormen een netwerk op basis van
persoonlijke behoefte en belangen
• Aan de ene kant benoemen dat mensen dat individualisering ons heeft bevrijd van onnodig
inperkende normen
• Maar aan de andere kant zorgt egoïsme, afname van solidariteit en een vermindering van
maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef voor sociale problemen en spanningen
- toename van echtscheidingen, verwaarlozing, discriminatie en interculturele botsing
• Duyvendak en Hurenkamp vragen zich in kiezen voor de kudde af of er wel sprake is van een
grotere verzelfstandiging van individuen
- mensen blijven kuddedieren ook al hebben ze meer te kiezen
• Ze miskennen hun groepsgedrag en hun opmerkelijke uniformiteit in opvattingen
• confectie-individualiteit: het miskennen van ons eigengroepsgedrag en onze opmerkelijke
uniformiteit in opvattingen. Hierbij wordt bedoeld dat we elkaar na papegaaien en tegelijk
roepen hoe verschillend we wel niet zijn.
• De sociale controle is er nog steeds via de media: die vertellen je wie je bent en wie je moet
zijn, anders lig je eruit.
• Het wordt dus al snel niet meer duidelijk of je voor jezelf kiest of moet
Democratisering:
• Democratisering: democratisering is een beweging waarbij hiërarchie machtsverhoudingen
worden vervangen door meer gelijkwaardige verhoudingen
• Motivatie tot macht:
- kan voldoening geven
- maakt onafhankelijker
- helpt om eigen wensen beter te vervullen
- helpt om eigenbelangen te realiseren of veilig te stellen
- geeft sociaal aanzien
- etc.
• Jaren 50/60: vechten mindermachtigen tegen om meer macht, omdat zij ongelijkheid een
sociaal probleem inden of omdat die ongelijkheid hen belemmert in de ontplooiing
- invloed van mindermachtigen neemt toe: vrouwenrechten, baas in eigen buik, etc.
• Echter blijken machtsverschillen vaak onmisbaar voor het goed laten reilen en zeilen van
organisaties, instituties en de samenleving als geheel
• Toch zijn deze machtsverhoudingen sinds de jaren 60 flink veranderd
- macht wordt meer gedeeld, meer gecontroleerd en aan voorschriften verbonden
• Democratisering vond plats op macro-, meso- en microniveau: het drong ook door in het
alledag
- machtsverschillen tussen studenten en docenten werden kleiner
- machtsverschillen tussen dokters en patiënten werden kleiner
- tussen man en vrouw en tussen ouder en kind
• Gevolg democratisering:
• Bedrijven, organisaties en instellingen zijn platter georganiseerd en mensen uit verschillende
sociale lagen gaan informeler met elkaar om
• Gezag is nu minder gekoppeld aan een positie, maar moet je nu steeds meer verdienen
, • Dit alles betekent echter nog geen machtsgelijkheid: verschillen blijven aanzienlijk
- scheiding rijk en arm en/of een hoge of lage opleiding
Solidarisering
• Solidarisering: gevoel van verbondenheid met anderen, saamhorigheid en samen
consequenties dragen. Gemeenschappelijk belang, ten gunste van de groepsleden, maar
soms ten koste van zichzelf
• vrijheid, gelijkheid en broederschap
• Er zijn veel motieven waarom mensen solidair willen zijn
- altruïsme en bezorgdheid om het lot van de medemens
- omdat God of Allah he vraagt en naastenliefde hen een hogere plek in de hemel of het
paradijs garandeert
- om gezamenlijk tegenmacht te vormen tegen onderdrukkers en machtshebbers
- welbegrepen eigenbelang overlast of opstand te voorkomen
• De laatste jaren staat de verzorgingsstaat onder druk door economische recessie, stijging van
uitgaven, democratische gegevens (toenemend aantal ouderen), oneigenlijke consumptie
van overheidsgelden en onwenselijke afhankelijkheid (pamperen) van elkaar.
• Pamperen: onwenselijke afhankelijkheid van elkaar
• Overheid wil de toenemende zorgconsumptie beteugelen door:
- eigen risicoregeling: wie gezond is, is minder kwijt
- WAO’ers worden strenger gekeurd en herkeurd
- Uitkeringen worden verlaagd en werkelozen krijgen meer verplichtingen
➔ de steun van de overheid wordt minder vanzelfsprekend: ze vinden dat we elkaar meer
moeten helpen
• Verzorgingsstaat wordt een participatiesamenleving: dit komt door dat mensen in onze
huidige netwerk- en informatiesamenleving mondiger en zelfstandiger zijn dan vroeger.
