Dit is het vervolg van Sociologie 1 gegeven door Bram Spruyt aan de VUB. Sociologie 2 is belangrijk voor de tweedejaars studenten Sociologie en schakelstudenten Sociologie. Dit is een volledige samenvatting van de lessen. Was met deze samenvatting erdoor
Sociologie II
Inhoudelijk
3 standpunten:
1) moderniteit en modernisering
- sociologie met dit verbonden
↪ontstaan tijdens ontwikkeling van de moderniteit
- studie van het verleden met het heden: discussies, mogelijkheden
bespreken …
- vb.Marx, Durkheim, Weber …
2) vergelijking: de sociologische methode
- relatieve verschillen
- contingente; hebben geen absolute maatstaf
⇒ vergelijking maken over ontwikkeling samenleving
- kritisch kijken naar macro-indicatoren
↪zijn niet zomaar indicatoren
↪Wat vergelijken we? Welke evoluties? …
3) micro→macro
- hoe samenleving, werelddelen tot stand gekomen?
Deel 4: Modernisering
-paradox:
● moderniteit=proces die ons als mens toelaten om met beperkingen kunnen
omgaan die onze omgeving vorm geeft
=bevrijdingsproces
● begin moderniteit: maatschappelijke verandering, begin van iets nieuws, maar
verliezen er niets bij
-3 aspecten:
1) Hoe benadert men sociologisch ‘maatschappelijke verandering’?
2) Welke verandering houdt modernisering in?
3) Wat betekent die verandering voor interactiekaders?
Hoofdstuk 14: De aanloop tot modernisering
1.Sociologisch dilemma
-Waarom bepaalde waarden & normen aannemen in de samenleving?
● in bepaalde samenlevingen verschillen ze van elkaar
● Waarom komen ze vandaan?
- antwoordt vinden niet volledig
- antwoordt nooit sluitend 100% vinden
- als we antwoordt vinden → geen determinatie meer; willen altijd op
zoek gaan naar patronen
-als we spelregels, machtsverdeling, waarden, opvattingen … volledig kunnen
verklaren dan is menselijke geschiedenis gedetermineerd
-in het verleden slechte ervaring met dat geloof
1
, ● legitimerende derde(natuur, geschiedenis, samenhang)
2.Malthus(1766-1834)
-geïnteresseerd in bevolkingsgroepen: Essays on the Principals of Population
-demografische evolutie
-wetten van bevolkingsgroei neerschrijven
● hoeveelheid voeding die men produceert → lineaire toename met
hoeveelheid landbouwgrond → hoeveelheid monden die men kan vullen
-geometrische functie(verdubbeling om de 25 jaar):
● gevolg: Malthusiaans plafond: kruisen elkaar
● hongersnood ontstaan: epidemie zorgt ervoor dat het terug constant wordt
-geboortebeperking niet haalbaar
● minder kinderen?
- vrouwen voorbestemd om kinderen te krijgen→ moraal in de weg
leggen
● rijken en armen
- rijken zullen zich daaraan houden, armen niet=inferieur volk creëren
-dus:
● geregeld hongersnood en bevolkingsverdunning
● sociaal beleid overbodig (en eigenlijk wreed)
14.2.1 Malthus vandaag
-twee ontwikkelingen die de voorspellingen van Malthus hebben ontkracht:
● vooruitgang in landbouw → productiviteit beter, steiler
- spectaculaire toename voedselproductie door technologische
vernieuwing
2
, ● kinderen nemen af, geboortebeperking zonder moreel verval
-Limits to Growth(Club van Rome,1974)
● verdere economische ontwikkeling nefast voor natuur en mensheid
● bv.klimaat
● economisch systeem; gebaseerd op uitbuiting van grondstoffen
● kritiek:
- onderschat aanpassingsvermogen van de mens
- westerse wereld sterk ontwikkeld, 3de wereldlanden kunnen het niet
aan(hebben dat vermogen niet)
● evolutie CO2
- per hoofd anders; V.S. massaal inzetten in fracking, maar China
grootste stijger → wel daling aanwezig
3.Kijk op de geschiedenis
-geschiedenis is open: kans dat (n)iets gebeurt
-geen determinerende ontwikkelingsgang
● opeenvolgende projecten, maatschappelijke tendensen
● van lokaal → globaal
-beperkingen: landbouw, bescherming
-een samenhangend geheel van waarden, spelregels, mogelijkheden en situaties,
dat zich in de loop van de tijd ontplooit en over de wereld kan verspreiden
-modernisering wordt beschouwd als zo’n project met als kern: opheffen
beperkingen menselijk gedrag
=puur pedagogisch
4.De aanloop tot de moderniteit
4 belangrijke ontwikkelingen:
1) moderne staatsvorming(1600-1900)
- bestaat al lang
- 1648: Vrede van Westfalen
3
, ● macht keizer verminderen
● einde aan langdurige conflicten
● start van diplomatie, soevereiniteit met elkaar
● staten erkennen elkaar, concurreren
● soevereine staat als actor op internationaal niveau
- einde 18de, begin 19de eeuw; staten bevolking leren kennen, interactie
voeren⇒ interne dimensie
- bv.vakbonden; afspraken maken met werkgeversorganisatie zolang ze
leden onder controle kunnen houden
- politieke organisatie en samenhorigheidsgevoel
↪gevoel van nationalisme d.m.v. standaardtaal, onderwijs … ⇒
homogeniteit creëren
- rol van natie krijgt vorm door grote centralisatie
● absolute vs. indringende macht
● arbitrair bv.Lodewijk XIV
↪reikwijdte beperkt; niet overal verspreiden
● vandaag: instellingen hebben meer macht, koning minder
- meer diepgang, regels opleggen
- reikwijdte toegenomen
- beter zicht krijgen op dingen
⇒ moderne staatsvorming
↪ belangrijk voor ontwikkeling economie, technologie …
14.4.1Braudel kapitalisme
-modernisering (Braudel)
● huis met verdiepingen
● verdieping= soort handel/economie
14.4.2 Dynamiek van kapitalisme , geografische verschuiving
-Voor 1600: Zuid-Europa, Mediterraan, Venetië, Genua …
-1600-1790: verschuiving naar noorden, Amsterdam
-1790-1940: Londen als wereldcentrum
-1940-2000: verschuiven naar New-York
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller shirleyspinnoy. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.02. You're not tied to anything after your purchase.
