Summary
Samenvatting - Ethiek in maatschappelijk werk
- Course
- Institution
Een samenvatting van het deeltje 'Ethiek' binnen het OPO 'Ethiek en deontologie in maatschappelijk werk'
[Show more]
Seller
Follow
amberdesmet
Reviews received
Content preview
Relationele EthiekHoofdstuk ❶ – Wat is relationele ethiek?
1.1 Hebben we een probleem?
In hulpverlening word je als hulpverlener met complexe situaties geconfronteerd. Zoals een
verslavingsproblematiek, gepaard met armoede, opvoedingsmoeilijkheden …
► Hoe moet je hier handelen?
ETHIEK: Filosofische discipline, stelt de vraag naar het goede, meer bepaald naar het fundament of de grond
waarop we ons baseren wanneer we in de praktijk een antwoord formuleren.
► Op welke waarden moet hulpverlening zich funderen om relevant en goed werk te leveren?
Vanuit een relationeel ethisch perspectief is die vraag complex:
Mens en samenleving zijn complexe relationele gegevens
Bij een probleem zijn er veel verschillende dynamieken
We bespraken 3 problematische thema’s:
1. Fixatieproblematiek: Wanneer is het ethisch verantwoord iemand te fixeren?
2. Levenseindevragen: Het vinden van een evenwicht tussen de hoogtechnologische geneeskunde
enerzijds en de vergrijzing anderzijds.
3. Gewijzigde seksuele moraal: Nieuwe samenlevingsverbanden en wat met seksualiteitsbeleving in
sociaal-agogische zorginstanties.
Vóór jaren ’60: Eenvoudig antwoord op dergelijke vragen:
1. Fixatieproblematiek: Dokter/hulpverlener wist wat goed was voor cliënt en werd zo nodig gefixeerd.
2. Levenseindevragen: Leven was (als fundament) heilig, euthanasie was dus absoluut onmogelijk.
3. Gewijzigde seksuele moraal: Homofiele en lesbische relaties waren onbespreekbaar.
FUNDAMENT = vast omlijnd religieus kader met duidelijke antwoorden, wat mocht, kon en moest lag totaal vast.
Nu: Ethisch aanvoelen is gewijzigd:
Geen evidente antwoorden meer
De vraag rijst of er vandaag nog principes zijn.
1
, Relationele Ethiek
FUNDAMENT = grond waarop onze samenleving zich fundeert is veranderd, niet duidelijk wat er in de plaats
komt, misschien wel een discussie tussen verschillende denkkaders.
1. M ATHEMATISERING EN FORMALISERING VAN ZORGSEC TOR
Uitdrukkelijk materialistisch of modern
Denkt in mechanische termen over menselijke relaties
Elke ethische vraag vertaald in monetaire en juridische (telbare, meetbare) procedures of
contracten
Meent een probleem (het leven) totaal te beheersen en op te lossen
Voorbeeld 1: Onderzoek geeft aan dat revalidatie van hartprobleem 10 zorgsessie nodig heeft. Procedurele therapie
wordt aan elk cliënt aangeboden en opgedrongen.
Voorbeeld 2: Contacten met cliënten worden gemeten en zo wordt een tijdskader opgelegd dat elk contact maximum
15 minuten mag duren.
Het kwaliteitsbeleid: Decreet over kwaliteit van de gezondheidszorg en welzijnsvoorzieningen. Men
moet systematisch werk maken van kwaliteit met het uitdrukkelijke doel om verantwoord zorg te
verstrekken en dit door enerzijds het organiseren van overleg en anderzijds systematisch aan
zelfevaluatie te doen.
Het kwaliteitsbeleid is dus aan de hand van een kwantificerende methodiek uitgewerkt. Vanuit een
relationele ethiek is het zomaar aanwenden van een kwantificerende methodiek nefast.
2. I NDIVIDUALISERING EN VERMARKTING VAN ETHIEK
Ethiek wordt louter een economische zaak van het individu.
Voorbeeld 1: Objectief gezien heeft een patiënt genoeg aan 10 sessies. Want indien de patiënt nog niet genezen is?
Wie gaat dan in staan voor het betalen? Heeft er iemand gefaald? Stemmen menen dat we toch onmogelijk de
samenleving kunnen laten opdraaien voor het onverantwoord gedrag van de patiënt.
Vermarkting van de zorg spoort mooi samen met de mathematisering van de zorg. Zorg wordt een
zaak van contracten, financiën, efficiëntie, rechten en plichten.
Is het ethisch verantwoord dat er op ziekte en de nood aan zorg winst gemaakt wordt?
2
, Relationele Ethiek
3. R ELATIONELE ETHIEK
Meent een ethisch probleem nooit totaal te kunnen oplossen
Er zijn nooit evidente kaders voor het omgaan met ethische problemen
Evalueert het wegvallen van totale ethische kaders niet als negatief
Sluit aan op evolutionair denken dat meent dat toeval een essentieel element is van de
werkelijkheid, bijgevolg is de werkelijkheid (of het leven) noot totaal beheersbaar
Relationeel ethische opdracht = onze waarden in relatie met de context van de cliënt
toepassen op concrete zorgproblemen
4. V ERNIEUWD OF HERWONNEN B EWUSTZIJN BIJ EEN AAN TAL RELIGIES
Totalitaire (radicale) interpretaties van bepaalde religies
Ethisch probleem = louter geloof, God is voldoende voor het oplossen van moeilijkheden
Relationele ethiek zoekt om economie, wetenschap en religie te integreren in een filosofie van
de relatie
1.2 Filosofie stelt de vraag naar de grond, ethiek stelt de vraag naar de grondwaarde
Met de vraag naar de grond stellen we de vraag naar het fundament, de basis waarop men steunt om te doen
wat men doet.
Ethiek baseert zich op waarden. Zo gaat ons idee over seksualiteit terug op waarden als gezin, man, vrouw,
genot … Deze waarden zijn echter nog niet de grondwaarde. Op hun beurt zijn deze waarden gefundeerd in
diepere of meer fundamentele waarden. De grondwaarde is deze waarde waar het vragen ophoudt.
Klassiek religieus denken: totalitair concept van God
Neoliberale economie: totalitaire opvatting van het financiële
Ethiek: nog na te gaan
Kunnen Mogen Moeten
Voor de hand liggende waarden
Diepere waarden
GRONDWAARDE
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amberdesmet. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now