- gecombineerd met de noodzaak om het tekort van de overheid terug te dringen, leidt dit
ertoe dat de klassieke verzorgingsstaat langzaam mar zeker verandert in een
participatiesamenleving
• Participatiesamenleving: van iedereen die dat kan, wordt gevraagd verantwoordelijkheid te
nemen voor zijn of haar eigen leven en omgeving
Technologisering
• Technologisering: Technologisering is de voortschrijdende invloed van de techniek op de
mens en maatschappij. Technologisering zorgt voor maatschappelijke vooruitgang, we
kunnen tegenwoordig steeds meer
• Technologische ontwikkelingen hebben een grote impact op de samenleving gehad
- digitale samenleving
• We zijn sneller bereikbaar en meer beschikbaar
• In toenemende mate wordt internet als bron van kennis en als hulpmiddel om de kwaliteit
van werk te verbeteren ingezet
• E-health is in opkomst: helpen op afstand met behulp van sociale media
- dit zorgt voor een extra communicatiekanaal om de cliënt te bereiken
• E-health voorziet in twee belangrijk behoefte:
- anonimiteit
- en de wens om zelf vorm te kunnen geven aan de behandeling
• Vedergaande technologische ontwikkelingen staan voor de deur: domotica en robotica
- bieden nog meer kansen om de kwaliteit van leven te verbeteren
, -echter zijn er ook nadelen: kwetsbaar voor virussen, onthand zijn (mensen zijn ontregeld
als internet wegvalt) en het gaat ten koste van directe persoonlijke contacten
➔ denk aan bankrekeningen die worden geplunderd, pornografisch materiaal of de
voorbereiding van een terroristische aanslag
Globalisering
• Globalisering: is een proces dat zowel economische, technologische, institutionele en sociale
ontwikkelingen omvat
• In toenemende mate raken mensen over heel de wereld verbonden en afhankelijk van elkaar
- de wereld wordt steeds kleiner
➔ er komen steeds meer internationaal geldende wetten
• De handel is een wereldhandel geworden
• Globalisering leidt tot wederzijdse beïnvloeding van samenlevingen en culturen
• Gevolg is dat verschillen tussen samenlevingen en culturen afnemen of beter zichtbaar
worden
• De ontwikkeling van de Europese Unie maakt Nederland in toenemende mate afhankelijk
van de andere deelnemende landen
• Talrijke inwoners van arme landen zoeken rijke westerse landen op om te ontsnappen aan
onderdrukking en economische ellende
• Toenemende globalisering wordt in Nederland verschillend gewaardeerd
- sommige zien globalisering als een proces van kansen en mogelijkheden op verschillende
terreinen zoals economische ontwikkelingen, veiligheid, milieu, ontwikkelingshulp,
enzovoort
- andere zien globalisering als een bedreiging van onze nationale identiteit en
zelfstandigheid
- andere wijzen op het gevaar van uitbuiting: grondstoffen en arbeidskrachten uit arme
landen gebruiken voor eigen gewin
- weer anderen maken zich zorgen om het overbrengen van arbeid naar lagelonenlanden,
waardoor de werkgelegenheid daalt
•
Multiculturalisering
• Multiculturalisering: samenleving met mensen uit verschillende culturen en godsdiensten
• De huidige samenstellingen van de migrantenpopulatie is het gevolg van migratiestromen
vanaf de jaren 40/50 vorige eeuw
- dekolonisatie: migranten uit Indonesië
- arbeidsmigratie: migranten uit landen rondom Middellandse Zee
- migratie uit koloniën: in de West
- onafhankelijkheidsmigratie: Suriname
- jaren 80: Antillianen
- asielmigratie: jaren 90
• Interessant is om te zien hoe de verschillende groeperingen opgevangen zijn:
- 1945-1975 heerst er vooral politiek van aanpassing of juist om gekeerd van segregatie
(afscheiding) (Nederland: economische groei)
- 1979-1980 heerst er vooral politiek waarbij de nadruk ligt op waardering voor eigen
cultuur en de identiteit van de verschillende etnische groeperingen discriminatie en
racisme moeten bestreden worden (Nederland: stilstand economische groei)
➔ opvattingen worden positiever en discriminatie neemt af
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisameijerink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now